2- محرمات نکاح از دیدگاه فقه امامیه 15

2-1- محرمات دائم.. 15

2-1-1)حرمت ناشی از نسب 15

2-1-2)قسم اول : زنانی که با«نسبت » حرام می شوند که هفت گروهند 16

2-1-3)بیان ازدواج‏هاى ممنوع‏ در قرآن 19

کسانی که ازدواج با آنان حرام است : 19

2-1-4)قرآن و مراعات عفت در گفتار 19

2-1-5)خواستگاری کاریست مردانه 20

2-1-6)حرمت ازدواج با محارم 20

2-1-7)محرمات به دلیل رضاع 20

2-1-8)حرمت باشیر 21

2-1-9)مقدار رضاع چه قدر است ؟ 22

2-1-10)شرایط رضاع 23

2-1-11)احکام رضاع 24

2-1-12)محرمات رضاعی و شرایط آن: 27

2-1-13)شرایط حرمت در رضاع 28

2-1-14)احکام رضاع: 32

2-1-15)مسائل: 33

2-1-16)ایجاد روابط نسبی به موجب شیر دادن 36

2-1-17)محرم بودن دختری که شیر مادر پسر را خورده 36

2-1-18)محرمات به دلیل سبب (مصاهره ) 37

2-1-19)ازدواج با زن پسر رضاعی : 40

2-1-20)محرمات به دلیل دامادی 42

2-1-21)تحریم ازدواج با مادر زن 43

2-1-22)حرمت ناشی از لعان 44

2-1-23)حرمت ناشی از شبهه و زنا 46

2-1-24)حرمت ناشی از لواط 47

2-1-25)حرمت ناشی از احرام 47

2-1-26)حرمت ناشی از عده 48

2-1-27) حرمت ناشی از زنا با زن شوهر دار 49

2-1-28)حرمت ناشی از نه طلاق 50

2-1-29)دختر زن را ربییه گویند 50

2-1-30)حرمت ازدواج با ربییه 50

2-2- محرمات موقت در فقه امامیه.. 51

2-2-1)محرمات به دلیل سبب (مصاهره ) 51

2-2-2)حرمت ازدواج با دو خواهر 52

2-2-3)حرمت ناشی از احرام (در جهالت) 52

2-2-4)حرمت ناشی از استیفای عدد 53

2-2-5)حرمت ناشی از سه طلاق 53

2-2-6)حرمت ناشی از کفر و ارتداد 54

2-2-7)حرمت ناشی از مسلمان شدن زوجه 56

فصل سوم: بررسی محرمات نکاح از منظر فقه شافعی

3- بررسی محرمات نکاح از منظر فقه شافعی 58

3-1- محرمات دائم.. 58

3-1-1)محرمات نکاح در فقه شافعی 58

3-1-2)زنان محارم از نظر شرع اسلامی 59

3-1-3)زنانی که ازدواج با آنها حرام است 63

3-1-4)دوم: مصاهرت 65

3-1-5)سوم: محرمات رضاعی 66

3-1-6)سن شیرخوارگی 67

3-1-7)فلسفه تحریم رضاعی 68

3-1-8)زن شیرده باید چگونه باشد؟ 68

3-1-9)دقت در امر شیر خوارگی 68

3-1-10)در اصل تحریم وابسته به چند چیز است: 70

3-1-11)شیرخوارگی سبب تحریم است 70

3-1-12) مقدار رضاع که سبب تحریم است: 71

3-1-13)مصاهرت از اسباب تحریم است 73

3-1-14)فلسفه  تحریم ازدواج (مصا‌هره) 73

3-2- محرمات موقت.. 77

3-2-1)محرمات موقت در فقه شافعی 77

تحریم از جهت جمع یعنی کسانی که ازدواج و نکاح با آن‌ها با هم درست نیست.   77

3-2-2)جمع بین دو محرم 78

3-2-3)حکمت در حرمت جمع بین محارم 80

3-2-4)زن متعلق به غیر 80

3-2-5) کسی که متدیّن به دین سماوی نباشد ( زنان مشرک ) 81

3-2- 6)زن لعان شده 82

 

3-2-7)‌زن غیر و زن درعده 82

3-2-8)‌ عقد دراحرام حج یاعمره 83

‌3-2-9)ازدواج  باکنیز  جاریه 84

3-2-‌10)‌ازدواج  با زن زنا پیشه 85

3-2- 11)مطلقه ثلاثه 86

3-2-12)فلسفه  این ازدواج 87

3-2-13)دین و مذهب شافعی (سه طلاق ) 88

3-2-14)تعدد همسران 90

3-2-15)حکمت در تحدید عدد همسران 92

3-2-16)اختلاف دین 92

3-2-17)ازدواج با زن شوهردار 93

3-2-18)ازدواج با زن زانی 93

3-2-19)برخى از احکام نکاح مسلمان با غیر مسلمان: 94

3-2-20) نکاح زن به نیت طلاق 95

فصل چهارم: بررسی تطبیقی و مقایسه ای در فقه امامیه و شافعی

4- بررسی تطبیقی و مقایسه ای در فقه امامیه و شافعی 98

4-1- وجوه افتراق هرکدام با تحلیل و ذکر مبانی و دلائلشان   98

4-1-1)اختلاف در ازدواج با مادر زن : 98

4-1-2)از نظر شیعه : 98

4-1-3) جمع بین محارم 99

4-1-4)زن غیر و زنی که از غیر درعده باشد 101

4-1-5)حرمت ناشی از نکاح با زن در عده 101

4-1-6) اختلاف در عقد زن در احرام 102

4-1-7)ازدواج با زن زنا پیشه 104

4-1-8)زنا و چند مساله 106

4-1-9)عدد طلاق 107

4-1-10)اختلاف دین 108

4-1-11)رضاع 108

4-1-12)اختلاف در رضاع 109

یک مطلب دیگر :

4-2- وجوه مشترک و شباهت های بین فقهای امامی و شافعی در محرمات نکاح با تحلیل و ذکر مبانی و دلائلشان.. 110

4-2-1)محرمات نسبی 110

4-2-2)نتیجه  بحث 111

4-2-3)محرم رضاعی (شیرخوارگی) 112

4-2-4)سن شیرخوارگی 113

4-2-5)شرط سن کودک شیر خوار 114

4-2-6)فرع دوم اشتراط حولین در مورد ولد مرضعه 115

4-2-7)زنده بودن زن شیر ده 116

4-2- 8) حرمت ناشی از سبب (مصاهره) 117

4-2-9)دامادی 119

4-2-10)لعان 120

4-2- 11)تعداد همسران 121

4-2- 12)اختلاف دین 122

4-2- 13)زن غیر و زن در عده 122

نتیجه گیری 123

5-2)پیشنهادها 130

منابع 131

 

 

چکیده

بررسی تطبیقی محرمات نکاح از منظر فقه امامیه و فقه  شافعی

 

به وسیله‌ی:

فضل الله کشاورز

 

محرمات نکاح، در میان پیروان تمام ادیان، با قاعده‌های متفاوت وجود دارد. اما دین اسلام محرمات  نکاح  را یک امر جدی اخلاقی، اجتماعی و شرعی دانسته، بنابراین به جزئیات در این مورد پرداخته و چارچوب مشخصی را برای محرمات نکاح  تعیین کرده است که محرمات نکاح  با کدام شرایط صورت بگیرد و چرا این شرایط برای ازدواج معتبر است. در این تحقیق احکام فقهی مرتبط با محرمات نکاح در فقه امامیه و شافعی در محرمات دائم (بالذات )و موقت (بالعرض) مطرح شده و پس از آن به بررسی تطبیقی رأی و نظر هر یک از مذاهب شافعی و امامیه در مسائلی که با هم اتفاق یا اختلاف دارند به اختصار اشاره خواهد شد و مطالعه محرمات نکاح و شرایط آن و محرمات ازدواج با ذکر مراحل و موارد حقوقی و الزامی آنها در هر دو مذهب امامی و شافعی مورد بررسی قرار گرفته است. از امتیازات این روش که بیانگر ضرورت این اثر می باشد ، این است که نگارنده در قالب چهار فصل به بررسی تطبیقی و مقایسه ای مذهب فقهی اهل بیت (علیه السلام )با مذهب سنت شافعیه با ذکر وجوه اشتراک و افتراق آنها پرداخته است.

کلمات کلیدی : نکاح ، محرمات ، فقه ، امامیه ، شافعیه.

 

مقدمه

 

ازدواج، در میان پیروان تمام ادیان با قاعده‌های متفاوت وجود دارد. اما دین اسلام ازدواج را یک امر جدی،اخلاقی، اجتماعی و شرعی دانسته بنابراین به جزئیات در این مورد پرداخته و چارچوب مشخصی را برای ازدواج تعیین کرده است که ازدواج با کدام شرایط صورت بگیرد و چرا این شرایط برای ازدواج معتبر است.