تبیین جایگاه قاعده طهارت در میان دیگر قواعد فقهی |
پایان نامه ارشد : تبیین جایگاه قاعده طهارت در میان دیگر قواعد فقهی
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
چکیده
یکی از قواعد فقهی که در بعضی از احکام شرعی کاربرد دارد ، قاعده طهارت است . این قاعده از قواعد مشهور فقهى است كه حكم به طهارت همه اشیا مى كند تا زمانى كه ناپاكى و نجاست آن ها ثابت نگردد. بنابراین ، هرگاه در طهارت و نجاست چیزى شك شود ، به كمك این قاعده ، به طهارت آن حكم مى شود.
در این رساله به دنبال بیان مفاد این قاعده و مستندات و حدود دلالت آن هستیم . ضمن اینکه قاعده مزبور را با صول عملیه مقایسه نموده و ارجحیت آن را در موقع تعارض اثبات می نماییم و نیز رابطه آن را با دیگر قواعد فقهی که مناسب بحث هستند بیان می نماییم . در پایان نیز مصادیقی از این قاعده را مورد ملاحظه و کنکاش قرار می دهیم .
واژگان کلیدی : طهارت ـ نجاست ـ قاعده ـ احتیاط ـ پاک ـ طاهر ـ نجس
طرح مساله
با ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان ، تحولی عظیم در تمامی زمینه های زندگی عرب جاهلی بوجود آمد و احکام مربوط به طهارت و نجاست نیز از این دگرگونی بی بهره نبود و اسلام در این زمینه هم شیوه های نو به جهان عرضه داشت .
هر چند تا کنون در کتب فقهی نسبت به قاعده طهارت بحثهای زیادی شده است ولی ابعاد این بحث مهم فقهی بطور جداگانه هیچگاه مد نظر نبوده است .
2 ـ مسائل تحقیق
الف ـ آیا قاعده طهارت جزء اصول عملیه است یا یک قاعده فقهی است ؟
ب ـ آیا قاعده طهارت در همه ابواب فقه جاری می شود یا فقط به ابواب خاصی تعلق دارد؟
ج ـ آیا قاعده طهارت بر 4 اصل عملی ( استصحاب ، برائت ، احتیاط و تخییر تقدم دارد یا خیر ؟
3 ـ فرضیه ها
الف ـ قاعده طهارت یک قاعده فقهی است نه یک اصل عملی ، این قاعده گر چه شباهت زیادی به اصول عملیه دارد ولی وجه افتراق آن با اصول عملیه این است که مجرای اصول عملیه همه ابواب فقه و اصول است ، در حالیکه مجرای قاعده طهارت فقط عبادات می باشد
ب ـ قاعده طهارت فقط به ابواب عبادات اختصاص دارد و در بقیه ابواب فقه همچون معاملات و جزائیات جاری نمی شود .
ج ـ بنظر می رسد قاعده طهارت بر اصل استصحاب رجحان دارد ، تقدم آن بر اصل احتیاط در بعضی موارد محل تردید است ، و قاعده تخییر نیز با این اصل اصطکاک پیدا نمی کند و اصل برائت نیز با این اصل مترادف و هم مبنا است .
4 ـ اهداف تحقیق
ـ تبیین جایگاه قاعده طهارت در میان دیگر قواعد فقهی
ـ مطالعه تطبیقی قاعده طهارت بعنوان اصلی مهم در فقه عبادات
– استفاده دانش پژوهان دانشگاه ، حوزه های علمیه و دیگر طالبان علم
5 ـ سابقه تحقیق
در مورد قاعده طهارت تاکنون تحقیقات زیادی صورت نگرفته و ما حصل آنچه انجام شده وجیزه هایی بوده است که به نگارش در آمده است و از جمله آنها می توان به کتاب قواعد الفقهیه آیت الله مصطفوی اشاره نمود که در ایران به چاپ رسیده است .
اما مزیتی که که رساله حاضر نسبت به نظائرش دارد این است که به جزئی ترین مسائل مربوط به مبانی قاعده طهارت و ریشه های آن پرداخته است ، در عین حال اکثر رساله ها و پایان نامه ها و کتب مختلف وقتی به بحث طهارت وارد شدند خصوصا فقهای امامیه به اصل بحث طهارت پرداخته و از کنه قاعده طهارت غافل شده اند ، در این رساله به اصل قاعده طهارت ، اهمیت آن و اهداف آن پرداخته و کالبد شکافی کرده و سعی شده از حاشیه و به درازا کشانیده شدن بحث با عنایت به گستردگی آن اجتناب گردیده است .
6 ـ ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورت آشنایی با قاعده و اصل طهارت با توجه به نقش و کارکرد اساسی و مهم آن در زندگی روزمره و جامعه مشخص می شود ، تا بتوان در پرتو این تحقیقات و مناظرات و مباحث مبتنی بر موازین فقهی به الگوی کارآمدی دست یابیم .
7 ـ شیوه تحقیق
در این پایان نامه ، شیوه تحقیق و جمع آوری اطلاعات مبتنی بر روش کتاب ورزی و کتابخانه ای می باشد که پس از جمع آوری معلومات و اطلاعات لازم به تحلیل و بررسی داده ها و اطلاعات پرداخته ایم . در جمع آوری اطلاعات فقهی در وهله اول به منابع موجود فارسی مراجعه شد و با ملاحظه کمبود اطلاعات لازم از منابع عربی به نحوی گسترده جهت غنی شدن مباحث بعمل آمد .
8 ـ روش نگارش تحقیق
با استفاده از روش توصیفی ، ابتدا در فصل اول رساله ، به بیان کلی مفاهیم طهارت و قاعده طهارت پرداختیم و در فصل دوم به بیان رابطه قاعده طهارت با اصول عملیه پرداختیم ، در فصل سوم آن را با دیگر قواعد فقهی مقایسه نموده و در فصل پایانی نیز مصادیقی از اجرای این قاعده را بیان نمودیم .
فهرست مطالب
چکیده…………………………………………………………………………………………………………1
طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………………2
فهرست مطالب……………………………………………………………………………………………….6
فصل اول : کلیات
مبحث اول : مفهوم قاعده ………………………………………………………………………………11
گفتار اول : معنای لغوی قاعده………………………………………………………………………..11
گفتار دوم : تعریف و معنای اصطلاحی قاعده …………………………………………………..13
مبحث دوم : معنای طهارتو بررسی نشاپیدایش……………………………………………….14
مبحث سوم : تفاوتها و جایگاهها……………………………………………………………………..18
گفتار اول : تفاوت میان قاعده و اصل………………………………………………………………18
یک مطلب دیگر :
گفتار دوم : جایگاه قواعد فقهی بین فقه و اصول……………………………………………….22
فصل دوم : قاعده طهارت
مبحث اول : مدارک قاعده ……………………………………………………………………………..25
گفتار اول : آیات شریفه رآن…………………………………………………………………………..25
گفتار دوم : روایات و سیره معصومین……………………………………………………………….28
گفتار سوم : خصوصیات قاعده طهارت…………………………………………………………….32
مبحث دوم : جریان قاعده طهارت در شبهات موضوعیه و حکمیه………………………….33
گفتار اول : شبهه موضوعیه و حکمیه و تفاوت آنها……………………………………………..33
گفتار دوم : جریان یا عدم جریان این قاعده در شبهات ذکوره…………………………….35
مبحث سوم : اصل احتیاط و قاعده طهارت………………………………………………………..37
گفتار اول : جایگاه اصل احتیاط……………………………………………………………………….37
گفتار دوم : عدم تعارض اصل احتیاط با قاعده طهارت………………………………………..42
گفتار سوم : سیره پیامبر اعظم ( ص ) و معصومین ( ع )………………………………………45
مبحث چهارم : ارتباط اصول عملی دیگر با قاعده طهارت……………………………………46
گفتار اول : استصحاب و قاعده طهارت…………………………………………………………….46
گفتار دوم : برائت و قاعده طهارت…………………………………………………………………..46
گفتار سوم : اجزاء و قاعده طهارت…………………………………………………………………..50
فصل سوم : واقعی بودن طهارت و نجاست
مبحث اول : اعتباری بودن طهارت و نجاست…………………………………………………….54
مبحث دوم : عرفی بودن طهارت و نجاست………………………………………………………..55
مبحث سوم : واقعی بودن طهارت و نجاست ……………………………………………………..55
فصل چهارم : رابطه قاعده طهارت با دیگر قواعد فقهی
مبحث اول : قاعده طهارت و قاعده حرمت نجاست…………………………………………….65
مبحث دوم : قاعده طهارت و قاعده غلبه……………………………………………………………67
مبحث سوم : قاعده طهارت و قاعده جب …………………………………………………………71
فصل پنجم : مصادیق اجرای قاعده طهارت
مبحث اول : جواز بهره برداری از پوست مردار…………………………………………………..75
مبحث دوم : طهارت و پاک بودن اهل کتاب………………………………………………………84
مبحث سوم : نجس بودن نیم خورده کافران……………………………………………………….92
مبحث چهارم : حرام بودن هم غذایی با کافران در یک ظرف………………………………..99
مبحث پنجم : حرمت غذا خوردن در ظرفهای کافران…………………………………………105
مبحث ششم : شستشوی بدن در گندابها…………………………………………………………..122
مبحث هفتم : پیوند اعضای انسان ………………………………………………………………….130
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………..143
منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………145
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فرم در حال بارگذاری ...
[سه شنبه 1399-08-13] [ 01:41:00 ق.ظ ]
|