مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 12

گفتار اول:                                                                                                                             

هیجان خواهی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 12

مدل هیجان خواهی زاکرمن……………………………………………………………………………………………………………….. 14

مولفه های هیجان خواهی…………………………………………………………………………………………………………………… 17

جست و جوی تجربیات تازه………………………………………………………………………………………………………………… 18

مبنای زیستی هیجان خواهی……………………………………………………………………………………………………………… 18

ویژگی های افراد هیجان خواه…………………………………………………………………………………………………………….. 19

هیجان خواهی و رفتارهای پرخطر……………………………………………………………………………………………………… 20

گفتار دوم:

سبک های دلبستگی…………………………………………………………………………………………………………………………… 21

مراحل شکل گیری دلبستگی……………………………………………………………………………………………………………… 22

دلبستگی و الگوی فعال درونی……………………………………………………………………………………………………………. 24

نظریه های دلبستگی…………………………………………………………………………………………………………………………… 27

نظریه روانکاوی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 27

نظریه کردارشناسی………………………………………………………………………………………………………………………………. 28

نظریه شناختی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 28

نظریه دلبستگی جان بالبی…………………………………………………………………………………………………………………. 29

انواع دلبستگی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 30

رابطه دلبستگی با بروز رفتارهای پرخطر……………………………………………………………………………………………. 34

گفتار سوم:

ویژگی های شخصیت…………………………………………………………………………………………………………………………… 35

مبانی نظری شخصیت………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

 

رویکرد روانکاوی……………………………………………………………………………………………………………………………………. 36

رویکرد پویایی روانی-اجتماعی رفتار انسان……………………………………………………………………………………….. 37

نظریه پدیدار شناختی…………………………………………………………………………………………………………………………. 39

دیدگاه رفتار گرایی………………………………………………………………………………………………………………………………. 39

رویکرد تحلیل عوامل……………………………………………………………………………………………………………………………. 40

ریشه های تاریخی نظریه پنج عامل بزرگ…………………………………………………………………………………………. 41

مدل پنج عاملی در فرهنگ های مختلف…………………………………………………………………………………………… 45

پیشینه مفهوم دلزدگی زناشویی…………………………………………………………………………………………………………. 46

پنج بزرگ ایرانی(گردون)…………………………………………………………………………………………………………………….. 47

ابعاد شخصیت بر اساس مدل پنج عامل بزرگ شخصیت…………………………………………………………………. 48

ثبات و تغییر در شخصیت…………………………………………………………………………………………………………………… 52

پیش بینی پیامدهای مهم زندگی از طریق پنج عامل بزرگ شخصیت…………………………………………… 54

علایق شغلی و تحصیلی………………………………………………………………………………………………………………………. 54

آشنایی با تاریخچه هلال احمر……………………………………………………………………………………………………………. 56

تاسیس در ایران…………………………………………………………………………………………………………………………………… 57

امدادگری………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 57

پیشینه پژوهش در داخل کشور…………………………………………………………………………………………………………. 58

پیشینه تحقیق در خارج از کشور……………………………………………………………………………………………………….. 60

فصل سوم: روش پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 63

طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………… 63

جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 63

نمونه و روش نمونه‌گیری…………………………………………………………………………………………………………………….. 63

ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………… 63

پرسشنامه هیجان خواهی زاکرمن نسخه پنجم…………………………………………………………………………………. 64

شیوه نمره‌گذاری پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………… 64

روایی و پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………….. 65

پرسشنامه سبک های دلبستگی…………………………………………………………………………………………………………. 68

شیوه نمره گذاری پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………. 68

یک مطلب دیگر :

روایی و پایایی پرسشنامه سبک های دلبستگی………………………………………………………………………………… 69

شیوه اجرا……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 70

شیوه تجزیه‌وتحلیل داده‌ها…………………………………………………………………………………………………………………… 70

فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 72

یافته های توصیفی………………………………………………………………………………………………………………………………. 72

یافته های استنباطی……………………………………………………………………………………………………………………………. 77

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 81

بحث و نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………………………. 81

محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….. 88

پیشنهادات پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………. 88

                                                              فهرست منابع

 

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 90

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

مقدمه

هیجان خواهی از زمانی که توسط زاکرمن و همکارانش در سال 1962، معرفی شده، علایق و پژوهش های فراوانی را به وجود آورده است(وفایی، عسکری زاده، رحمتی، 1390). وبه عنوان میزان فعالیت های متنوعی که تازه، مشکل و غیر عادی هستند و به افزایش انگیختگی منجر می شوند، تعریف می شود(زاکرمن، 2007؛ به نقل از یوراسک[1]، 2009). افرادی که این مشخصه را دارند به علت سطوح بالای انگیختگی تمایل دارند خطرات اجتماعی و جسمانی را تجربه کنند(زاکرمن، 1994؛ به نقل از یوراسک، 2009). کرول و زاکرمن[2](1982) در پژوهش های خود نشان دادند که بین انسان ها از نظر میزان هیجان خواهی تفاوت های زیادی وجود دارد. به عقیده زاکرمن، هیجان خواهی با برخی از رفتارها نظیر موتور سواری و رانندگی با سرعت زیاد، انجام کارهای خطرناک، ریسک پذیری و مصرف سیگار و جنایت کاری رابطه دارد(آقا محمدیان و حسینی، 1380). چون افراد زیاد هیجان خواه نیاز بیشتری به تجربیات تحریک کننده و متنوع دارند، در مقایسه با افراد کم هیجان خواه شغل های متفاوتی را انتخاب می کنند. مردانی که نمرات بالایی در هیجان خواهی گرفتند در رغبت سنج استرانگ نیز نمرات بالایی کسب کردند وعلاقه به حرفه های کمک رسانی مانند روانشاسی، پزشک، روان پزشک، مددکار اجتماعی، مددکار اجتماعی و کشیش را نشان دادند(شولتز، شولتز، 2007؛ ترجمه سید محمدی، 1391). زاکرمن وهمکاران وی(1992) دریافتند که افراد زیاد و کم هیجان خواه پاسخ های فیزیولوژیکی متفاوتی به محرکها نشان می دهند. افرا زیاد هیجان خواه پاسخ های فیزیولوژیکی نیرومند تر یا بسیار برانگیخته تر و آستانه تحمل  بالاتری برای درد، صدای بلند، و سایر محرکهای استرس زا نشان داده اند. چون افراد زیاد هیجان خواه بهتر می توانند افزایش در انگیختگی را تحمل کنند، زاکرمن معتقد است که آن ها باید بهتر از کسانی که تحمل کمتری برای انگیختگی دارند با استرس مقابله کنند. با این که هیجان خواهی عمدتا ارثی است، ولی زاکرمن تاثیر عوامل موقعیتی یا محیطی را نیز تشخیص داده است. یکی از عوامل هیجان خواهی والدین هستند. والدین کم هیجان خواه ممکن است بیش از حد ترسو، محافظت کننده و مهار کننده فرزندانشان باشند و به آنها اجازه ندهند که به رفتارهای مخاطره آمیز بپردازند. والدین زیاد هیجان خواه  ممکن است فرزندان خود را برای پرداختن به فعالیت های غیر عادی ترغیب و تقویت کنند وبین ترتیب رفتار های هیجان خواهی بیشتری را در آن ها به وجود آورند (زاکرمن، 1979). از جمله عواملی که نقش آن در هیجان خواهی و تمایل افراد به انجام رفتارهای پرخطر نیاز به مطالعه بیشتری دارد ویژگیهای شخصیتی و سبک های دلبستگی است.

بررسی های ویلز[3](1994) نشان داد هیجان خواهی با ویژگی های شخصیتی ارتباط دارد. لسلو[4](1996) نیز دریافت که ویژگی های شخصیتی برون گرایی، رفتار جنایت کارانه و قضاوت غیر اخلاقی با یکدیگر رابطه معناداری دارند. روانشناسان علاقمند به رفتارهای شغلی، معتقدند که شخصیت افراد با نوع حرفه ای که انتخاب می کنند و نحوه عمل آنها در آن حرفه در ارتباط است، به عبارت دیگر، افراد دارای ویژگی های مشخص، مشاغل خاصی را انتخاب و در آن زمینه در مقایسه با دیگران بهتر کار می کنند. برای مثال، براساس الگوی پنج عاملی، افرادی که در عامل وظیفه شناسی نمره بالایی می گیرند در مشاغل رسمی و مسئولیت دار بهتر عمل می کنند و افراد دارای نمره بالا در عامل برون گرایی، مشاغل اجتماعی، جسورانه و با هیجان خواهی بالا را انتخاب می کنند.(بریک، مونت و گوپتا، 2003؛ به نقل از گوهری، 1393). و نیز سایر عوامل پنج عاملی پیش بینی کننده جنبه های مختلف عملکرد شغلی و رضایت شغلی هستند.

سبک های دلبستگی به عنوان یک متغیر مهم دیگر شخصیتی، می تواند زمینه ساز برخورد فرد با مسائل آتی در زندگی از قبیل مسائل عاطفی، تحصیلی، شغلی وغیره باشد و نیز می تواند شیوه نگرش فرد را نسبت به مسائل و ترجیح های شغلی مشخص سازد و همچنین آمادگی های فرد را نسبت به حل و فصل مشکلات و کنش ها و عکس العمل های فرد در برابر چالش ها و موقعیت های استرس زا متاثر سازد(سلیمی کوچی، 1393).  نظریه سبک های دلبستگی، فرایند پیوند عاطفی، هیجانی، متقابل کودک با والدین (بویژه مادر) را نشان می دهد (برک[5]، 2001، ترجمه سید محمدی، 1387). جان بالبی[6](1982) معتقد است که سبک والگوی دلبستگی از دوران کودکی شکل می گیرد و در گستره زندگی نسبتا پایدار می ماند. هر الگویی از دلبستگی مجموعه ویژگی های رفتاری خاص را در افراد بر می انگیزد و روابط نزدیک و تجارب هیجانی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد و مبنای تعاملات و چارچوب های فکری و عاطفی آنان را در آینده شکل می دهد. با وجود اینکه گرایش به رفتار های پر خطر و انتخاب مشاغل با هیجان خواهی بالا ممکن است یک کنجکاوی ساده باشد، اما بدون شک این گرایش ها می تواند با سبک های دلبستگی ارتباط داشته باشد(سلیمی کوچی، 1393). با توجه به مطالبی که ذکر شد ویژگی های شخصیتی و سبک های دلبستگی در ایجاد هیجان خواهی  نقش مؤثری می توانند داشته باشند و اهمیت آن در چگونگی انتخاب مشاغل و سایر جنبه‌های زندگی نمایان می‌شود و هر پژوهش یا دیدگاهی که قصد دارد علل بروز رفتارهای با هیجان خواهی بالا را بررسی کند، باید سهم قابل توجهی را به نقش ویژگی های شخصیتی و سبک های دلبستگی اختصاص دهد.

از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و  سبک های دلبستگی با میزان هیجان خواهی است.

بیان مساله