1-6- تعریف نظری و عملیاتی متغیرها 14

1-6-1- نظری 14

1-6-2- تعاریف عملیاتی 21

فصل دوم: ادبیات پژوهش

مقدمه 26

2-1- ادبیات نظری 27

2-2- رفتار شهروندی سازمانی 27

2-3- دیدگاههای نظری رفتار شهروندی سازمانی 32

2-3-1- نظریه انتظار 32

2-3-2- نیاز به پیشرفت 32

2-3-3- نظریه تبادل اجتماعی 33

2-4- ابعاد رفتار شهروندی 35

2-5- انواع رفتار شهروندی 37

2-6- عوامل موثر بر رفتار شهروندی سازمانی 40

2-6-1- ویژگی‏های شغل و رفتار شهروندی 40

2-6-2- شخصیت و رفتار شهروندی سازمانی 41

2-6-3- سن و رفتار شهروندی 41

2-6-4- عوامل تاثیر گذار بر رفتار شهروندی سازمانی 42

2-7- ابعاد رفتار شهروندی 44

2-7-1- رفتارهای ضد  شهروندی 50

2-7-2- رفتار شهروندی سازمانی 51

2-7-3- حمایت سازمانی 53

2-7-4- اهمیت رفتار شهروندی 55

2-8- هوش چیست؟ 55

2-8-1- هوش، هیجان، هوش هیجانی ابعاد و تعاریف آن 58

2-8-2- هیجان چیست؟ 60

2-8-3- هوش هیجانی از دیدگاه مایر، سالوی و کاروسو 65

2-8-4- ارزیابی و ابراز هیجان در دیگران 67

2-8-5- نظم جویی هیجان در خود و دیگران 67

2-8-6- به کار بستن هیجان ها 67

2-8-7- برخی از مدل‏های هوش هیجانی 70

2-8-8- هوش هیجانی و تاثیر آن بر استرس 73

2-8-9- هوش هیجانی و کاربردهای سازمانی 73

2-8-10- هوش هیجانی و کاربرد آن 74

2-8-11- هوش هیجانی و جریان مقابله با بحران 76

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

2-8-12- آیا هوش هیجان را می‏توان افزایش داد 77

2-8-13- چارچوب مفهومی هوش هیجانی از دیدگاه برادبری و گریوز 78

2-8-14- ابعاد هوش هیجانی 79

2-9- مفاهیم نظری رضایت شغلی 81

2-9-1- مفهوم رضایت شغلی 81

2-9-2- عوامل موثر بر رضایت شغلی 82

2-9-3- نظریه‏های رضایت شغلی 84

2-10- رابطه بین تلاش و عملکرد 87

2-10-1- نظریه گینزبرگ 88

2-10-2- نظریهX و Y 89

2-11- تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور 90

2-11-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور 90

2-11-2- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 91

2-12- جمع بندی 93

2-12-1- چهارچوب نظری 94

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- مقدمه 96

3-2- روش تحقیق 96

3-3- جامعه آماری 96

3-4- ابزار اندازه گیری 97

3-5- اعتبار (روایی) پرسشنامه 98

3-6- پایایی پرسشنامه 99

3-7- اعتبار (روایی) پرسشنامه 100

3-8- پایایی 101

3-9- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 105

3-10- روش اجرا 105

3-11- ملاحظات اخلاقی : 105

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‏های پژوهش

4-1- یافته‏های پژوهش 107

یک مطلب دیگر :

4-2- فرضیه‏های فرعی 113

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- بحث و نتیجه گیری 119

5-2- محدودیتهای پژوهش 126

5-2-1- محدودیتهای در اختیار محقق 126

5-2-2- محدودیتهای خارج از اختیار محقق 126

5-3- پیشنهادهای تحقیق 127

5-3-1- پیشنهادهای پژوهشی 127

5-3-2- پیشنهادهای کاربردی 127

منابع

منابع فارسی 128

منابع لاتین 132

پیوست

پیوست 1: پرسشنامه شهروند سازمانی اورگان و کانوسکی 1996 OCB 135

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………… 136

چکیده

در این تحقیق به بررسی تاثیر رفتار شهروندی سازمانی، هوش هیجانی بر رضایت شغلی کارکنان امور مالی دانشگاه علوم پزشکی فارس پرداخته و به نتایجی دست یافت. به منظور بررسی این متغیرها تحقیقی به روش توصیفی از نوع همبستگی در دانشگاه علوم پزشکی فارس انجام شد. نمونه پژوهش شامل 110نفر از کارکنان یاد شده بود که با روش سرشماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‏ها از پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی، هوش هیجانی و رضایت شغلی استفاده شد. ضریب آلفای پرسشنامه ‌های مذکور به ترتیب 889/0، 879/0و 865/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل اجرایی پژوهش با استفاده از روش ضریب همبستگی و آزمون خطی رگرسون چند گانه انجام پذیرفت. در نهایت نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که  بین متغیرهای رفتار شهروندی سازمانی، هوش هیجانی، و رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که مولفه‏های هوش هیجانی می‏تواند رفتار شهروندی را پیش بینی نماید ضمن اینکه تمامی مولفه‏های هوش هیجانی با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معناداری دارد.

کلید واژه‏ها: رفتار شهروندی سازمانی، هوش هیجانی، رضایت شغلی

مقدمه:

در دوران کنونی، سازمان‌ها جایگاه والا و برجسته‌ای در ساختار فرهنگی و اجتماعی جوامع پیدا کرده‌اند. بسیاری از فعالیت‌های اساسی و حیاتی مربوط به زندگی مردم در سازمان‌ها انجام می‌گیرند و زندگی بدون وجود سازمان‌های گوناگون آموزشی، صنعتی، بازرگانی، خدماتی، سیاسی، نظامی و غیره غیرمقدور است. با وجود این نیل به موفقیت و پیشرفت همه جانبه و تأمین رفاه آسایش به صرف وجود سازمان‌ها تحقق نمی‏یابد، بلکه برای این منظور به سازمان‌های کارآمد و اثربخش نیاز است(شکر کن ,1379).

توسعه هر سازمانی تا حد زیادی به کاربرد صحیح نیروی انسانی بستگی دارد. بنابراین از موضوعات مورد توجه در مدیریت نیروی انسانی در سازمان، تأمین نیروها و ایجاد انگیزه برای بالابردن کیفیت کار آنان است. شغل هر فرد باید تأمین کننده قسمتی از نیازهای مادی، روانی و اجتماعی او باشد. از آنجا که تلاش هر سازمان به حداکثر رساندن تولیدات و کیفیت خدمات است، بنابراین باید این هدف به جدیت تمام دنبال شود. تولیدات هر سازمان منوط به آموزش نیروی ماهر و متخصص در زمینه‌های گوناگون می‌باشد و بالا بردن کیفیت مهارت‌های این نیروها نیز از اهداف هر سازمان می‌باشد و نیز برای رسیدن به چنین هدفی داشتن نیروی ماهر و باانگیزه سرشار از انرژی لازم و حتمی می‌باشد.(پاشا،1384).

پس نیروی انسانی به عنوان مهمترین و با ارزش‌ترین سرمایه سازمان، عوامل متفکر و توانمندی هستند که می‌توانند با بهینه استفاده کردن سایر منابع، سازمانی قدرتمند و پویا ایجاد نمایند. بدیهی است کارمند با انگیزه می‌تواند به کمک اراده و تجربه‌هایش خود همه چیز را به نفع جامعه، محیط کاری و خود تغییر دهند. (ادریس و رئیسی اردلی، 1383).

مفهوم رفتار شهروندی سازمانی اولین بار توسط بیتمن و ارگان در اوایل دهه 1980 میلادی به دنیای علم ارائه شد. تحقیقات اولیه که در زمینه رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفت بیشتر برای شناسایی مسئولیت‌ها و یا رفتارهایی بود که کارکنان در سازمان داشتند. اما اغلب نادیده گرفته می‌شد. این رفتارها با وجود اینکه در ارزیابی سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه‌گیری می‌شدند و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار می‌گرفتند، اما در بهبود اثربخشی سازمانی مؤثر بودند. (بینستوک، 2003)

(اعمال رفتار شهروندی سازمانی)که در محل کار اتفاق می‌افتند را اینگونه تعریف می‌کنند:

مجموعه‌ای از رفتارهای داوطلبانه و اختیاری که بخشی از وظایف رسمی فرد نیستند اما با این وجود توسط وی انجام و باعث بهبود مؤثر وظایف و نقش سازمان می‌شوند. (اپل‌بام و همکاران، 2004)

با توجه به تعریف بالا از انسان به عنوان شهروند سازمانی انتظار می‌رود پیش از الزامات نقش خود و فراتر از وظایف رسمی، در خدمت اهداف سازمان فعالیت کند. به عبارت دیگر ساختار رفتار شهروندی سازماین به دنبال شناسایی، اداره و ارزیابی رفتارهای فرانقش کاکنانی است که در سازمان فعالیت می‌کنند در اثر این رفتارهای آنان اثربخشی سازمانی بهبود می‌یابد.

در بررسی‌ها و تحقیقات پیشین رفتار شهروندی سازمانی، پژوهش‌های انجام شده)استوار،1387و هادی زاده،1387و گرلیوز 2008) نشان می‌دهد که متغیرهای مختلفی با رفتار شهروندی رابطه داشته که در میان آنها توجه ویژه‌ای به رضایت شغلی و احساس و نگرش‌های مثبتی است که کارکنان نسبت به شغل خود دارند.

دنیای کنونی با شتاب فزاینده‌ای در حال صنعتی شدن است. این امر ضرورت نوآوری، انعطاف‌پذیری، بهره‌وری و پاسخگویی را برای بقا و موفقیت سازمانها بیشتر می‌‌کند. از این رو، استانداردهای جدیدی باید برای سازمانها تدوین گردد تا پاسخگوی چالشهای جهانی بوده و زمینه مناسبی را برای کارکنان فراهم کند تا بتوانند از مناسب‌ترین مهارتها برخوردار باشند. از این رو، روانشناسان تأکید دارند کارکنان سازمانها باید فراتر از وظایف رسمی خود عمل کنند. با توجه به تعامل فراوان و رو در رو با مشتری و همچنین ماهیت خدمات، این مفهوم در بخشهای خدماتی اهمیت بیشتری دارد (گارگ و راستوگی، 2006).

یکی از مهارتهایی که می‌تواند به کارکنان در این راه کمک کند، «رفتار شهروندی سازمانی» است. این مقوله به رفتارهای فردی اشاره دارد که برخاسته از بصیرت افراد بوده و علاوه بر این‌که کارایی و اثر بخشی عملکرد سازمان را افزایش می‏دهند، مستقیم و به صورت صریح، از طریق سیستم رسمی پاداش تشویق نمی‌شوند (اورگان، 1988؛ بورنز و کارپنتر، 2008).

رفتار شهروندی سازمانی، حرکت کردن به ورای حداقل عملکرد مورد انتظار است (بورنز و کارپنتر، 2008) (موران، 2003).

از سوی دیگر، تحقیقات دانشمندان گوناگون مانند «گلمن»، «بویاتزیس و همکارانش» و … نشان می‌دهد، یکی از عواملی که نقش بسیار مهمی در انجام موفق وظایف شغلی دارد، «هوش هیجانی»است (گولمن، 1995و1998؛ بویاتزیس و همکاران، 2000). افراد دارای هوش هیجانی بالا، هنر تعامل و مهارت کنترل و اداره احساسات دیگران را دارا هستند.