پابان نامه تعیین پاسخ سطوح CRP و IL-6 پلاسمایی به یک جلسه فعالیت صبحگاهی و عصرگاهی در زنان جوان سالم

1-5 فرضیه ها                                                                                                                                                       6

1-6 تعریف واژه ها و اصطلاحات پژوهش                                                                                                        6                                                فصل دوم:مبانی نظری و پیشینه تحقیق                                     2-1 مقدمه                                                                                                                                                            102-2 هزینه انرژی                                                                                                                                                102-3 فعالیت بدنی                                                                                                                                              132-4 فعالیت های بدنی در کودکان و نوجوانان                                                                                             142 – 4 – 1  فواید فعالیت های بدنی در کودکان و نوجوانان                                                                         172 – 4 – 2  سطوح فعالیت بدنی روزانه در کودکان                                                                                        192-4-2-1   روش های برآورد سطوح فعالیت های بدنی در کودکان                                                     202-5 آموزش و پرورش و جمعیت دانش آموزی و فضاهای آموزشی                                                        312-6 رفتارهای کم تحرک ( تماشای تلویزیون، کار با رایانه و …)                                                              312-7 سطح تحصیلات والدین وسطوح مختلف بدنی در کودکان                                                                 32                                                   فصل سوم:روش شناسی تحقیق                                                   3-1 مقدمه                                                                                                                                                         343-2 جامعه و نمونه آماری                                                                                                                              343-3 روش انجام تحقیق و نحوه گردآوری اطلاعات                                                                                    353-4  روش اندازه گیری متغیرها                                                                                                                    353-5 ابزار و وسایل اندازه گیری                                                                                                                    373-6 متغیرهای پژوهش                                                                                                                                    383- 7 محدودیت های تحقیق                                                                                                                           383-8 روش های آماری                                                                                                                                    38                                                          فصل چهارم:تجزیه و تحلیل اطلاعات                                         4-1 مقدمه                                                                                                                                                         39 4-2 خصوصیات فیزیکی و آنتروپومتریک آزمودنی ها                                                                              414-3 ارتباط متغیر های مورد اندازه گیری با رده های سنی آزمودنی ها                                               444     4-4  سطح فعالیت بدنی                                                                                                                                474-5 سطح هزینه انرژی روزانه                                                                                                                       49       محاسبه نورم                                                                                                                                                        514-6 توصیف نوع رشته های ورزشی آزمودنی ها                                                                                        514-7 بررسی و توصیف میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه                                                                  56                                                فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات                                                   5-1 مقدمه                                                                                                                                                         605-2 سطح فعالیت بدنی                                                                                                                                   645-3 ارتباط فعالیت بدنی با  BMI                                                                                                                645-4 ارتباط سطح فعالیت بدنی با اضافه وزن                                                                                               665-5 رفتارهای کم تحرک(تماشای تلویزیون،کار با رایانه)                                                                         675-6 ارتباط رفتارهای کم تحرک با فعالیت بدنی و هزینه انرژی                                                               675-7 اشتغال و سطح تحصیلات والدین                                                                                                            68نتیجه گیری                                                                                                                                                           695-8 پیشنهادات                                                                                                                                                  70منابع                                                                                                                                                                      70فهرست جداولجدول 2 – 1 هزینۀ انرژی کل محاسبه شده برای کودکان با استفاده از روش آب نشاندار مضاعف         11 جدول 2 – 2 تقسیم بندی مراحل رشد بر اساس دامنه سنی ( الکس و همکاران 2006 )                          17جدول 2-3 مطالعات روایی سنجی روش مشاهده مستقیم                                                                          23جدول 2-4 انرژی مورد نیاز برا ی رشد و انرژی دریافتی کل ( دورنین، 1984)                                   30

جدول 4-1 میانگین قد،وزن ،درصد چربی و BMI به تفکیک گروه های سنی                                         41 

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

جدول 4-2 درجه چولگی و برجستگی (کشیدگی) از میانگین متغیرهای مورد اندازه گیری                42

جدول4-3 همبستگی و درجه توزیع شاخص توده بدنی با توجه به رده های سنی کودکان                  45جدول4-4 همبستگی و درجه توزیع درصد چربی با توجه به رده های سنی کودکان                            45جدول4-5 همبستگی و درجه توزیع قد با توجه به رده های سنی کودکان                                              46        جدول4-6 همبستگی و درجه توزیع وزن با توجه به رده های سنی کودکان                                           46                          جدول4-7 میانگین سطح فعالیت بدنی آزمودنی های 10-9 ساله                                                           47     جدول4-8 میانگین سطح فعالیت بدنی آزمودنی های 12-11 ساله                                                         47      جدول 4-10 ارتباط سطح هزینه انرژی و سطح فعالیت بدنی                                                                      49      جدول 4-12 نورم سطوح فعالیت بدنی با استفاده از هزینه انرژی روزانه در دانش آموزان پسر           51جدول 4-13 درصد فراوانی رشته های ورزشی سن 9 سال                                                                         52جدول 4-14 درصد فراوانی رشته های ورزشی سن 10 سال                                                                      53جدول 4-15 درصد فراوانی رشته های ورزشی سن 11 سال                                                                       54جدول 4-16 درصد فراوانی رشته های ورزشی سن 12 سال                                                                      55جدول 4-17 میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه سن 9 سال                                                                 56جدول 4-18 میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه سن 10 سال                                                               57جدول 4-19 میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه سن 11 سال                                                                58جدول 4-20میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه سن 12 سال                                                                 59فهرست نمودارهانمودار 2-3 زیر مجموعه گروه های سه گانه اندازه گیری سطوح فعالیت بدنی در کودکان                   21       نمودار4-1 مربوط به قد در رده های سنی مختلف                                                                                       42       نمودار4-2 مربوط به وزن در رده های سنی مختلف                                                                                   43نمودار4-3 مربوط به  BMI در رده های سنی مختلف                                                                               43نمودار4-4 مربوط به درصد چربی در رده های سنی مختلف                                                                     44     نمودار4-5 مربوط به سطح فعالیت بدنی روزانه در گروههای سنی                                                          48      نمودار 4-6 سطح هزینه انرژی روزانه                                                                                                            52نمودار 4-7درصد فراوانی ورزش (سن 9 سال)                                                                                            52نمودار 4-8 درصد فراوانی ورزش (سن 10 سال)                                                                                        53نمودار 4-9 درصد فراوانی ورزش (سن 11 سال)                                                                                         54نمودار 4-10 درصد فراوانی ورزش (سن 12 سال)                                                                                       55

نمودار 4-11 درصد فراوانی میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه آزمودنی ها (سن 9 سال)             56 

 

فهرست نمودارهانمودار 4-12 درصد فراوانی میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه آزمودنی ها(سن 10 سال)             57نمودار 4-13 درصد فراوانی میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه آزمودنی ها (سن 11 سال)            58نمودار 4-14 درصد فراوانی میزان تماشای تلویزیون و کار با رایانه آزمودنی ها (سن 12 سال)           59پیوستهاپیوست الف- پرسشنامه جمع آوری اطلاعات                                                                                                   80پیوست ب-پرسشنامه فعالیت بدنی کودکان                                                                                                       81

1-1    مقدمه:

فعالیت بدنی یکی از پیش شرط های اصلی رشد و سلامتی و پایه و اساس یک زندگی سالم و شاداب است که در ایجاد آرامش روانی و رشد بالقوه عادات و نگرش های مثبت در زندگی نقش به سزا دارد.

اساسا یکی از جنبه های مهم در ارزیابی فعالیت های بدنی،تعریف و تفسیر واژه تربیت بدنی می باشد.عموما فعالیت بدنی عبارتست از هرگونه تحرک بدنی که مستلزم هزینه انرژی باشد.(سینها و همکاران[1] 2002)

پیشرفت امکانات ماشینی از یک سو موجب زندگی بهتر و فراغت بیشتر و از طرف دیگر کاهش فعالیت های جسمانی شده است.این مساله موجب فقر حرکتی و تمایل به

یک مطلب دیگر :

خدمات الکترونیک

 زندگی کم تحرک در انسان شده است.

فواید انجام فعالیت های بدنی منظم در کودکان و نوجوانان، شامل تسهیل در ایجاد تعادل در هزینه انرژی روزانه و انرژی دریافتی روزانه و پیشگیری از خطر بروز بیماریهای مزمنی همچون چاقی و اضافه وزن، افزایش عملکرد شناختی ،فرهنگی، اجتماعی،بهبود تصور از خود وافزایش اعتماد به نفس میباشد.(ایرنبرگ و همکاران[2] 2008 ؛گوتین و همکاران[3] 2005) . بطوریکه سطوح فعالیت بدنی اغلب جهت برآورد میزان رفتارهای سالم و ارتباط آنها با شاخص های سلامتی همچون میزان مرگ و میر مورد استفاده قرار می گیرد. (سینها و همکاران 2002).

برآورد سطوح فعالیت بدنی روزمره، امکان ارزیابی رابطه بین سطوح فعالیت بدنی و شاخص های سلامتی همچنین امکان ارایه دستورالعمل های مناسب جهت طراحی برنامه های ورزشی در گروه های سنی مختلف را فراهم میسازد.از سوی دیگر بنظر میرسد که با توجه به تفاوت سطوح فعالیت های بدنی مختلف توانایی کسب اطلاعات دقیق و کامل با استفاده  از  روشهای مناسب برآورد سطوح فعالیت های بدنی و هزینه انرژی روزانه در گروه های سنی مختلف امری اساسی باشد.بطوریکه روش برآورد سطوح فعالیت های بدنی ، نتایج بدست آمده از آن را کاملا تحت تاثیر قرار میدهد(میشل و همکاران4 2009). روش مورد استفاده باید جهت اندازه گیری سطوح فعالیت های بدنی طی یک دوره زمانی معین،مناسب بوده و دارای کمترین ناراحتی برای آزمودنی ها باشد. همچنین در نمونه های جمعیتی بزرگ نیز قابل استفاده باشد(کلاس و همکاران5 2009).

مطالعات گذشته نشان میدهد که سالهای کودکی دوران طلایی برای ساختن قامت و اسکلت بدن وتولید و توسعه دستگاههای زیستی و تنظیم گر بدن است(ترتیبیان و همکاران 2010). در چنین دورانی سهم فعالیت های بدنی و هزینه انرژی نقش بارز در فرآیند تکاملی و توسعه ایفا میکند. این نکته که کودکان امروز زمان زیادی را صرف فعالیت های غیر فعال مانند تماشای تلویزیون و فیلم،بازی های رایانه ای و کار با رایانه میکنند، حایز اهمیت است، چرا که این دوران مرحله توسعه پاسخ های فیزیولوژیک محسوب میشود که ارتباط تنگاتنگی با سطح فعالیت بدنی امکان پذیر میشود.

طبق گزارش های تحقیقی مقطع سنی 9 تا 12 سال یکی از مهمترین مقاطع زمانی برای کنترل و جلوگیری از ابتلا به بیماریهای اضافه وزن وچاقی در دوره های بعدی زندگی میباشد.این دوره سنی به این دلیل مهم میباشد که الگوهای فعالیت بدنی و تغذیه ای کودکان  به علت حضور در مدارس و لزوم تبعیت از برنامه های آموزشی مدارس تغییر میکند.بطوریکه تغییر قوانین در نظام های آموزش و پروش و تولد روش های نوین آموزشی موجب شده است که اهمیت موضوع ورزش و فعالیت بدنی در مدارس به شدت کاهش یابد، درحالیکه در کشور ما نیز دستگاه آموزش و پرورش در سال های اخیر دچار تغییرات ساختاری گسترده ای شده است، به نحوی که در طی این سالها شاهد بوجود آمدن و توسعه مدارس غیر انتفاعی از مقاطع ابتدایی تا دبیرستان هستیم که قریب به اتفاق این مدارس از حداقل فضای مناسب ورزشی برخوردارند.علاقه والدین به کلاس های متعدد آموزشی از نوع غیر ورزشی بر کم تحرکی و کم بودن هزینه انرژی در سنین کودکی افزوده است. از طرفی چاقی و اضافه وزن در دوران کودکی ونوجوانی با افزایش خطر بروز بیماریهای مزمنی همچون دیابت نوع دو، فشار خون بالا،بیماریهای قلبی و عروقی و مشکلات روحی و روانی همراه میباشد. (آکادمی طب آمریکا20021 ؛ماست و همکاران 19922 ؛ رودریگویز و همکاران 2003 3(.

نگرانی دیگر در رابطه با چاقی و اضافه وزن دوران کودکی و نوجوانی،احتمال انتقال به دوران بزرگسالی میباشد.(گئو و همکاران 2000 ؛مک گیل و همکاران 42002 ؛مک گیل و همکاران 1998). از این رو کارشناسان ورزشی و بهداشت ،کودکان و نوجوانان رابرای داشتن سلامت روحی و جسمی همچنین حفظ الگوهای ورزشی در زندگی که میتواند موجب پیشگیری از اینگونه بیماری ها و بوجود آمدن جمعیت بالغ سالم و فعال در آینده گردد،توصیه میکنند(سینها و همکاران 2002).از سوی دیگر سیاست ملی در جهت ارتقا فعالیت بدنی در بین کودکان و نوجوانان نیازمند اندازه گیری های معتبر و دارای روایی کافی از سطوح فعالیت بدنی در کودکان و نوجوانان مناطق مختلف با شرایط نژادی،فرهنگی و جغرافیایی متفاوت میباشد.بطوریکه اگر اطلاعات دقیقی جمع آوری نشود،بررسی فرآیندهای پیشرفت به نسبت اهداف سلامتی در کودکان و نوجوانان مناطق مختلف قابل اندازه گیری نخواهد بود(یانسن و همکاران5 2004).

 

1-2 بیان مساله:

با پیشرفت علوم و فن آوری و به موازات کنترل بیماریهای  واگیر،بیماریهای غیر واگیر ظهور و بروز بیشتری پیدا نموده اند. عادات نامطلوب شیوه زندگی کودکان و نوجوانان به ویژه کم تحرکی علاوه بر اینکه تهدیدی برای سلامتی این گروه آسیب پذیر تلقی میشود،کشور را در معرض خطر برخی بیماری های اپیدمی غیر واگیر مانند بیماری های قلبی و عروقی ،دیابت ، پوکی استخوان ،حمله قلبی،فشار خون،اختلالات روانشناختی و حتی برخی سرطان ها قرار میدهد.(ایسنمن20041).

یکی از مهمترین عوامل بیماری که بر اثر کاهش فعالیت بدنی و کاهش هزینه انرژی رخ میدهد،بیماری چاقی است.

بیماری هایی که بر اثر کاهش هزینه انرژی در افراد بخصوص کودکان بروز میدهد،یکی از دغدغه های دو دهه اخیر کشورهای در حال توسعه تلقی میشود،بطوریکه این پدیده ،اپیدمی قرن 21 شناخته میشود. (لی2 2001).

متاسفانه بررسی های اولیه در خصوص برنامه ریزی های تندرستی و آمادگی در جمعیت کودکان شهرستان ارومیه نشان میدهد که هیچ گونه نرم سطح فعالیت بدنی بر اساس هزینه انرژی برای این منطقه از کشور وجود ندارد.در کل کشور نیز تاکنون یکبار در منطقه شمالغرب کشور ارزیابی سطوح فعالیت بدنی با استفاده از هزینه انرژی در  کودکان  توسط  دکتر ترتیبیان3  و همکارانش صورت گرفته است.لذا بغیر از طرح فوق هیچ شیوه و روش جامع و قابل اعتمادی برای جمعیت انبوه کودکان دبستانی در ایران گزارش نشده است.

با توجه به خصوصیات رفتاری سنین کودکی و نوجوانی حذف بسیاری از عوامل موثر بر کاهش هزینه انرژی روزانه از زندگی روزمره بسیار مشکل میباشد.حذف عواملی همچون بازی های رایانه ای ،تماشای تلویزیون و فعالیت های کم تحرک روز به روز مشکل تر خواهد شد.تنها عاملی که بتواند مانع کاهش هزینه انرژی شود ،فعالیت بدنی میباشد.چرا که فعالیت بدنی شامل هزینه کرد انرژی در بدن خواهد شد.

تحقیقات نشان داده است که مهمترین عارضه کمبود هزینه انرژی ،چاقی و اضافه وزن است.و این عارضه در کودکی همبستگی زیادی با دوران بزرگسالی دارد،چنانکه تحقیقات نشان داده است که 70% از کودکان 10 تا12 ساله چاق در دوران بزرگسالی نیز چاق خواهند بودو عوارض دیگر که بر اثر کاهش هزینه انرژی بدنبال دارد در سایر مقاطع سنی بدنبال خواهند داشت.

مطالعه هزینه انرژی وفعالیت بدنی در بسیاری از کشورها و بسیار محدود در کشور ایران در بین کودکان و نوجوانان انجام شده است.ولی این تحقیقات محدود در کشور ما نمی تواند جوابگوی سوالات بی پاسخ بسیار  باشد.

1-3 ضرورت تحقیق:

همانند سایر کشورهای توسعه یافته ،شیوع کم تحرکی ،فعالیت بدنی کم در ایران نیز در حال گسترش است.چنانکه در مطالعه ای که محمدپور و همکارانش1 ( 2003 )روی دانش آموزان انجام دادند،شیوع اضافه وزن وچاقی که از عوارض بارز و عمده کم تحرکی میباشد را بترتیب 1/21 % و 8/7 % گزارش کردند.(کلیشادی2 2003  ،درستی3 2002 و محمدپور 2003).

مشکلات سلامتی مرتبط با کاهش هزینه کرد انرژی روزانه ،بسیار زیاد است و تبعات بسیار سنگینی در بزرگسالی دارد،که از آن جمله به چاقی و اضافه وزن ،دیابت نوع دو،فشار خون بالا،بیماری های قلبی و عروقی ،بیماری های تنفسی،عدم اعتماد به نفس و کاهش کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی را میتوان نام برد.در برخی از تحقیقات بیش از 70% کودکان که بر اثر کم تحرکی و عدم فعالیت بدنی دچار اضافه وزن و چاقی شده اند،این تمایل را تا بزرگسالی ادامه می دهند.بهمین دلیل مناسب ترین دوره برای پیشگیری از این پدیده، دوره کودکی می باشد و کنترل میزان شیوع و گرایش به کم تحرکی و عدم فعالیت بدنی که کارکرد کم هزینه انرژی را درپی دارد،در سطوح مختلف بین الملی ،ملی و حتی پایین تر ازآن ضروری بنظر میرسد (لاری4 2008).

 

1- 6 پیش فرض های تحقیق …………….. 10

1-7 قلمروتحقیق ……………………. 10

1-8 محدودیت های تحقیق………………. 11

1-9 تعریف نظری واژه های تحقیق……….. 11

1-10 تعریف عملیاتی واژه ها…………… 12

فصل دوم: مبانی نظری وادبیات تحقیق

2-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………….15

2-2 مبانی نظری…………………….. 15

2-3 تعریف رشد……………………… 15

2-4 حیطه های رشد انسان……………… 16

2-5 رشد حرکتی، اهمیت و روش های ارزیابی آن 17

2-5-1 تعریف رشد حرکتی ………………. 17

2-5-2 اهمیت رشد مهارت های حرکتی ……… 18

2-5-3 شاخص های رشد حرکتی ارزیابی کمی و ارزیابی کیفی…………………………20

2-6 مدل های رشد حرکتی ……………… 21

2-6-1 مدل آنیتاهارو…………………. 22

2-6-2  مدل ساعت شنی گالاهو……………. 23

2-6-2-1 دوره حرکات رفلکسی……………. 23

2-6-2-2 دوره حرکات مقدماتی ………….. 24

2-6-2-3 دوره حرکات بنیادی……………. 25

2-6-2-4 دوره حرکات تخصصی ……………. 26

2-6-2-5 پر شدن و واژگون شدن ساعت شنی …. 26

2-7 مهارت های حرکتی بنیادی………….. 27

2-7-1 تفاوت های جنسیتی در مهارت های حرکتی بنیادی 28

2-8 شخصیت…………………………. 29

2-8-1 مفهوم خویشتن………………….. 31

2-8-2 انواع خود ……………………. 32

2-9 خودپنداره …………………….. 35

2-9-1 عوامل موثر بر خودپنداره ……….. 35

2-9-2 تقسیم بندی خود پنداره………….. 37

2-9-3 تعاریف و مدل های خودپنداره بدنی یا تصویر بدنی  37

2-9-4 تکامل خود پنداره بدنی………….. 41

2-9-5 توانایی ها و فعالیت های حرکتی و اهمیت آن 42

2-10 شایستگی حرکتی درک شده ………….. 44

2-11 ترکیب بدن …………………….. 45

2-12 مدل ترکیب بدن …………………. 46

2-12-2  رشد سیستم چربی ……………… 47

2-13 ترکیب بدنی و فعالیت بدنی در کودکان و نوجوانان   48

2-14 تعریف چاقی…………………….. 49

2-14-1 بررسی شیوع چاقی ……………… 50

2-14-2 انواع چاقی…………………… 51

2-14-3 علل چاقی…………………….. 52

2-15 سنجش میزان چربی بدن…………….. 52

2-15-1 روش های آزمایشگاهی……………. 52

2-15-2 روش های میدانی……………….. 54

2-15-2-1 روش های محاسبه شاخص توده بدن…. 55.

2-15-3 روش محاسبه توده شاخص توده بدن برای بزرگسالان   57

2-15-3-1 تفسیر شاخص توده بدن بر حسب جنسیت 58

2-16 شاخص توده بدن در کودکان و نوجوانان . 58

2-16-1 درصد شاخص توده بدن …………… 60

2-17 پیشینه تحقیق ………………….. 62

2-17-1  تحقیقات انجام شده در داخل کشور………………………………………………….62

2-17-2 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور. 64

2-17-3 جمع بندی…………………….. 70

فصل سوم :روش شناسی تحقیق

3-1 مقدمه ………………………… 73

3-2 روش تحقیق …………………….. 73

3-3 جامعه تحقیق …………………… 73

3-3-1 روش نمونه گیری و شرکت کنندگان…… 73

3-3-2 ابزار جمع آوری اطلاعات………….. 74

3-3-2-1 پرسشنامه خود توصیفی -1 برای کودکان 74

3-3-3 آزمون رشدحرکتی درشت  ـ 2 (اولریخ2000 ؛2-TGMD) 75

3-3-3-1 ساختار و وسایل اجرای آزمون …… 76

3-3-3-2 نحوه اجرا و نمره گذاری آزمون …. 77

3-3-3-3 نمرات آزمون و تفسیر آن ها…….. 78

3-4 روش جمع آوری اطلاعات…………….. 78

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

3-5 متغیر های وارد در تحقیق ………… 79

3-6 روش های آماری………………….. 79

81

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

4-1 مقدمه…………………………. 81

4-2 توصیف آماری داده ها ……………. 81

4-3 آزمون فرضیه ها ………………… 83

4-3-1 فرضیه اول ……………………. 83

4-3-2 فرضیه دوم ……………………. 84

4-3-3 فرضیه سوم ……………………. 85

4-3-4 فرضیه چهارم ………………….. 86

فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری

5-1 مقدمه ………………………… 88

5-2 خلاصه پژوهش ……………………. 88

5-3 بحث ………………………….. 89

5-4 نتیجه گیری…………………….. 95

5-5پیشنهادات تحقیق…………………. 96

5-5-1 پیشنهادات بر خواسته از تحقیق…… 96

5-5-2 پیشنهادات پژوهشی……………… 96

• مقدمه

 

انسان به عنوان موجودی با شعور همواره در پی شناخت شخصیت، خویشتن و حفظ سازمان جسمی و روانی خویش بوده است. هر فرد درک خاصی از واژه  “خویشتن “[1] دارد. خودپنداره[2]عموما به عنوان آگاهی فرد از ویژگی ها، صفات و محدودیت های شخصی تلقی شده و در واقع به چگونگی نگریستن فرد به خود بدون داشتن قضاوت شخصی یا هرگونه مقایسه ای با افراد دیگر گفته می شود(گالاهو و ازمون،2008). بر طبق نتایج مطالعات شرایط زیستی و کیفیت زندگی و نوع تجربیات فرد به تدریج خود پنداره را شکل می دهد. بنابراین دوره کودکی و نوجوانی مهمترین دوره رشد خود پنداره و توسعه دیدگاه مثبت نسبت به خویشتن است(اسلامی نسب ،1373). از دیدگاه هارتر (1981) خودپنداره در دو بعد نمود پیدا می کند: خودپنداره تحصیلی[3] و خود پنداره غیر تحصیلی. خودپنداره تحصیلی مربوط به مباحث درسی مانند ریاضی و زبان انگلیسی است.  خود پنداره غیر تحصیلی نیز مربوط به سطوح اجتماعی[4]، عاطفی[5] و بدنی[6] تقسیم می شود. هرکدام از این سطوح نیز به نوبه خود دارای زیر مجموعه هایی می باشند. مثلا خود پنداره بدنی شامل ظاهر[7] و توانایی هایی جسمانی[8] و حرکتی است(مارش،1997) و به نگرش فرد نسبت به بدن خود اطلاق می شود (بهرام و شفیع زاده ،1383). بنابراین سطح تبحر کودک در مهارت های حرکتی و توانایی های جسمانی در بازی ها بر کیفیت رشد خود پنداره او بسیار اثر گذار است. بر طبق مدل رشد حرکتی گالاهو[9]، مهارت های حرکتی بنیادی که در دوره کودکی از دو تا هفت سالگی قابلیت کامل شدن را دارند، زیربنای موفقیت کودک در بازی ها و مهارت های ورزشی هستند. این مهارت ها که به عنوان مهارت های حرکتی درشت یعنی مهارت هایی که مستلزم عمل عضلات بزرگ بدن می باشند نیز شناخته می شوند و شامل مهارت های حرکتی جا به جایی مثل دویدن و انواع پریدن و مهارت های حرکتی کنترل شی مثل پرتاب و گرفتن توپ هستند (گالاهو،2006). مطالعات نشان می دهد کودکانی که در این مهارت ها تبحر دارند، بیشتر از بازی و فعالیت جسمانی لذت می برند؛ بنابراین تحرک بیشتری هم دارند. به عبارت بهتر کودکی که خود را در انجام مهارت های حرکتی و ورزشی توانا احساس می کند، انگیزه بیشتری نیز برای مشارکت در بازی ها و رقابت های ورزشی دارد(مارش،2005). از نظر تئوری انگیزشی هارتر[10] احساس فرد نسبت به توانایی های خود که به عنوان شایستگی درک شده[11] مطرح می شود از متغیرهای زیر بنایی انگیزش و رشد خودپنداره و عزت نفس است، از این رو درک فرد از توانایی های جسمانی و حرکتی خود یا شایستگی حرکتی درک شده[12]می تواند نقش تعیین کننده ای در انتخاب سبک زندگی فعال و غیر فعال داشته باشد(گالاهو و ازمون،2008).

امروزه چاقی[13] از جمله بیماری های قرن شناخته شده و همین معضل در چند دهه اخیر گریبان گیر کودکان و نوجوانان نیز شده است که تهدید کننده سلامت جسمانی و روانی جوامع آتی است (مولوانی، 2007). با توجه به اینکه یکی از دلایل چاقی بی تحرکی است و بر اساس آنچه که در بالا گفته شد می توان پیش بینی کرد که آموزش و رشد مهارت های حرکتی بنیادی می تواند از جمله راهکارهای پیشگیری و مقابله با چاقی در اثر افزایش انگیزه برای تحرک جسمانی باشد، با این حال برای درک بهتر از عوامل اثر گذار بر چاقی و ارتباط بین تبحر حرکتی، شایستگی حرکتی درک شده وچاقی نیاز به انجام تحقیقاتی در این حوزه در جامعه ما احساس می شود. به همین دلیل هدف این تحقیق ارزیابی رابطه بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی[14] و شایستگی حرکتی درک شده در دختران چاق و غیر چاق می باشد.

 

1- 2.  بیان مسئله

رشد حرکتی [15]در طول زندگی متغیر است و تغییرات روانی – اجتماعی نیز با تغییرات رشد حرکتی قابل مشاهده است(گالاهو،2006). مهمترین دوره رشد حرکتی در

یک مطلب دیگر :

نگارش پایان نامه درباره : ردّ عین در صورت معیوب یا ناقص شدن: بازگرداندن عین مال

 میان دوره های زندگی دوره کودکی است که مشخصه این دوره، رشد مداوم جسمانی، حرکتی، شناختی وعاطفی است(فاضل،1386).

گالاهو، رشد حرکتی انسان را به چهار دوره  تقسیم کرده است که یکی از این دوره ها، دوره حرکات بنیادی است.

حرکات بنیادی در زمره حرکات درشت[16] محسوب می شوند که  شامل دو گروه مهارت های حرکتی کنترل شی[17] ازجمله پرتاب، دریافت توپ و ضربه به توپ  ومهارت های جابه جایی [18] از جمله لی لی کردن، دویدن و پریدن می باشند (گالاهو و ازمون،2008).

بر طبق مدل رشد حرکتی گالاهو، این مهارت ها ی حرکتی بنیادی در طی دوران کودکی تحت تاثیر بالیدگی جسمانی، آموزش وتمرین تکامل می یابند(پانی،2002). پانگرازی [19](2004) بیان   می کند که یادگیری مهارت های حرکتی درشت در ابتدای کودکی ضروری است زیرا سنگ بنای مهارت های حرکتی پیچیده می باشند (رد ،2002). عقب ماندگی رشدی کودکان در این
مهارت ها بر روی یادگیری مهارت های ورزش، موفقیت تحصیلی و کارکرد ذهنی و تعامل و سازگاری اجتماعی کودکان تاثیر می گذارد. همین عامل مانع از پیشرفت اعتماد به نفس و احساس خود ارزشمندی در کودکان خواهد شد (زارع زاده،1388).

تا به امروز مطالعاتی که در مورد رابطه بین شایستگی حرکتی درک شده و رشد مهارت های حرکتی بنیادی صورت گرفته، نشان می دهد که  شایستگی ادراک شده نقش بسزایی در انگیزه موفقیت و میزان مشارکت ورزشی کودکان دارد(شیخ،1389). مطالعه اولریخ (1987) نشان        می دهد که تبحر کودکان در مهارت های حرکتی بنیادی که با عنوان شایستگی حرکتی واقعی اطلاق می شوند، با کیفیت خود پنداره و احساس شایستگی حرکتی کودکان در ارتباط است و اغلب کودکان به خاطر سطح پایین شایستگی ادراک شده یا واقعی خود، گرایش به سمت بی تحرکی جسمانی دارند(بهرام وشفیع زاده 1383). به طوری که مورگان و همکارانش(2008) نشان دادند، کودکانی که شایستگی حرکتی درک شده و واقعی بالاتری دارند (به عنوان مثال؛کودکانی که اعتقاد دارند در عملکرد ورزشی خوب هستند و مهارت های جدید ورزشی را زود یاد می گیرند)، دارای سطوح بالاتر فعالیت بدنی نسبت به کودکانی که  شایستگی درک شده پایین تری دارند، هستند (بقالیان ،1383). کاتلین کیلای(2010) از مطالعه درمورد کودکان پیش دبستانی و دبستانی متوجه شد، کودکانی که از سطح بالای آمادگی جسمانی یعنی شایستگی حرکتی واقعی برخوردارند، کمتر دچار اضافه وزن یا چاقی می شوند(فاضل،1386).

در سال های اخیر، اپیدمی چاقی در کودکان و نوجوانان یکی از مشکلات عمده بهداشتی در کشور های   توسعه یافته و در حال توسعه است. محققان معتقدند که حداقل 10درصد کودکان سراسر دنیا دارای اضافه وزن یا چاقی هستند(کلیشاد،2007). چاقی یکی از نگرانی های متخصصین سلامت و ورزش است زیرا تخمین زده می شود در سال 2020 سه چهارم از کل مرگ ومیرها به علت بیماری های غیر واگیردار خواهد بود (شیلتون،2007). بنابراین احساس شایستگی حرکتی و تبحر در  مهارت های حرکتی، یکی از واسطه های تشویق کودکان چاق به فعالیت جسمانی است (زارع زاده،1388). لذا ارزیابی پایین فرد از شایستگی جسمانی و حرکتی احتمالا به کاهش انگیزه های مشارکت ورزشی و فعالیت های جسمانی منجر می شود، در حالی که سطوح بالای شایستگی حرکتی ادراک شده احتمالا باعث تحریک کودک به مشارکت ورزشی می شود (فاضل ،1386). همچنین ریچارد جونس (2010) با مطالعه بر روی شایستگی حرکتی واقعی کودکان 5 تا10سال و والدین آنها نتیجه گرفت که والدین و کودکان چاق شایستگی حرکتی واقعی کمتری نسبت به والدین و کودکان نرمال دارند. از طرفی دیوید استودن (2008) متوجه شد کودکانی که تناسب اندام دارند ، اشتیاق بیشتری برای بهبود آمادگی جسمانی خود دارند (امیری،1383). استیل (2004)درطی مطالعه خود بر روی عوامل چاقی و کفایت حرکتی ادارک شده و واقعی کودکان به این نتیجه رسید، شایستگی ادراک شده و واقعی عامل مشترک مهمی در حفظ چاقی دوره کودکی می باشد وهمچنین، کودکانی که اضافه وزن دارند نسبت به همسالان خود با وزن متعادل از شایستگی حرکتی ادراک شده و واقعی جسمانی کمتری برخوردارند(گالاهو و ازمون،2008). درتضاد با این نتایج، فابریزو و همکارانش(2007) به مطالعه رابطه بین مهارت های حرکتی درشت و ترکیب بدن(BMI)روی دختران 4 تا 6 ساله پرداختند. این محققان نتیجه گیری کردند که عملکرد کودکان 4تا 6 ساله در مهارت های حرکتی درشت هیچ رابطه ای با BMI نداشته است. همچنین میشل براندیزل (2007) در مطالعه مروری خود در مورد فعالیت جسمانی فرهنگ ها و نژاد های آمریکایی به این نتیجه رسید که در دهه گذشته اغلب نژاد آفریقایی- آمریکایی، چاقی را یکی از نشانه های ظاهری مناسب و سلامتی، مخصوصا برای کودکان می دانستند و از دیدگاه آنها کودکان چاق،کودکانی قوی و سالم تری هستند. از طرفی تحقیقات مربوط به تفاوت های جنسیتی برای دو متغیر شایستگی حرکتی درک شده و شایستگی حرکتی حقیقی نشان می دهد که در بین کودکان 8 تا 13 سال، پسران شایستگی بدنی درک شده بالاتری را نسبت به دختران از خود نشان می دهند(گودویورادیسیل،1997). همچنین لینارت لارسیپ و راین لیبلیک(2002) با مطالعه بر روی کودکان 10 تا 13 سال نتیجه گرفتند که بین دختران و پسران در شایستگی حرکتی درک شده و حقیقی تفاوت وجود دارد. در همین رابطه رابینسون لی(2011) با مطالعه بر روی کودکان پیش دبستانی به این نتیجه رسید که پسران در اجرای مهارت های حرکتی بنیادی یا به عبارتی شایستگی حرکتی واقعی و همچنین در ادراک شایستگی خود، نسبت به دختران بالاتر هستند. مونیکا تایمنیز و همکاران (2010) تفاوت موجود بین کودکان چاق و غیرچاق و جنسیت را مورد بررسی قرار دادند نتایج آنها نشان داد تفاوت معنی داری در خود پنداره جسمانی کودکان چاق و غیرچاق وجود دارد اما این تفاوت در میان پسران و دختران دیده نشد. در تضاد با این نتایج فرانسکو چرلی (2008) نشان داد میل دختران چاق به انتخاب و انجام فعالیت جسمانی نسبت به پسران چاق به طور معنی داری کمتر است. پس به نظر می رسد دختران بیشتر در معرض کم تحرکی و خطر چاقی نسبت به پسران هستند.گرین دوفر (1983 ) در پی این که چرا دختران نسبت به پسران دارای ادراک جسمانی پایین تری از خود هستند، به این نتیجه رسید که جامعه و والدین، دختران را به سمت انواع بازی های محدود و غیرفعال ترغیب می کند و به همین دلیل بسیاری از دختران بصورت خود خواسته از انجام ورزش ها و بازی های شدید دوری می کنند. همین امر باعث می شود که دختران مهارت های حرکتی خود را بطور کامل بهبود نبخشند و حتی ممکن است این تفکر باعث شود دخترانی که در ورزش و فعالیت جسمانی شرکت می کنند، تلاش شدید و اجرای مهارت آمیز را نامناسب قلمداد کنند (هی وود،1389) و این عامل باعث می شود که دختران مخصوصا دختران چاق شایستگی ادراک شده ضعیفی درمورد توانایی خود از انجام مهارت های ورزشی داشته باشند.

بنابراین با توجه به پیامدهای چاقی سلامت کودکان و ضرورت ارائه راهکارهای پیشگیری برای مقابله با چاقی و همچنین با توجه به اینکه مطالعاتی از این نوع در جامعه ایرانی بسیار محدود صورت گرفته است، این تحقیق در پی یافتن پاسخ به این سوالات زیر است :

آیا بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده در دختران چاق وغیر چاق ارتباط وجود دارد؟

آیا بین دختران چاق و غیر چاق در میزان شایستگی حرکتی درک شده و رشد مهارت های حرکتی بنیادی تفاوت معنی داری وجود دارد؟

1 – 3.  ضرورت و اهمیت انجام تحقیق

تمام تلاش ما انسان ها این است که یک زندگی سالم داشته باشیم. برای داشتن یک زندگی سالم علاوه براینکه وضعیت بدنی و فیزیولوژیکی مطلوب نیاز است، لازم است تا افراد از لحاظ روانی نیز دارای شرایط مساعد باشند(اسماعیل زاده،1391). درواقع عوامل روانی بسیاری در روند زندگی مؤثرند که پرداختن به آنها حائز اهمیت می باشد. مثلاً برای اینکه فرد بتواند از حداکثر ظرفیت بدنی و توانمندی های بالقوه خود بهره مند شود، می بایست از نگرشی مثبت به خود و محیط اطراف و انگیزه ای غنی، برخوردار باشد. زیرا مسئله خودپنداره از اساسی ترین عوامل در رشد مطلوب شخصیت فرد است(بقالیان ،1383). از طرفی خودپنداره در طول دوران کودکی آموخته می شود و زمانی که کاملا شکل گرفت، در برابر هر تغییری مقاومت می کند. در جامعه ای که اهمیت زیادی برای موفقیت در بازی ها و ورزش ها قائل هستند، منطقی است که تصور شود یکی از عناصر مهم  خود پنداری افراد شایستگی یا شایستگی حرکتی باشد و این شایستگی نقش مهم در رشد عزت نفس دارد (گالاهو و ازمون، 2008). ویس و چامیلتون (1992) تحقیقاتی را در مورد نقش انگیزه در موفقیت و میزان مشارکت ورزشی کودکان انجام دادند. آن ها گزارش کردند که فعالیت بدنی می تواند رشدخودپنداره کودکان را افزایش داده یا محدودکند، چراکه فعالیت بدنی یک امر قابل توجه در زندگی آنهاست. شایستگی درفعالیت های بدنی ارزش زیادی برای دختران و پسران دارد و به همین خاطر، یک عامل ضروری در عزّت نفس کلی است(گالاهو، 2006). گراف و همکاران (2004 )گزارش کردند کودکان ماهر در مهارت حرکتی درشت فعالیت جسمانی و ورزشی  بیشتری دارند (زارع زاده،1388). از طرفی شیوع چاقی در کودکان به سرعت در حال افزایش است وکم تحرکی و بی تحرکی در همه گروه های سنی جامعه مخصوصا کودکان رخنه کرده است، متخصصان در فکر یک چاره معقول جهت رفع چاقی و پیشگیری از بیماری های وابسته به آن، به واسطه برنامه های تربیت بدنی با کیفیت تاکید خاص دارند چون چاقی و اضافه وزن روی جنبه های مختلف زندگی ازجمله دستاوردهای تحصیلی، مهارت های اجتماعی و مهارت های حرکتی (درشت و ظریف ) اثر می گذارد(طالب زاده،1390).

در نتیجه با توجه به این که شرکت خودانگیخته کودکان در فعالیت های جسمانی و بازی های فعال وابسته به تبحر آن ها در مهارت های حرکتی خصوصا حرکات بنیادی است، کودکانی که خود را در این مهارت ها ناموفق می دانند از جمله کودکان چاق، در این فعالیت ها شرکت
نمی کنند(عسکری زاده،1388).

بر همین اساس با مطالعه متغیرهای اثر گذار بر سطح فعالیت جسمانی می توان برای مداخله و  برنامه ریزی آموزشی حرکتی جهت ارتقاء انگیزه برای داشتن فعالیت جسمانی در کودکان چاق اقدام کرد. از پیشینه تحقیق هم می توان چنین نتیجه گرفت که رشد مهارت های حرکتی بنیادی در احساس شایستگی و ایجاد انگیزش برای تحرک نقش مهمی دارد. لذایک معلم با شناخت چگونگی ارزیابی و ادراک این کودکان ازسطح فعالیت بدنی و حرکتی خود و همچنین با آگاهی از سطح واقعی فعالیت بدنی آنها، می تواند برنامه ریزی مفیدتری را در راستای افزایش توان حرکتی آنان انجام دهد. بنابراین یکی از کاربردهای این مطالعه شناخت رابطه بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده دختران چاق و غیرچاق می باشد. برای این منظور است که ضرورت مطالعه را می توان توجیه کرد.

1-4.  اهداف تحقیق

1- 4 -1.  هدف کلی

هدف کلی تحقیق حاضر ” رابطه بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده دختران چاق و غیرچاق 10سال  “می باشد.

1 – 4-2.  اهداف اختصاصی

1.توصیف رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده  دختران چاق و غیرچاق10سال.

2. رابطه بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده دختران چاق 10 سال.
3. رابطه بین رشد مهارت های حرکتی بنیادی و شایستگی حرکتی درک شده دختران غیر چاق 10 سال .
4. مقایسه شایستگی حرکتی درک شده بین دختران چاق و غیر چاق 10 سال .

1-8-2)راه‌های مقابله با استرس.. 7

1-8-3) خوشبینی.. 8

1-9) تعاریف عملیاتی.. 9

1-9-1) سرسختی ذهنی.. 9

1-9-2) راه‌های مقابله با استرس.. 9

1-9-3) خوش‌بینی.. 10

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1)مقدمه.. 12

2-2)بخش اول مبانی نظری.. 12

2-2-1)تعریف سرسختی ذهنی.. 12

2-2-2) سیر تکامل مفهوم و ابزارهای سنجش سرسختی ذهنی.. 16

2-2-3)خرده مقیاس‌های پرسشنامه سرسختی ذهنی ورزشی.. 22

2-2-4)ویژگی‌های افراد سرسخت.. 24

2-2-5)سرسختی ذهنی و نوع ورزش.. 31

2-2-6)ورزشکاران نخبه در مقابل ورزشکاران دانشگاهی.. 32

2-2-7)تفاوت‌های جنسیتی در سرسختی ذهنی.. 32

2-2-8)استرس در ورزشکاران.. 33

2-2-9) مدل‌های نظری مقابله با استرس.. 36

2-2-10)روش‌های مقابله با استرس.. 47

2-2-11)روش‌های مقابله با استرس در ورزشکاران.. 50

2-2-12)تفاوت‌های فرهنگی و فردی در مقابله با استرس.. 53

2-2-13) خوش‌بینی.. 53

2-2-14)ارزیابی خوش‌بینی:.. 54

2-2-15)رویکردهای خوش‌بینی.. 55

2-2-16)اجزا و مؤلفه‌های خوش‌بینی.. 57

2-2-17)منشأ خوش‌بینی(ارثی یا اکتسابی).. 58

2-2-18)خصوصیات کلیدی خوش‌بینی و بدبینی.. 59

2-2-19)خوش‌بینی و راه‌های مقابله با استرس.. 61

2-2-20)سرسختی ذهنی و مقابله با استرس.. 62

2-2-21)خوش‌بینی و سرسختی ذهنی.. 63

2-3)تحقیقات داخلی و خارجی.. 63

2-3-1)تحقیقات داخلی.. 63

2-3-2)تحقیقات خارجی.. 65

فصل سوم:روش‌شناسی تحقیق

3-1)مقدمه.. 70

3-2)روش تحقیق.. 70

3-3) جامعه و نمونه آماری تحقیق.. 70

3-4)متغیرهای تحقیق.. 70

3-5)ابزارهای اندازه‌گیری یا روش‌های عملی جمع‌آوری دادهها.. 70

3-5-1) پرسشنامه اطلاعات عمومی.. 70

جدول3-1.شماره هر یک از سؤالات راه‌های مقابله با استرس.. 72

3-6)روش اجرای پژوهش.. 73

3-7)روش تحلیل  یافته‌ها.. 73

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

4-1)مقدمه.. 75

4-2)بخش اول- آمار توصیفی.. 75

4-3) بخش دوم- آمار استنباطی.. 77

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1) مقدمه.. 87

5-2) خلاصه تحقیق.. 87

5-3)بحث و نتیجه‌گیری.. 88

5-4) محدودیت‌های پژوهش.. 94

5-5) پیشنهادهای تحقیق.. 95

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

5-5-1)پیشنهادهای کاربردی.. 95

5-5-2)پیشنهادهای پژوهشی.. 95

 

منابع

منابع فارسی.. 97

منابع لاتین.. 99

 

پیوست­ها

پیوست1. 105

پیوست2. 106

پیوست3. 107

 

جداول

جدول2-1.ویژگی‌های ورزشکاران سرسخت ذهنی که جونز و همکاران(2002) به ترتیب اهمیت ارائه کرده است… 29

جدول4-1: توزیع سن افراد نمونه.. 75

جدول4-2:بیانگر سابقهی ورزش حرفهای افراد نمونه.. 75

جدول4-3: آزمون نرمال بودن( کولموگروف-اسمیرنوف).. 77

جدول4-4: آزمون همبستگی بین سرسختی ذهنی با راه‌های مقابله با استرس   78

جدول4-5: آزمون همبستگی بین سرسختی ذهنی با مؤلفه‌ی مسئله مدار راه‌های مقابله با استرس.. 78

جدول4-6: آزمون همبستگی بین سرسختی ذهنی با مؤلفه‌ی هیجان مدار راه‌های مقابله با استرس.. 79

جدول4-7: آزمون همبستگی بین سرسختی ذهنی با مؤلفه‌ی اجتناب مدار راه‌های مقابله با استرس.. 79

جدول4-8: آزمون همبستگی بین سرسختی ذهنی با مؤلفه‌ی شهودی راه‌های مقابله با استرس.. 79

جدول4-9:رگرسیون خطی ساده بین سرسختی ذهنی با راههای مقابله با استرس   80

جدول4-10: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با سرسختی ذهنی.. 81

جدول4-11: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی اطمینان سرسختی ذهنی   81

جدول4-12: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی پایداری سرسختی ذهنی   81

جدول4-13: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی کنترل سرسختی ذهنی   82

جدول4-14: رگرسیون خطی ساده بین خوش­بینی با سرسختی ذهنی.. 82

جدول4-15: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با راه‌های مقابله با استرس   83

جدول(4-16): آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی مسئله مدار راه‌های مقابله با استرس.. 83

جدول(4-17): آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی هیجان مدار راه‌های مقابله با استرس.. 84

جدول4-18: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی اجتناب مدار راه‌های مقابله با استرس.. 84

جدول4-19: آزمون همبستگی بین خوش­بینی با مؤلفه‌ی شهودی راه‌های مقابله با استرس.. 84

جدول4-20: رگرسیون خطی ساده بین خوش­بینی با راههای مقابله با استرس   85

 

فهرست شکل‌ها

 

نمودار(2-1)، فرایند مقابله از دیدگاه(کوهن، لازاروس،1979،لازاروس و فلکمن،1984، به نقل از تیلور91؛ یزدانی،1382. 43

نمودار2-2 پاسخهای مسئله مدار و هیجانمدار از نظر بیلینگر و موس(به نقل هالاهان و موس، 1996؛ به نقل از عرب علیدوستی1385).. 44

نمودار4-1: هیستوگرام توزیع سنی افراد نمونه به همراه منحنی توزیع نرمال   76

مقدمه

سرسختی ذهنی[1] امروزه به‌عنوان یکی از ویژگی‌های مهم در موفقیت ورزشکاران معرفی می‌شود (گلبی و شیرد^[2]،2004)،ولی هنوز درک کمی از این واژه در روان­شناسی ورزشی وجود دارد (جونز و همکاران^[3]،2002). تعریف این مفهوم نه فقط در میان مربیان، مفسران ورزشی، هواداران، و ورزشکاران، بلکه در میان پژوهشگران مختلف متفاوت است. در مجموع می‌توان گفت سرسختی ذهنی عبارت است از: توانایی مقابله با فشارها و سختی‌ها، عبور از موانع و شکست‌ها، تمرکز بر هدف، حفظ و کسب آرامش پس از شکست، اجرای باثبات در سطوح بالای رقابتی و رقابت‌جویی. سرسختی ذهنی مهارتی است که ورزشکاران را قدرتمند می‌کند و سبب می‌شود در موقعیت‌های دشوار و پرفشار ازجمله تمرین، رقابت و پس از رقابت موفق عمل کنند( جونز و همکاران،2002).  برخی از تحقیقات کیفی اظهار داشتند که ورزشکاران با

یک مطلب دیگر :

منابع پایان نامه با موضوع نظریه های زیست شناختی پیری:

 سرسختی ذهنی بالاتر نسبت به ورزشکاران با سرسختی کمتر به‌طور مؤثرتری با استرس مقابله می‌کنند(کایسلر  و همکاران^[4] ،2009). استرس و حوادث استرس‌زا اجزای جدایی‌ناپذیر ورزش رقابتی محسوب می‌شوند. شیوع عوامل استرس‌زا نظیر ارتکاب خطای روانی یا بدنی، تجربۀ درد و ناراحتی، مشاهدۀ تقلب یا موفقیت رقیب، جریمۀ داور و توبیخ مربی ضرورت وجود مهارت‌های مقابله‌ای مؤثر را به منظور حفظ سلامت ورزشکار و دستیابی به موفقیت ورزشی اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. ناتوانی در مقابلۀ مؤثر با عوامل استرس‌زا برای عملکرد و موفقیت ورزشی ورزشکار زیان‌بخش خواهد بود(بشارت،1386).

یکی دیگر از سازه‌های روانی که به نظر می‌رسد با هر دوی سرسختی ذهنی و مقابله ارتباط دارد، خوش‌بینی^[5] است(نیکولز و همکاران^[6]،2008). خوش‌بینی به جهت‌گزینی اشاره دارد که در آن معمولاً پیامد­های مثبت مورد انتظارند و این پیامد­ها به‌عنوان نتایج عوامل ثابت، کلی و درونی در نظر گرفته می‌شوند. خوش‌بینی نیز نقش مهمی در سازگاری با رویدادهای استرس‌زای زندگی دارد(نصیر،1390).

از آنجایی که نقش عوامل روانی به خصوص متغیرهای تحقیق حاضر در عملکردهای ورزشی به اثبات رسیده است و امروزه روانشناسان ورزشی به دنبال مداخلات روانشناسی جهت بهبود مسائل روانی ورزشکاران هستند، از اینرو تحقیق حاضر به دنبال تعیین ارتباط متغیرهای؛ خوش بینی، سرسختی ذهنی و راه های مقابله با استرس است، با مشخص کردن ارتباط سرسختی ذهنی،راه­های مقابله با استرس و خوش بینی، تغییرات این متغیرها قابل پیش بینی خواهد بود و می توان با تکیه بر نتایج آن، بهترین پیشنهادات جهت مداخلات روانشناسی را به مربیان و روانشناسان ورزشی ارائه داد.

1-2) بیان مسئله

امروزه، ویژگی‌های روان‌شناختی در موقعیت­های تحت فشار و رقابتی به‌عنوان مهم­ترین عوامل دست‌یابی به موفقیت در اجرای ورزشی پذیرفته شده­اند(حاتمی و همکاران،1391). از میان عوامل روان‌شناختی، سرسختی ذهنی از مهم­ترین ویژگی‌های مؤثر در دست‌یابی به موفقیت ورزشی در نظر گرفته شده است(شیرد  و همکاران^[7]،2009)، با وجود این، تعریف جامع و یکدستی برای این مفهوم ذهنی ارائه نشده است. سرسختی ذهنی طبق تعریف گوچیاردی و همکاران^[8](2008) عبارت است از: مجموعه­ای از ارزش­ها، نگرش­ها، شناخت‌ها و هیجانات عمومی و اختصاصی مربوط به ورزش که ذاتی و اکتسابی­اند و بر چگونگی نزدیک شدن، پاسخ‌دهی و ارزیابی فرد از فشارهای مثبت و منفی، چالش­ها و ناملایمات در مسیر رسیدن به هدف تأثیر می­گذارند.

کلاف و همکاران^[9](2002) گزارش کردند افرادی که سرسختی ذهنی بالایی دارند، احساس بالایی از باور به خود داشته و ایمان راسخی دارند و آن‌ها سرنوشت خود را در کنترل دارند، این افراد نسبتاً تحت تأثیر رقابت و مشکلات قرار نمی­گیرند. در مقابل جونز و همکاران(2002) اظهار کردند که سرسختی ذهنی، توانایی افراد برای مقابله با نیازهای تمرینی و رقابت، افزایش اراده، کانون توجه، اعتمادبه‌نفس و حفظ کنترل زیر فشار را افزایش می­دهد. برخی واژه­ها ازنظر مفهومی به سرسختی ذهنی نزدیک هستند و برخی را می­توان به نوعی بخشی از سرسختی ذهنی دانست. جونز و همکاران^[10](2007) نشان دادند که مقابله همچنین یکی از سازه­های کلیدی سرسختی ذهنی به شمار می­رود. مقابله به تلاش­های آگاهانه شناختی و رفتاری برای مدیریت وضعیت­های استرس­زا اشاره دارد(نیکولز و همکاران^[11]،2008). در ورزش قهرمانی و حرفه­ای استرس زیادی در ورزشکاران وجود دارد که به‌صورت بلندمدت یا کوتاه‌مدت تعادل هیجانی آن‌ها را از بین می­برد(رمضانی نژاد و همکاران،1390)، سرسختی ذهنی فرد را قادر به مقابله بهتر با استرس و همچنین کنار آمدن با نیازهای ویژه­ی رقابت­های ورزشی می‌کند(کادیک و رایال^[12]،2012). کوشابا و مادی^[13](1999) اظهار کردند که افراد سرسخت در مواجهه با موقعیت­های استرس­زا رویکردهای خاصی را برای مقابله با استرس به کار می­برند.  بااین‌حال دانش کمی در مورد روش­های مقابله با استرس مورد استفاده­ی ورزشکاران سرسخت در مقایسه با ورزشکاران غیر سرسخت وجود دارد. محققان سرسختی ذهنی را عاملی برای مقابله با رویدادهای استرس­زا دانسته‌اند، آن‌ها بر این باورند که افراد با سرسختی بالا به رویدادهای استرس­زا به‌طور فعال واکنش نشان داده و تلاش می‌کنند راه‌حلی برای مقابله با این موقعیت­ها پیدا کنند(هیستاد^[14]،2012).  نیکولز و پولمن^[15](2007) اظهار کردند با اینکه بین راه‌های مقابله با استرس و سرسختی ذهنی رابطه وجود دارد ولی تحقیقات کمی در این زمینه انجام شده است. یکی دیگر از سازه­های روانی که به نظر می­رسد با هردوی سرسختی ذهنی و مقابله مربوط می­شود خوش­بینی^[16] است(نیکولز و همکاران،2008). خوش­بینی به‌عنوان انتظار رخ دادن اتفاقات خوب تعریف شده است(کارور و همکاران^[17]،2010). در یک مطالعه کیفی، گلد و همکاران^[18](2002) سطح بالایی از سرسختی ذهنی، مقابله­ی مؤثر و خوش­بینی را در بین قهرمانان المپیک گزارش کردند. خوش­بینی، در این رابطه، به‌عنوان” تعیین کننده دو نوع رفتار مختلف تعریف شده است: الف)ادامه تلاش مستمر ب) تسلیم شدن یا فرار کردن. درنهایت، به نظر می­رسد که خوش­بینی با تفاوت در روش­های مقابله با استرس مرتبط است. نتایج یک مطالعه­ی فرا تحلیلی که اخیراً انجام گرفت نشان داد که افرادی که خوش­بینی بیشتری دارند از استراتژی­های مقابله­ای  مؤثرتری در برابر استرس استفاده می­کنند(سولبرگنیس و سیگیرستروم^[19]،2006).

ورزشکاران معلول همیشه درگیر تنش­ها و تنیدگی­های زیادی در طول زندگی خود هستند که همواره ذهن آن‌ها را به خود درگیر کرده و در اکثر موارد ناتوانی آن‌ها زیر سؤال می­رود. به‌طوری‌که با کوچک­ترین شکستی ، احساس حقارت کرده و بیشتر از قبل ناامید و دلسرد می‌شوند(گیلک و همکاران،1392).

به همین دلیل شناخت عوامل روان‌شناختی و همبسته­های مؤثر در حل مشکلات و ناهنجاری­های رفتاری ورزشکاران معلول و اقدام در زمینه برنامه­ریزی به‌منظور اصلاح و بهبود این عوامل یکی از روش­های بسیار مؤثر در پیشگیری از اختلال­های روانی آن‌ها به‌حساب می­آید(اصلانخانی و همکاران،1388). در یک پروژه تحقیقاتی پنا و همکاران^[20](2004) با طرح این سؤال که آیا ورزشکاران معلول سرسختی ذهنی بالاتری نسبت به ورزشکاران سالم دارند؟ به بررسی این موضوع پرداختند، مطالعه آن‌ها نشان داد،­سرسختی ذهنی ورزشکاران نخبه معلول مشابه همتایان سالم است. کمپل و جونز^[21](2002) در تحقیقی نشان دادند که سطوح بالای رقابت ورزشی برای ورزشکاران معلول شرایط پرفشاری را به وجود می­آورد ازاین‌رو ورزشکاران معلول نیاز دارند که عوامل ایجاد کننده استرس در رقابت­های ورزشی را شناخته و استراتژی‌های مناسبی را برای مقابله با آن به‌کارگیرند.  اطلاعات دقیق و بیشتر از عوامل اثرگذار بر استرس مانند سرسختی و خوش‌بینی و گزینش راه‌های مقابله مؤثر در ورزشکاران معلول به‌منظور کمک به این ورزشکاران ضروری است. در بررسی ادبیات موجود در زمینه روان­شناسی ورزشکاران معلول چه در خارج (کمپل و جونز،2002؛ پنا و همکاران،2004) و چه در داخل کشور(اصلانخانی و همکاران،1388) متغیرهای تحقیق حاضر را باهم و به شکلی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت، موردی یافت نشد و فقط یک تحقیق در مورد رابطه­ی بین سرسختی ذهنی ، خوش­بینی و راه‌های مقابله با استرس یافت شد که در این تحقیق نیکولز و همکاران(2008) نشان دادند، رابطه­ی مثبت و بالایی بین سرسختی ذهنی بالا و خوش‌بینی وجود دارد، همچنین سرسختی ذهنی بالا با راه‌های مقابله با استرس مسئله­مدار ارتباط مثبتی دارد.

به‌طور خلاصه، سرسختی ذهنی یک سازه­ی روان­شناسی جذاب برای مربیان و روان­شناسان ورزشی است. اطلاعات تجربی زیادی برای درک بیشتر ارتباط سرسختی ذهنی با دیگر سازه­های روان­شناسی مانند خوش­بینی و راه‌های مقابله با استرس نیاز است، ازاین‌رو هدف این تحقیق پاسخ به این سؤال است که رابطه­ای بین سرسختی ذهنی ، راه‌های مقابله با استرس و خوش‌بینی در ورزشکاران لیگ برتر والیبال نشسته چیست؟

1-3)ضرورت و اهمیت تحقیق

رسیدن به موفقیت در رقابت­های ورزشی در سطوح مختلف یکی از اهداف مهم ورزشکاران، تیم­ها و مسئولان و دست‌اندرکاران ورزشی است که نیل به این مهم جز با تلاش­های علمی و عملی میسر نخواهد بود. استفاده از پژوهش­های علمی و انجام طرح‌های تحقیقاتی معتبر برای سنجش توانایی­های ذهنی و روانی ورزشکاران، گامی مهم در این عرصه محسوب می­شود، چراکه با استفاده از نتایج این تحقیقات مربیان به نقاط ضعف و قوت بازیکنان خود پی می­برند و بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده، راهکارهای تقویت ضعف­های ورزشکاران خود را جستجو کرده و راهکارهای مناسب را اتخاذ می‌کنند. همچنین روان­شناسان ورزشی در پی موقعیت­هایی هستند تا تحقیقات و آزمونهای ورزشی را انجام دهند که بتوانند ویژگی‌های پایدار و ناپایدار شخصیت را در زمینه­های ورزشی به‌گونه‌ای معتبر اندازه‌گیری کنند(واعظ موسوی و سمندر،1380).

اهمیت هریک از متغیرهای تحقیق حاضر در شرایط رقابت و رویدادهای ورزشی بیان شد ازآنجایی‌که محقق در بررسی منابع موجود در مورد موضوع حاضر در کشور هیچ پاسخی به سؤال این تحقیق پیدا نکرد و همچنین در بررسی تحقیقات خارجی فقط یک مورد به بررسی سؤال این تحقیق پرداخته است لذا انجام این تحقیق به‌منظور توسعه­ی ادبیات تحقیق در زمینه روان­شناسی ورزشی به‌خصوص روان­شناسی ورزشکاران معلول لازم می‌نماید. نتایج تحقیق حاضر بدون شک منبع مهمی برای مربیان و ورزشکاران در جهت آشنایی بیشتر با متغیرهای؛ سرسختی ذهنی، راه‌های مقابله با استرس و خوش­بینی و رابطه بین این متغیرها به‌عنوان متغیرهای مؤثر بر موفقیت و نتایج رقابت­های ورزشی خواهد بود. به‌طورکلی مربیان و روان­شناسان ورزشی با بهره‌گیری از نتایج این تحقیق، که متکی بر ارزیابی دقیق ظرفیت­های روانی و نیازمندی­های بازیکنان است، به نقاط ضعف و قوت ورزشکاران خود پی می­برند و شناخت دقیق­تری را از ورزشکاران خود کسب می­نمایند، که می‌توانند با بهره­گیری از این شناخت، به طراحی برنامه­های مهارت­های روانی اقدام ورزند، زیرا برنامه­های سازمان‌دهی شده تمرینات روانی، عاملی اثرگذار در بهبود عملکرد ورزشی است.

1-4) اهداف تحقیق

هدف کلی

تعیین میزان رابطه بین سرسختی ذهنی، راه‌های مقابله با استرس و خوش‌بینی در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته ایران

اهداف اختصاصی

1. تعیین میزان رابطه بین سرسختی ذهنی با راه‌های مقابله با استرس و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته
2. تعیین میزان رابطه بین خوش­بینی با سرسختی ذهنی و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته
3. تعیین میزان رابطه بین خوش­بینی با راه‌های مقابله با استرس و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته

 

1-5) فرضیه‌های تحقیق

1. بین سرسختی ذهنی با راه‌های مقابله با استرس و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته ارتباط وجود دارد.
2. بین خوش‌بینی با سرسختی ذهنی و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته ارتباط وجود دارد.
3. بین خوش‌بینی با راه‌های مقابله با استرس و مؤلفه­های آن در بازیکنان لیگ برتر والیبال نشسته ارتباط وجود دارد

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

مطابق گزارشات رسمی وزارت بهداشت، پوکی استخوان از بیماری‌های بسیار شایع در زنان و مردان ایرانی به خصوص زنان بالای 50 سال می‌باشد که منجر به بروز ناتوانایی­های حرکتی و از طرف دیگر تحمیل هزینه های بسیار سنگین درمان می‌شود. به عنوان مثال، در کشور آمریکا سالانه بیش از 20 میلیارد ریال صرف درمان این بیماری می‌گردد. جدا از هزینه­های درمان، تنها 50 درصد از بیماران می‌توانند دوباره کار سابق خود را ادامه دهند. در ایران سالانه 27400 نفر در اثر شکستگی مفصل ران به علت بیماری

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 پوکی استخوان دچار معلولیت می­شوند (غریب دوست، 1381).

یک مطلب دیگر :