فصل دوم : پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………….. 10

2-1-قصه گویی…………………………………………………………………………………………………….. 11

2-1-1-تعریف قصه گویی………………………………………………………………………………………. 12

2-1-2 اهداف و ارزش های قصه گفتن………………………………………………………………………. 13

2-1-3-کاربردهای روانشناختی قصه………………………………………………………………………….. 15

2-1-4- فنون قصه درمانی………………………………………………………………………………………. 20

2-1-5- فواید قصه گویی………………………………………………………………………………………… 26

2-1-6- قصه برای کودکان دبستانی…………………………………………………………………………… 26

2-1-7 ویژگی های قصه…………………………………………………………………………………………. 26

2-2-پرخاشگری……………………………………………………………………………………………………. 28

2-2-1-تعاریف پرخاشگری…………………………………………………………………………………….. 28

2-2-2-انواع پرخاشگری…………………………………………………………………………………………. 29

2-2-3-مبانی نظری پرخاشگری………………………………………………………………………………… 30

2-2-3-1- تئوری رفتار غریزی فروید……………………………………………………………………….. 30

2-2-3-2- نظریه  ناکامی  – پرخاشگری…………………………………………………………………….. 31

2-2-3-3- نظریه یادگیری اجتماعی…………………………………………………………………………… 31

2-2-3-4- دیدگاه شناختی……………………………………………………………………………………… 32

2-2-3-5- نظریه پرخاشگری – پرخاشگری……………………………………………………………….. 32

2-2-3-6-نظریه لورنز……………………………………………………………………………………………. 32

2-2-4- عوامل موثر بر پرخاشگری کودکان و نوجوانان…………………………………………………… 32

2-2-5- اضطراب و پرخاشگری……………………………………………………………………………….. 36

2-2-6- عوامل زیست شناختی موثر بر پرخاشگری……………………………………………………….. 36

2-2-7- درمان پرخاشگری………………………………………………………………………………………. 37

2-2-8- روش های پیشگیری از خشونت کودکان و راهکارهایی جهت کاهش پرخاشگری……… 38

2-3-پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 45

2-3-1- پژوهش های انجام گرفته  در داخل کشور……………………………………………………….. 45

2-3-2- پژوهش های انجام گرفته در خارج از کشور…………………………………………………….. 46

فصل سوم : روش پژوهش………………………………………………………………………………………. 47

3-1- طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………… 48

3-2متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………………………… 48

3-4-نمونه آماری پژوهش  و روش نمونه گیری……………………………………………………………. 49

3-5- ابزار پژوهش………………………………………………………………………………………………… 49

3-6- روش اجرا……………………………………………………………………………………………………. 49

3-6-1-پیش آزمون……………………………………………………………………………………………….. 49

3-6-2-ساختار جلسات قصه درمانی و اصول به کار گرفته شده در این جلسات :…………………. 50

3-6-3- پس آزمون……………………………………………………………………………………………….. 50

3-7- روش های آماری تحلیل داده ها………………………………………………………………………… 51

فصل چهارم: یافته های پژوهش………………………………………………………………………………… 52

4-1یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………………….. 54

4-2- تحلیل استنباطی……………………………………………………………………………………………… 58

فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………… 

یک مطلب دیگر :

منبع پایان نامه با موضوع امولسیون، کتیرا، تاثیر، پایداری

64

5-1- بحث و تفسیر نتایج……………………………………………………………………………………….. 65

5-2-محدودیت ها…………………………………………………………………………………………………. 67

5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………. 68

5-3-1- پیشنهاد پژوهشی……………………………………………………………………………………….. 68

5-3-2- پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………. 68

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………. 69

پیوست………………………………………………………………………………………………………………………………….76

چکیده لاتین………………………………………………………………………………………………………………………….78

مقدمه

فراهم آوردن زندگی عادی و پرورش توانایی های لازم در کودکان نه تنها مستلزم امکانات آموزشی و روانشناختی در جامعه است بلکه متضمن نوعی فلسفه اجتماعی است که در آن کودکان افرادی به شمار آیند که به خودی خود و فارغ از هر قصد و غرض دیگری ارزشمند هستند . امروزه این دیدگاه نسبت به کودکان را بدیهی می پنداریم و بعد از قرن ها درک نادرست از کودکان به مشکلات بهداشت روانی و نیاز های آنان توجه بیشتری داریم و دراین راه با روشهای گوناگون علمی در صدد رفع مشکلات روانشناختی کودکان هستیم .

با توجه به اینکه دوران کودکی سالهای مناسبی برای تشخیص مشکلات کودکان جهت مداخله به موقع و پیشگیری از بروز مشکلات عاطفی  اجتماعی  و تحصیلی آنان در آینده است ، مداخله به هنگام و اصلاح رفتارهای ناسازگار کودک در این دوره حساس موجب افزایش مهارت های اجتماعی و محبوبیت نزد همسالان و بزرگسالان می شود و کودک را برای پذیرش مسئولیت های آتی آماده می سازد  ( ایزدی،  برجعلی ، دلاور  و اسکندری 1389 ).

در این میان پرخاشگری یکی از شایعترین مشکلات کودکان و یکی از دلایل ارجاع دادن آنان به روان درمانگران است ( سوخودولسکی[1] ، کاسینوف[2] و گرمن[3] 2004 به نقل از بهرامی 1386 ).

پرخاشگری کودکان را در معرض خطر مشکلات رفتاری بعدی قرار می دهد. پرخاشگری زود رس پیامدهای منفی ثابت شده ای دارد که عبارتند از : عدم پیشرفت کافی تحصیلی، ترک تحصیل زود رس، سوء مصرف دارو و بزهکاری نوجوانی (گراهام[4] و هوهن[5] 1995). پرخاشگری مفرط اغلب یکی از علل روابط ضعیف با همتایان است. کودکان پرخاشگر در خطر ایجاد تعامل منفی با بزرگسالان در محیط خانه و مدرسه نیز قرار دارند . مدت زمانی که معلمان در تعامل منفی با کودکان پرخاشگر می گذرانند از کودکان ناپرخاشگر بیشتر است و رفتار پرخاشگرانه را بیشتر از سایر مشکلات کلاسی بر هم زننده نظم ذکر می کنند .

رفتار پرخاشگرانه با افزایش شکست تحصیلی نیز مرتبط است . با گذشت زمان کودکان پرخاشگر معمولا رفتار تخاصم آمیز بیشتری از معلمان و همتایان خود انتظار دارند (تراچ تن برگ و بایکن 2004).

شناخت مشکل پرخاشگری کودکان خردسال و مداخله به هنگام می تواند از ادامه این رفتار جلوگیری کند (گودین[6]  ، پیسی [7] و گریس[8] 2003 به نقل از بهرامی 1386 ) از سویی یافته های به دست آمده از پژوهش ها نشانگر آنند که کودکان پرخاشگر در بزرگسالی هم به پرخاشگری تمایل دارند (کازدن[9]  1997، برگس[10] 1999 کریک[11] ، کاساس[12]  و ماشر[13] 1997به نقل از حسینی انجدانی 1387)

رفتارهای پرخاشگرانه تاثیرات بلند مدت و جبران ناپذیری بر کودکان دبستانی بر جا می گذارد مانند خود پنداره ضعیف و افسردگی (ماسوریا[14]  ، هاشیموتو  و تویچی[15] 2009 به نقل از شهیم 1386 ).

امروزه چه در درمان های پزشکی و چه درمان های روان شناختی  دو اصل فوریت  و نزدیکی  ارائه خدمات امری پذیرفته شده است . فوریت به این معنا است که بعد از مشاهده یک بیماری یا اختلال روان شناختی خدمات مناسب در کوتاه ترین زمان ممکن ارائه شود .چرا که اگر یک اختلال عاطفی – رفتاری در دوران کودکی درمان نشود به تدریج به مشکل شدید جدی و مزمنی تبدیل خواهد شد که درمان آن به هزینه و وقت  بیشتری نیاز خواهد داشت . اصل نزدیکی نیز بیانگر این است که این خدمات باید در نزدیک ترین مکان ارائه شود . از این رو می توان نتیجه گرفت  که ارائه این خدمات در مقطع ابتدایی اجتناب ناپذیر است. (کیمیای1387).

در سه دهه گذشته تلاش های پژوهشگران و درمانگران منجر به معرفی درمانهای  اثر بخش گوناگونی شده است  مانند استفاده از تکنیکهای شناختی – رفتاری  (آموزش خود آموزی – حل مسئله – استفاده از ادبیات قصه و قصه درمانی ) ( شهیم 1385).

از شیوه های موثر در آموزش و پرورش کودکان روش های  غیر مستقیم پرورش می باشد که در این راستا اهمیت و جذابیت قصه گویی برای کودکان در متون مختلف و از منظر صاحب نظران بیان شده است (بهرامی 1386).

قصه یا داستان به نوشته ای گفته می شود که فکر نویسنده در قالب حکایتی به خواننده عرضه شود . خواه داستان جنبه تخیلی و غیر واقعی داشته باشد و خواه واقعیت های زندگی را با تخیل همراه کرده باشد (آخن  باخ و رسکورلا ترجمه مینایی 1390 ).

ادبیات کودکان ارتباط دهنده کودک با جهان ناشناخته آینده است و در حال حاضر سعی بر آن دارد تا به دور از پند و اندرزهای اخلاقی و شعارهای سیاسی و اجتماعی به کودکان کمک  کند تا به تدریج در جهان در حال تغییر پیرامون خود نقش حساس و سازنده ای ایفا کنند (اسلامی 1379).