1-5) پیش فرض های تحقیق.. 8

1-6) فرضیه های پژوهش.. 8

1-7) محدودیت های پژوهش.. 9

1-7-1) محدودیت های قابل کنترل.. 9

1-7-1-1) شرایط بیماران جهت شرکت در طرح تحقیقاتی.. 9

1-7-1-2) شرایط محرومیت بیماران.. 9

1-7-1-3) محدوده ی پژوهش.. 10

1-7-2) محدودیت های غیرقابل کنترل.. 10

1-8) تعاریف اصطلاحات و مفاهیم.. 10

1-8-1) تعاریف نظری.. 10

1-8-2) تعاریف عملیاتی.. 11

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1) مقدمه.. 13

2-2) مبانی نظری پژوهش.. 13

2-2-1) بیماری مولتیپل اسکلروزیس.. 13

 

صفحه

عنوان

 

2-2-3) تاریخچه بیماری ام.اس.. 16

2-2-3-1) در دنیا.. 16

2-2-3-2) همه گیر شناسی مولتیپل اسکلروزیس در ایران.. 17

2-2-3-3) همه گیر شناسی مولتیپل اسکلروزیس در اصفهان.. 17

2-2-4) علائم و نشانه ها.. 18

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

2-2-4-1) تغییرات خلق و خو.. 19

2-2-4-2) اختلال در عملکرد شناختی.. 20

2-2-4-3) اختلال اعصاب مغزی.. 21

2-2-4-4) اختلال در سیستم حرکتی.. 21

2-2-4-5) اختلال در عملکرد مخچه ای (اختلال در تعادل و هماهنگی)   22

2-2-4-6) اختلالات حسی(درد).. 22

2-2-2-4-7) اختلال اسفنکتری و اختلال سیستم اوتونوم(کنترل مثانه و روده ها)   22

2-2-3) تظاهرات ثانویه.. 22

2-2-5) علائم عینی.. 23

2-2-6) تشخیص بیماری.. 23

2-2-6-1) روش های تشخیص آزمایشگاهی مالتیپل اسکلروزیس.. 24

2-2-6-2) ارزیابی کلینیکی بیماری.. 24

2-2-7) درمان های موجود برای بیماری مولتیپل اسکلروزیس.. 24

2-2-7-1) درمان های مکمل.. 25

2-2-8) تمرین درمانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس.. 25

2-3) تمرینات پیلاتس.. 25

2-3-1) تاریخچه پیلاتس.. 25

2-3-2) پیلاتس.. 26

 

صفحه

عنوان

 

2-3-3) کنترولوژی.. 27

2-3-3-1) اصول تمرینات پیلاتس.. 27

2-3-4) فواید پیلاتس.. 28

2-3-5) تاریخچه پیلاتس در ایران.. 29

2-4) مرور تحقیقات و مطالعات انجام شده.. 29

2-4-1) مروری بر  تحقیقات داخلی.. 29

2-4-2) مروری بر تحقیقات خارجی.. 32

یک مطلب دیگر :

2-5) جمع بندی تحقیقات.. 36

فصل سوم: روش تحقیق

3-1) مقدمه.. 38

3-3) جامعه آماری.. 39

3-4) آزمودنی ها و شیوه انتخاب آن ها.. 39

3-5) مراحل انجام تحقیق.. 39

3-6) متغیر های تحقیق.. 40

3-6-1) متغیر های مستقل.. 40

3-6-2) متغیر وابسته.. 40

3-7) مواد یا موارد اندازه گیری شده.. 40

3-7-1) آزمون حافظه بالینی وکسلر.. 40

3-7-2) مقیاس سنجش شدت خستگی.. 41

3-7-4) آزمون 30 ثانیه نشستن و برخاستن.. 44

3-7-6) مقیاس سنجش میزان ناتوانی ( (EDSS. 44

3-8) دوره ها و ویژگی برنامه تمرینی منتخب پیلاتس.. 44

3-8-1) دوره های تمرینی پیلاتس.. 44

 

صفحه

عنوان

 

3-8-2) ویژگی برنامه تمرینی منتخب پیلاتس.. 44

3-8-2-1) نوع تمرینات و مدت آن.. 44

3-8-2-2) برنامه جلسات ورزش پیلاتس.. 45

3-8-2-3) شدت تمرین.. 45

3-9) روش آماری و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 46

فصل چهارم: آمار توصیفی و استنباطی

4-1) مقدمه.. 47

4-2) الف: یافته های پژوهش.. 48

4-3) ب: یافته های استنباطی پژوهش.. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1) مقدمه.. 55

5-2) خلاصه ی پژوهش.. 55

5-3) نتایج پژوهش.. 56

5-4) بحث و نتیجه گیری و مقایسه ی یافته های همخوان و ناهمخوان   57

5-4-1) کارکرد های شناختی.. 57

5-4-2) خستگی.. 60

5-4-3) کارکرد روانی.. 62

5-4-4) کارکرد حرکتی.. 65

5-5) نتیجه گیری کلی.. 68

5-6) پشنهادات.. 68

5-6-1) پیشنهادات کاربردی.. 68

5-6-2) پیشنهادات تحقیقی برای پژوهشگران بعدی.. 68

پیوست شماره 1- رضایت نامه و اطلاعات اولیه.. 70

 

 

صفحه

عنوان

 

پیوست شماره 2- جدول طبقه بندی EDSS.. 71

پیوست شماره 3- آزمون حافظه بالینی وکسلر فرم الف.. 72

پیوست شماره 4- مقیاس سنجش شدت خستگی(FSS).. 75

1-4- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….. 8

1-4-1- هدف اصلی……………………………………………………………………………………………………………  8

1-4-2- اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………………………. 8

1-5- فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………………………….  9

1-6- قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………………… 9

1-7- محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 9

1-8- تعریف واژگان………………………………………………………………………………………………………..  10

فصل دوّم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………. 13

2-2- مبانی نظری……………………………………………………………………………………………………………….. 13

2-2- 1 تمرین تناوبی(اینتروال):………………………………………………………………………………………… 13

2-2-2- طرح کلی از تمرین گرشلر:…………………………………………………………………………………… 15

2-2-3 تمرین اینتروال مدرن:…………………………………………………………………………………………….. 16

2-2-4-  برنامه کلی از تمرین اینتروال مدرن:…………………………………………………………………… 19

 

 

عنوان

صفحه

 

2-2- 5- تمرین تناوبی و حداکثر اکسیژن مصرفی (vo2max)… ……………………………… 19

2-2-6- تمرین تناوبی (اینتروال) وپویایی جذب اکسیژن:…………………………………………………21

2-2-7- تمرین های تناوبی و بیماریها:……………………………………………………………………………25

2-2-8- تمرینات تناوبی وتغذیه……………………………………………………………………………………….26

2-2-9- تمرین اینتروال در زنان……………………………………………………………………………………….27

2-2-10- تمرین اینتروال در مردان………………………………………………………………………………….29

2-2-11- تفاوتهای بین زنان و مردان……………………………………………………………………………….30

2-2-12- تمرین اینتروال در افراد مسن……………………………………………………………………………35

2-2-13- تمرین اینتروال در کودکان ونوجوانان………………………………………………………………..36

2-2-14- سازگاری های ساختاری به تمرینات HIIT………………………………………………………37

2-2- 15- پویایی اکسیژن…………………………………………………………………………………………….. 39

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

2-2-15-1-نگاهی به پویایی جذب اکسیژن در گذشته…………………………………………………..40

2-2-15-2- مبانی ریاضی پویایی اکسیژن در گذشته………………………………………………………41

2-2-15-3-مشخصات ورزش در حوزه شدت متوسط……………………………………………………..46

2-2-15-4- پاسخ پویایی VO2 در ورزش سنگین ………………………………………………………..48

2-2-15-5- پاسخ پویایی VO2 به ورزش خیلی سنگین………………………………………………..51

2-2-15-6- پاسخ پویایی در دامنه خیلی شدید………………………………………………………………53

 

 

عنوان

صفحه

 

2-2-15-7- جزء آهسته…………………………………………………………………………………………………..54

2-2-15-8- پویایی جذب اکسیژن در کودکان…………………………………………………………………56

2-2-15-9- مبانی ریاضی کینتیک………………………………………………………………………………….58

2-2-16- مطالعات انجام شده در داخل کشور ……………………………………………………………….59

2-2-17- مطالعات انجام شده در خارج از کشور……………………………………………………………..59

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………63

3-2- روش و طرح تحقیق……………………………………………………………………………………………….63

3-3- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………..63

یک مطلب دیگر :

3-4- مراحل تحقیق………………………………………………………………………………………………………..63

3-5- نمودار روش کار………………………………………………………………………………………………………64

3-6- روش اجرای تحقیق…………………………………………………………………………………………………64

3-7- ابزارهای اندازه گیری……………………………………………………………………………………………….66

3-7-1 گاز آنالایزر…………………………………………………………………………………………………………….66

3-7-2- دوچرخه کارسنج…………………………………………………………………………………………………67

3-7-3- پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………68

3-7-4- ترازو و متر نواری………………………………………………………………………………………………..68

 

 

عنوان

صفحه

 

3-8- روش های اندازه گیری…………………………………………………………………………………………….69

3-8-1- آزمون نفس به نفس……………………………………………………………………………………………..69

3-9- متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………..70

3-10- روش آماری…………………………………………………………………………………………………………….70

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل داده ها

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….73

4-2- اطلاعات توصیفی گروههای آموزشی……………………………………………………………………….73

4-3- فرضیه 1 : یک جلسه تمرین اینتروال شدید بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (VO₂ max

، کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم ) دختران اثر ندارد………………………………………………74

4-4- فرضیه 2: دو جلسه تمرین اینتروال شدید بر بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (vo₂ max ،

کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم ) دختران اثر ندارد…………………………………………………76

4-5-فرضیه 3:چهار جلسه تمرین اینتروال شدید بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (vo₂ max ،

کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم ) دختران اثر ندارد………………………………………………..79

4-6- فرضیه4:  1 ، 2 و4 جلسه تمرین اینتروال شدید بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (

VO₂ max، کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم ) دختران اثر ندارد……………………………81

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………85

 

 

عنوان

صفحه

 

5-2- خلاصه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….85

5-3- بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………..89

5-3-1- تاثیر یک جلسه تمرین اینتروال بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (VO2max

، کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم) دختران…………………………………………………………….90

5-3-2- تاثیر دو جلسه تمرین اینتروال بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (Vo2max ،

کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم) دختران……………………………………………………………..92

5-3-3- تاثیر چهار جلسه تمرین اینتروال بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (VO2 max

وکسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم) دختران ……………………………………………………………94

5-3-4- مقـایسه تأثیر یک، دو و چهـار جلسه تمریـن اینتـروال شدیدبر فاکـتورهای

پویایـی اکسیـژن ( vo₂ max ،کسر اکسیژن وثابت زمانی اول و دوم)دختران…………….95

5-4- افزایش یافتن VO2max……………………………………………………………………………………….96

5-5- کاهش یافتن کسر اکسیژن و ثابت زمانی دوم………………………………………………………..96

5-6- کاهش یافتن ثابت زمانی اول…………………………………………………………………………………..97

5-7- پیشنهادهای برخاسته از تحقیق………………………………………………………………………………97

5-8- پیشنهاد برای تحقیق های آتی ………………………………………………………………………………97

فهرست منابع

2-2-1 تعاریف ورزش.. 14

2-2-2 توسعه.. 15

2-2-2-1 مفهوم توسعه.. 16

2-2-2-2 ابعاد توسعه.. 16

2-2-2-3 توسعه پایدار.. 17

2-2-3 جهانی‌شدن.. 17

2-2-4 جهانی‌شدن یا جهانی‌سازی؟.. 17

2-2-5 تاریخچه جهانی‌شدن.. 19

2-2-6 تعاریف جهانی‌شدن.. 20

2-2-7 ابعاد جهانی‌شدن.. 26

2-2-7-1 بعد اقتصادی.. 27

2-2-7-2 بعد سیاسی.. 29

2-2-7-3 بعد اجتماعی.. 30

2-2-7-4 بعد فرهنگی.. 31

2-2-7-4-1 خاص گرایی فرهنگی.. 31

2-2-7-4-2 همگونی فرهنگی.. 32

2-2-7-4-3 آمیزش و تحول فرهنگی.. 33

2-2-8 ویژگی‌های جهانی‌شدن.. 34

2-2-9 عوامل مؤثر و مهم در جهانی‌شدن.. 36

2-2-10 دیدگاه‌های مختلف نسبت به پدیده جهانی‌شدن (موافقان و مخالفان)   37

2-2-11 اثرات و پیامدهای جهانی‌شدن.. 39

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

2-3 جهانی‌شدن و ورزش.. 42

2-3-1 انگیزه‌های اقتصادی و جهانی‌شدن تجارت در ورزش.. 43

2-3- 2 ورزش به‌عنوان یک پدیده اقتصادی.. 45

2-3-3 رسانه‌ها و ورزش تجارتی.. 45

2-3-4 ورزش و فن­آوری اطلاعات.. 46

2-3-5 ورزش و تسهیل توسعه اقتصادی و اجتماعی.. 47

2-3-6 ورزش و روند جهانی‌شدن فرهنگ.. 48

2-3-7 ورزش و گردشگری (گردشگری ورزشی).. 49

2-3-8 مهاجرت جهانی ورزشکاران.. 50

2-3-9 جهانی­شدن ورزش و تابعیت سیاسی بازیکنان.. 51

2-3-10 ورزش و سیاست.. 52

2-3-11 ورزش، ایجاد صلح و دوستی و درک متقابل بین­المللی.. 53

2-3-12 دیپلماسی ورزش.. 54

2-3-13 ورزش، قلمرو زدایی و پیوند مرزها.. 55

2-3-14 ورزش، حفظ ارزش‌ها و ثبات سیاسی جامعه.. 55

2-3- 15 جنبش المپیک و فعالیت‌های دیپلماتیک.. 56

2-3-16 ورزش و مبارزه با استعمارگری.. 56

2-3-17 ورزش و محیط‌زیست.. 57

2-3-18 ورزش و حقوق بشر، مبارزه با نژادپرستی.. 57

یک مطلب دیگر :

2-3-19 ورزش، کسب وجهه و ترویج حس هویت و وحدت اجتماعی برای گروه یا جامعه و حکومت‌ها.. 58

2-3- 20 ورزش، کسب پرستیژ و به رسمیت شناخته شدن شهرها.. 59

2-4 پیشینه تحقیق.. 60

2-4-1 تحقیقات داخلی انجام‌شده درزمینۀ تحقیق.. 60

2-4-2 تحقیقات خارجی انجام شده در زمینه تحقیق.. 69

جمع­بندی.. 82

فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق

3-1 مقدمه.. 85

3-2 روش و طرح تحقیق.. 85

3-2-1 مطالعات کتاب‌خانه‌ای.. 85

3-2-2 مطالعات میدانی.. 86

3-3 جامعه و نمونه آماری.. 86

3-4 متغیرهای تحقیق.. 86

3-5 ابزار جمع‌آوری داده‌ها.. 87

3-6 روش جمع‌آوری داده‌ها.. 88

3-7 روش‌های آماری.. 89

3-7-1 آمار توصیفی.. 89

3-7-2 آمار استنباطی.. 89

فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده­ها

4-1 مقدمه.. 91

4-2 یافته‌های توصیفی.. 91

4-3 یافته‌های استنباطی.. 98

4-4 نظرات پاسخ­دهندگان به سؤال نهایی پرسشنامه .. 112

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1 مقدمه.. 115

5-2 خلاصه تحقیق.. 115

5-3 یافته­های توصیفی و استنباطی تحقیق.. 117

5-4 بحث و نتیجه‌گیری.. 121

5-5 بررسی دیدگاه متخصصان و کارشناسان در خصوص اهمیت پدیده جهانی‌شدن در کشور   122

5-6 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبه‌های اقتصادی فرآیند جهانی‌شدن کشور   124

5-7 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبه‌های اجتماعی فرآیند جهانی‌شدن کشور   127

5-8 بررسی اثرات توسعه ورزش بر بعد سیاسی فرآیند جهانی‌شدن ایران.. 130

5-9 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبه‌های فرهنگی فرآیند جهانی‌شدن ایران   132

5-10 بررسی اثرات جهانی‌شدن بر توسعه ورزش کشور.. 134

5-11 دیدگاه پاسخ‌دهندگان در مورد سه رشته ورزشی که تأثیر بیشتری در فرآیند جهانی‌شدن کشور داشته.. 137

5-12 پیشنهاد‌های برآمده از تحقیق.. 139

5-13 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده.. 142

5-14 محدودیت‌های تحقیق.. 143

منابع و مآخذ.. 144

پیوست­ها.. 159

1-1 مقدمه و بیان مسئله

2-2-1- کارکردهای فراغت  …………………………………………………………………………………………………………………. 20

2-2-2- تعریف تفریح………………………………………………………………………………………………………………………………. 23

2-2-3- تعریف ورزش ………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

2-2-4- دیدگاه اندیشمندان اسلامی در مورد ورزش ……………………………………………………………………………… 27

2-2-5- دیدگاه اندیشمندان غربی در مورد ورزش ………………………………………………………………………………… 27

2-2-6- تعریف بازنشستگی ………………………………………………………………………………………………………………………. 28

2-2-7- اهداف عمده نظام بازنشستگی …………………………………………………………………………………………………… 32

2-3- پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

2-3-1- سوابق خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 36

2-3-2- سوابق داخلی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 38

2-4- جمع بندی کلی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 40

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………… 43

3-2- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………43

3-3- جامعه آماری، روش نمونه‏گیری و حجم نمونه ……………………………………………………………………..43

3-4- متغیرهای مورد بررسی ………………………………………………………………………………………………………… 44

3-5-  ابزار اندازه گیری …………………………………………………………………………………………………………………. 44

3-6- روش جمع آوری اطلاعات و نحوه اجرای پرسشنامه …………………………………………………………………. 45

3-7- روشهای تجزیه و تحلیل آماری ………………………………………………………………………………………………….. 45

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 47

4-2- آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 47

4-3- تجزیه و تحلیل آمار استنباطی …………………………………………………………………………………………………. 75

فصل پنجم :  بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 83

5-2- خلاصه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………. 83

5-3- خلاصه یافته ها…………………………………………………………………………………………………………………………… 84

5-3-1- تحلیل داده ها به تفکیک هر فرضیه …………………………………………………………………………………….. 89

5-4- بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………… 92

5-4-1- مهمترین نیازهای بازنشستگان در حال حاضر ……………………………………………………………………… 97

5-5- محدودیت های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………. 98

5-6- پیشنهاد های برخاسته از تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. 99

5-7- پیشنهاد به سایر محققان ………………………………………………………………………………………………………….. 100

فهرست منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………101

فهرست منابع انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………. 104

فهرست نام ها …………………………………………………………………………………………………………………………………106

چکیده انگلیسی   ……………………………………………………………………………………………………………………….. 114

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی اولویت ها و محدودیت های اوقات فراغت با تاکید بر ورزش درمیان بازنشستگان آموزش و پرورش شهرستان شیراز می باشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی بازنشستگان آموزش و پرورش شهر شیراز بودند، بدین منظور تعداد 400 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و با استفاده از پرسش نامه استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های مختلف آماری توصیفی شامل میانگین، فراوانی و نیز آمار استنباطی شامل آزمون t  گروه های مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل واریانس ANOVA  از طریق نرم افزار کامپیوتری spss  صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین مدت بازنشستگی و نحوه ی گذراندن اوقات فراغت رابطه معنی دار و مستقیم و جود دارد. علاوه بر آن نتایج نشان داد حدود نیمی از بازنشستگان یعنی 5/53 درصد در اوقات فراغت خود ورزش می کنند و از مهمترین عوامل موثر در پرداختن به فعالیت های ورزشی حفظ تندرستی بوده و نیز از مهمترین موانع و مشکلات گرایش به اجرای فعالیت های ورزشی بعد از بازنشستگی بترتیب مشکلات مالی و مشکلات جسمانی و حرکتی می باشد. سایر نتایج نیز ب

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

ا توجه به آزمون فرضیه ها در متن تحقیق آمده است.

کلید واژه ها: اوقات فراغت، ورزش، بازنشستگی

  مقدمه

با ورود به هزاره جدید، بازنشستگی به یک مسئله عمده جمعیت شناختی و اجتماعی تبدیل شده است. در آغاز قرن بیستم امید به زندگی در ثروتمند ترین کشور ها بیش از 50 سال نبود، در صورتی که امروزه این رقم به 75 سال رسیده است. طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت در کشورهای در حال توسعه جمعیت بازنشستگان در طی 50 سال آینده 9 برابر افزایش خواهد یافت و در کشورهای توسعه یافته نیز جمعیت بازنشستگان بالاترین میزان رشد را خواهد داشت.

پیر شدن جمعیت بویژه جمعیت کهنسالان، برای تمامی کشورهایی که خواستار فراهم آوردن امنیت و رفاه برای تعداد رو به رشد افراد بازنشسته خود هستند، یک چالش واقعی محسوب می شود(نولان، 1994). بدیهی است که بررسی نیازها پیش درآمدی ضروری برای تعیین خدمات مورد نیاز جامعه، شناسایی اولویت ها و استفاده بهینه از بودجه است. این کار به عنوان بخشی از فرایند برنامه ریزی، می تواند پاسخگوی این پرسش باشد که کدام مشکل اجتماعی یا بهداشتی باید در درجه اول مورد توجه نهاد های اجتماعی قرار گیرد. بنابراین شناخت وضعیت و بررسی نیازها را باید اولین مرحله فرآیندی دانست که شامل برنامه ریزی خدمات، اجرا و ارزشیابی آن است(رپ، رینولدز[1]، 1999).

در جهان پر تنش امروز که انسانها به دلیل مشغله فراوان، همواره احساس خستگی می کنند اهمیت اوقات فراغت بر کسی پوشیده نیست.

الگوی فراغت می تواند تاثیر مثبتی بر وضعیت  زندگی و میزان لذت بردن افراد از زندگی داشته باشد، این تاثیر به فرد محدود نشده، بلکه وجود الگوهای فراغت مناسب به برنامه کلان هر جامعه نیز کمک خواهد کرد(پور اسماعیل، 1385).

جامعه شناسان معتقدند که فراغت مفهومی کاملاً نو است که با صنعتی شدن جامعه و شهرنشینی به وجود آمده است و نمی توان آن را با مفهوم بیکاری در قرون گذشته مقایسه کرد (زارعی، 1386). افروز معتقد است: منظور از اوقات فراغت، فرصت و زمانی است که در آن انسان مسئولیت پذیر هیچ گونه تکلیف یا کار موظفی را عهده دار نیست، زمان در اختیار اوست تا با میل و انگیزه شخصی به امر خاصی بپردازد (پوراسماعیل، 1385).

استفاده مناسب از اوقات فراغت، سبب سازندگی روح و روان گردیده و عدم استفاده صحیح از آن از عوامل کسالت و سستی است. اهمیت استفاده از اوقات فراغت تا آنجاست که رهبران معنوی جامعه نیز در این مورد بسیار سفارش کرده اند.

امام موسی کاظم ( علیه السلام ) مسلمانان را به تقسیم اوقات خود به چهار بخش، توصیه می فرمایند: اختصاص ساعاتی برای ارتباط و راز ونیاز با خداوند، اختصاص زمانی برای کار و تلاش، اختصاص ساعاتی برای ارتباط با دیگران و اختصاص اوقاتی برای درک لذت های حلال و تفریحات سالم که در اینجا به اوقات فراغت تعبیر می شود ( حرانی، 1383).

آمار نشان می دهد 85 درصد اوقات فراغت بازنشستگان کشور پای تلویزیون می گذرد ( خوشبین، 2002). استافورد[2]می نویسد در کشورهایی مثل آمریکا، اوقات فراغت به عنوان مهمترین بعد سلامتی بازنشستگان آمریکایی و کلید اصلی بازنشستگی سالم قلمداد شده است.

در این رابطه مطالعات انجام شده، نشان داده است که مشارکت فعال بازنشستگان در فعالیت های اوقات فراغت و فعالیت های ورزشی ( یک بار ورزش در هفته) با هدف پیشگیری از مشکلات عملکردی مرتبط با سن، مداخلات موثری بوده اند ( استافورد، 2004). همچنین بیلن و نتولی [3]بیان می دارند که فعالیت های اوقات فراغت می تواند در بهبود درک افراد از سلامتی، استقلال، سبک زندگی، امید به زندگی و کیفیت زندگی آنان تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد. ( بیلن و نتولی، 2008).

سرشماری عمومی سال 1385 نشان داد بازنشستگان 10 درصد از جمعیت کشور ایران را تشکیل می‌دهند که این میزان تا 20 سال آینده به 2/20 درصد خواهد رسید ( برگفته از مجموعه مقالاتی پیرامون سالمندی [صفحه اینترنتی ]). این ارقام نشان می دهد اگر برنامه ریزان و سیاستگذاران کشور از هم اکنون برنامه مدون و خاصی نداشته باشند در 20 سال آینده، کشور با بحران و معضل اساسی برای رفع مشکلات و مسائل اقتصادی، بهداشتی و اجتماعی پیش آمده برای این قشر روبرو می شود.

شاید بسیاری از مردم بر این باور باشند که بازنشستگی نوعی طرد شدن از جامعه و کنار گذاردن افراد است که باید بقیه عمر را در خاموشی و انزوا دور از صحنه زندگی اجتماعی بگذرانند. با تاثیری که کلمات و الفاظ در القاء معانی و تصورات ذهنی افراد دارند، یکی از علل و عوامل این طرز تلقی نادرست از بازنشستگی همین کلمه بازنشسته می باشد. کلمه بازنشستگی در زبان فارسی به جای کلمه عربی ” تقاعد ” که حدود 60-50 سال پیش در زبان فارسی مصطلح بود انتخاب شده است .کلمه تقاعد از باب تفاعل که ریشه اصلی آن کلمه قعود یعنی نشستن و کم حرکت یابی حرکت بودن است می باشد. بر خلاف کلمه قیام که به معنای برخاستن و جنبش و تحرک و تلاش داشتن است. به این دلیل کلمه بازنشسته معنای آدم یک جا نشسته و بیکار و ناتوان وبی خاصیت و گوشه گیر و از کار افتاده را تداعی می نماید. شاید به همین دلیل است که وقتی فردی بازنشسته می شود، از اذهان همکاران و مسئولان حذف شده، و کمتر کسی به فکر آنان است.   در حالی که دیگری تعریف بازنشستگی را اینگونه بیان می نماید: بازنشستگی عبارت است از تدارک و گذر از نقشی به نقش دیگر، یعنی از نقش کارمند که تابع هنجارهای معینی است به نقش یک فرد بازنشسته که هنجارهای خاص خود را دارد. این هنجارها در فرهنگ های مختلف متفاوت است ( شجری، 1372).

یک مطلب دیگر :

از نظر الیاس ولک دیزجی  سالمندان و بازنشستگان سازندگان جامعه امروزی و ذخایر گرانبهایی هستند که در طول سالیان متمادی در کوره راه زندگی تجارب فراوانی برای ما به ارث گذاشته اند. آنان در واقع معمارانی هستند که بناها را آماده و تقدیم به نسل جوان نموده اند. فراموش کردن آنان، فراموش کردن هویت ، هدفها و نهایتاً فرهنگ جامعه است. اما بدلیل رشد فزاینده تعداد بازنشستگان بسیاری از کشورها از یکسو، محدودیت های فیزیکی و روانی ناشی از افزایش سن و کهولت از سوی دیگر مشکلات زیادی را برای فرد بازنشسته که اکنون سالمند شده است، خانواده او و جامعه ایجاد می نماید ( شجری ، 1373). اخیراً در اغلب جوامع واز جمله ایران اقداماتی جهت رفع معضلات بازنشستگان شروع شده است، ولی از آنجا که مشکلات و نیازهای افراد بازنشسته و سالمند با سایر افراد متفاوت است، بنابراین بهتر است قبل از هر گونه برنامه ریزی وضعیت موجود بازنشستگان از نظر اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و نحوه گذران اوقات فراغت مورد بررسی قرار گیرند.

 

• بیان مسئله

وجود چالش ها و مشکلات متنوع گریبان گیر سالمندان و پیچیدگی ابعاد مختلف زندگی این قشر آسیب پذیر جامعه، بر لزوم کاوش و بررسی های عمیق تر در ابعاد آشکار و پنهان الگوهای تفریحات و اوقات فراغت بازنشستگان صحه می گذارد. مطالعات کمی، اغلب قادر به بررسی محتوا و اجزاء مضامین و یا عوامل و مفاهیم در آنها نیستند، بنابراین مطالعات کیفی که جواب فردی و تجربی را می کاوند، برای ارزشیابی این گونه مفاهیم تعیین کننده به شمار می آیند.

بویژه آن دسته از مطالعات کیفی که متمرکز بر زمینه وقوع رفتارها و پدیده ها بوده، رفتارها را در زمینه وقوع شان مورد بررسی قرار می دهند، مناسبترین نوع تحقیق در این مقوله به شمار می آید. زیرا به بررسی پدیده ها و مفاهیم در بستر ظهورشان می پردازد ( الو [4]، 2008).

اوقات فراغت صرفاً به یک سن یا جنس یا وضعیت خاص محدود نمی شود و همه ی افراد و اقشار جامعه در طی روز و سال، زمانی را برای فراغت نیاز دارند. با در نظر گرفتن این مورد که با توجه به ویژگی های سنی، جسمی، شغلی و تحصیلی فعالیت هایی که هر یک از افراد در اوقات فراغت انجام می دهند با یکدیگر متفاوت است، می توان به این نکته پی برد که هر یک از پارامترهای یاد شده به امکانات و برنامه های ویژه ای جهت گذران اوقات فراغت خویش احتیاج دارند و برنامه ای ثابت و کلی برای همه گروهها، به هیچ وجه پاسخگوی نیازهای همه اقشار جامعه نخواهد بود ( نولان،[5] 1994 ).

اوقات فراغت به عنوان یک پدیده ی فرهنگی اجتماعی که در ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیز موثر است، موضوع مشترک تمامی اقشار جامعه است .اوقات فراغت به سبب داشتن ویژگی های خاص، هم طرف توجه و عنایت دست اندرکاران تعلیم و تربیت و مسئولان امور فرهنگی، و هم روانشناسان و جامعه شناسان قرار گرفته است. در این میان نوجوانان و جوانان بیش از سایر اقشار جامعه در کانون توجه قرار گرفته اند، اما متأسفانه سالمندان و بازنشستگان، یعنی یکی از موثرترین گروه های جامعه، به فراموشی سپرده شده اند(کوهستانی، 1378). در اغلب جوامع شهری افراد 60 ساله بازنشسته می شوند و به همین علت افراد  60 ساله و بالاتر، به عنوان سالمندان یک کشور شناخته می شوند. در کشور ما نیز بازنشستگی از 60 سالگی آغاز می شود. بازنشستگی یعنی جدا شدن فرد از نقشی که سالهای متمادی داشته و در قالب جدیدی در آمدن. چون سالمند معمولاً با این نقش جدید آشنایی نداشته است و عادت نکرده کارهایی را که خودش می‌خواهد انجام دهد، دچار سرگردانی و اضطراب شده و برخلاف آنچه از بازنشستگی به عنوان شروع آزادی  تصور می کرده، خود را بیش از پیش افسرده می یابد، که این موضوع از نظر روحی و جسمی تأثیر فراوانی بر او خواهد گذاشت .از آنجا که بازنشستگان با زمان فراغت زیادی مواجه هستند چگونگی گذران این زمان می تواند بر کلیه زوایای زندگی فرد سالمند تأثیر بسزایی بگذارد (شجری، 1373).

از دلایل ضرورت و اهمیت بررسی وضعیت اجتماعی بازنشستگان آن است که این افراد با توجه به رویدادهایی مانند پایان دوران اشتغال و بازنشستگی، احساس تنهایی، طردشدگی و همچنین فشار ناشی از صنعتی شدن جوامع که به جدایی عاطفی و روانی منجر می شود در معرض خطر فزاینده ای قرار دارند(اعزازی، 1376). در سراسر جهان، از جمله ایران، اقداماتی جهت رفع معضلات بازنشستگان آغاز شده است، از آنجا که لازم است هر نوع تصمیم گیری در این عرصه با توجه به مشکلات و نیازهای ویژه بازنشستگان و سالمندان صورت گرفته، متناسب با شرایط فرهنگی – اجتماعی جامعه باشد، آگاهی از وضعیت موجود و شناسایی مشکلات و نیازهای واقعی بازنشستگان قبل از برنامه ریزی ضروری به نظر می رسد. اگر طراحی برنامه های اجتماعی در عرصه بازنشستگی، بر بینش و شناخت کافی از وضعیت بازنشستگان جامعه مبنی نباشد ممکن است نتایج ناموفقی در پی داشته باشد.

در بسیاری از جوامع توسعه یافته که توانسته اند رشد بی رویه جمعیت را کنترل کنند، درصد افراد بازنشسته رو به افزایش است. لذا موضوع بررسی اوقات فراغت و نقش فعالیت های مخرج برای بازنشستگان کانون توجه محققان و برنامه ریزان آنان قرار گرفته است. تحقیقات در خصوص اوقات فراغت در کشورهای در حال توسعه همچون ایران، چندان گسترده و عمیق نیست. ایران دارای زمینه های تاریخی، سیاسی و اجتماعی – فرهنگی منحصر به فردی است که کندو کاو در ابعاد گوناگون آن می تواند راهگشای تدوین برنامه های مناسب فرهنگی در عرصه اوقات فراعت باشد. لازم به یادآوری است قبول آنکه تحقیقات و برنامه های انجام شده در کشورهای توسعه یافته به تمامی کشورهای در حال توسعه تعمیم پذیر است، می تواند فرضی بسیار اشتباه باشد ( خواجه نوری،‌1378).

همچنین مروری بر تحقیقات صورت گرفته در داخل کشور، درباره ی اوقات فراعت و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و سبک زندگی بازنشستگان موید نبود مطالعات جامع و گسترده کاربردی در این زمینه است. وجود چالش ها و مشکلات متنوع گریبان گیر بازنشستگان و پیچیدگی ابعاد مختلف زندگی این قشر آسیب پذیر جامعه، بر لزوم کاوش و بررسی های عمیق تر در ابعاد آشکار و پنهان بررسی اولویت ها و محدودیت های اوقات فراغت بازنشستگان صحه می گذارد.

بازنشستگان به دلیل افزایش سن، کاهش در آمد، عدم توجه به وضعیت معیشتی جزو گروه های آسیب پذیر کشور محسوب می گردند.

مطالعات در سراسر جهان بویژه کشورهای در حال توسعه نشان داده است که خصوصیات فیزیولوژیکی، کنشی، ساختاری، ذهنی و عاطفی بازنشستگان به طور مشخص از خصوصیات جوانان یا حتی میانسالان متفاوت است.  بعضی از این افراد دارای توانایی های هستند که در صورتیکه بدرستی بکار گرفته شوند تاثیر قابل توجهی در امور اجتماعی داشته باشند.  پس از بازنشستگی انسان مجبور نیست کاری را انجام دهد که دیگران می خواهند، بلکه می تواند کاری را انجام دهد که خودش می خواهد.

از سوی دیگر ایران کشور پهناوری است که بیشترین جمعیت آن در شهرها زندگی می کنند. در این میان شهر شیراز یکی از کلان شهرهای کشور است که جمعیت زیادی در آن زندگی می کنند و طبیعی است که تعداد سالمندان آن در بین شهرهای مناطق مرکزی و جنوبی بیشتر از سایر شهرهاست. از آنجایی که سازمان آموزش و پرورش شیراز بزرگترین سازمان شهر به شمار می رود لذا مطالعه اوقات فراغت بخش مهمی از جمعیت کلان شهر شیراز که سالمندان و بازنشستگان سازمان آموزش و پرورش هستند می تواند در ساماندهی زندگی بخش بزرگی از خانواده های شیرازی و بهبود کیفیت زندگی این افراد حایز اهمیت باشد. لذا برای ما مهم است که بدانیم فرد بازنشسته آموزش و پرورش شیرازی شبها چه ساعتی به رختخواب می رود ، روزها به چه کارهایی مشغول است و معمولاً اوقات فراغت خود را چگونه سپری می کند .

آیا عرصه فعالیت و گذران اوقات فراغت بر اساس آنچه که خود مایل است وجود دارد؟ و آیا فرد بازنشسته می تواند دوران طلایی عمر خود را آنگونه که خود دوست دارد سپری نماید؟ به چه کارهایی علاقه دارد؟ تا چه حد به استفاده از رسانه های گروهی مانند مجله، رادیو و تلویزیون پایبند است؟ و آیا در اوقات فراغت خود ورزش می کند؟ و مهمترین نیازهای فراغتی بازنشستگان در حال حاضر کدام است؟عوامل موثر در پرداختن به فعالیت ورزشی در اوقات فراغت بازنشستگان چیست؟ موانع و مشکلات گرایش به اجرای فعالیت های ورزشی در ایام فراغت بعد از بازنشستگی چیست؟

یافتن پاسخی مناسب برای سوالات فوق پژوهشگر را بر آن داشت تا وضعیت گروهی از بازنشستگان را که حقی بر گردن یکایک افراد جامعه دارند بررسی نماید.

جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی بازنشستگان آموزش وپرورش شهرستان شیراز در سال     1393 می باشد که تعداد کل انها 20348 نفر می باشد که 400 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند.

بطور کلی می توان اذعان داشت اهدافی که برای اجرای طرح تدوین گردیده چنانچه تحقق یابد می تواند راهکارهایی برای رفع مشکلات و محدودیت های اوقات فراغت بازنشستگان، به وجود آورد.

• ضرورت واهمیت

بازنشستگی یک تحول و انتقال از نقشی به نقش دیگر است بازنشستگی یک وقفه عمیق را در زندگی فرد بازنشسته بوجود می آورد زیرا اغلب زمانی فرد بازنشسته می شود که توان فعالیت دارد .او بطور کامل از گذشته بریده می شود و به سازگاری با وضعیت تازه خویش مجبور می گردد. این مسئله برای افرادی که این تحول را پیش بینی ننموده و از سالهای قبل مقدمات آن فراهم نشده باشد، با اضطراب افسردگی و سرگردانی همراه است. باید توجه داشت که بعضی از بازنشستگان توان فعالیت های زیادی را دارند و گروهی می توانند کار فرهنگی انجام دهند. اینگونه افراد مایلند تا زمانیکه توان جسمی دارند به میل خود کار کنند.

ولی گروهی دیگر از نداشتن رفاه نسبی رنج برده و از اینکه باید برای تامین نیازها و مخارج زندگی بطور مدام کار کنند در رنجند. بهره گیری از تجربیات بازنشستگان منجر به کاهش فشارهای روحی بازنشستگان خواهد شد. باید دانست که در جوامع امروزی فراغت هایی که با فعل پذیری توام است بیش از پیش رواج پیدا کرده است. تماشای فیلم و مسابقات ورزشی در تلویزیون، گوش دادن به برنامه های رادیو از جمله اموری است که قسمت قابل ملاحظه ای از اوقات فراغت مردم امروز را به خود اختصاص داده است. بازنشستگان نیز برای زنده و تندرست ماندن نیاز به شادابی و نشاط دارند. حرکت و ورزش برای آنان زندگی با نشاط و رضایت بخش ایجاد می کند.

رفتن به نقاط خوش آب و هوا، جنگل، ورزش کردن، … بسیار مهم است. تفریحات و گردش ها گاهی آنان را آنچنان به خود مشغول می دارد که جز به زمان حال نمی اندیشند و از آن همه ناراحتی های گذشته بیرون می آیند .سرگرمی و فعالیت اعتماد به نفس را در آنان تقویت نموده و آنان را از سکون، بی ثمری و احساس بی اهمیت بودن نجات می دهد.  با جایگزینی کاری مناسب و نیمه وقت، کارهای تفریحی از قبیل باغبانی در منزل، نقاشی و ورزش کردن مجدداً به جامعه برگشته و تماسهای اجتماعی و شرکت در محافل و مجالس خود انگیزه و عامل مهمی در حفظ تعادل روانی وی خواهد بود ( شجری، 1373).

نقش ورزش در پر کردن اوقات فراغت بازنشستگان تامین کننده سلامت جسم و تقویت کننده بعد معنوی انسان نیز می باشد.

با توجه روز افزون به بعد اجتماعی سلامت و پرکردن اوقات فراغت بازنشستگان و نقش عوامل فرهنگی در آن ضرورت انجام مطالعات فرهنگی تطبیقی در نظام های خدمات سلامت به شدت احساس می شود. این گونه مطالعات می توانند سیاستگزاران و برنامه ریزان را در بومی سازی الگوهای خدمات سلامت شناخته شده موفق در راستای پر کردن خلاء های موجود و مقبولیت هر چه بیشتر آنها در میان جمعیت هدف یاری دهند.

1-6.  پیش فرص­های تحقیق…………………………………. 10

1-7. محدودیت­های پژوهش………………………………….. 10

1-7-1. محدودیت­های قابل کنترل……………………………. 10

1-7-2. محدودیت­های غیرقابل کنترل…………………………. 10

1-8. تعریف واژه­ها و اصطلاحات پژوهش……………………….. 10

فصل دوم- پیشینه نظری پژوهش                                                                                                                     13

2-1.  مقدمه ………………………………………….. 14

2-2.  مبانی نظری پژوهش…………………………………. 14

2-2-1.  فاکتورهای رشد نوروتروفیک………………………… 14

2-2-2.  فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز…………………….. 15

2-2-3. اعمال فیزیولوژیک BDNF……………………………. 16

2-2-4. مکانیسم عمل BDNF………………………………… 16

2-2-5. تاثیر بر بقای نورونی و حفاظت از آن………………… 17

2-2-6.  گیرنده TrkB…………………………………….. 18

2-2-7.  تنظیم علامت­دهی  trkB/ BDNF…………………………. 19

2-2-8.  منابع تولید BDNF……………………………….. 21

2-2-9.  بیماری های مرتبط با سطوح پایین BDNF………………. 21

2-2-10. BDNF و خستگی…………………………………… 21

2-2-11. BDNF و فعالیت ورزشی…………………………….. 22

2-3.  اینترلوکین -6……………………………………. 23

2-3-1.  اینترلوکین-6 و خستگی……………………………. 25

2-3-2.  نقش فیزیولوژیکی اینترلوکین-6…………………….. 26

2-3-3.  تاثیر ورزش بر اینترلوکین-6………………………. 26

2-4.  تمرینات پلیومتریک………………………………… 27

2-4-1. تحولات فیزیولوژیکی تمرین پلیومتریک…………………. 29

2-4-2. ویژگی مکانیکی تمرین پلیومتریک…………………….. 29

2-4-3. چرخه کشش – کوتاه شدن…………………………….. 30

2-4-4. موارد الزامی برای اجرای تمرینات پلیومتریک………….. 31

2-4-5. آسیب های احتمالی تمرین پلیومتریک و خستگی…………… 32

2-5. مکمل Q10…………………………………………. 33

2-5-1. منبع غذایی کوآنزیم Q10…………………………… 33

2-5-2.  فواید مصرف کوآنزیم Q10………………………….. 34

2-5-3.   مصرف کوآنزیم Q10 و فعالیت ورزشی…………………. 35

2-6. خستگی عضلانی………………………………………. 35

2-6-1. خستگی عضلانی و التهاب…………………………….. 36

2-7. عملکرد ورزشی……………………………………… 37

2-8. ادبیات و پیشینه تحقیق……………………………… 37

2-9. مطالعات BDNF و فعالیت ورزشی………………………… 37

2-9-1. اثر تمرینات استقامتی مزمن و حاد بر BDNF سرم ……….. 41

2-9-2. اثر تمرینات مقاومتی مزمن و حاد بر BDNF سرم…………. 43

2-10. مطالعات اینتر لوکین-6 (IL-6)……………………….. 44

2-11. مطالعات مکمل Q10…………………………………. 48

2-12. جمع بندی و نتیجه گیری…………………………….. 49

فصل سوم- روش­شناسی پژوهش                                                                                                                      51

3-1. مقدمه……………………………………………. 52

3-2. طرح پژوهش………………………………………… 52

3-3.  مشخصات آزمودنی­ها………………………………….. 53

3-4. متغیرهای تحقیق……………………………………. 54

3-5.  ابزارهای اندازه­گیری………………………………. 54

3-6. معرفی متغیرها، چگونگی اندازه‏گیری آنها……………….. 55

3-6-1. برنامه تمرینی…………………………………… 55

3-6-2. برنامه آزمون‌ها………………………………….. 57

3-6-3.  مکمل گیری……………………………………… 58

3-6-4.  نمونه برداری و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی…………… 58

3-6-5.  روش کمی و آماری………………………………… 58

فصل چهارم.  تجزیه و تحلیل آماری                                                                                                                  59

4-1.مقدمه…………………………………………….. 60

4-2. تجزیه و تحلیل توصیفی داده‌ها………………………… 60

4-3.  تجزیه و تحلیل استنباطی داده­ها……………………… 61

4-3-1.  آزمون فرضیه اول………………………………… 62

4-3-2.  آزمون فرضیه دوم…………………………………. 63

4-3-3.  آزمون فرضیه سوم………………………………… 64

4-3-4.  آزمون فرضیه جهارم………………………………. 64

4-3-5.  آزمون فرضیه پنجم……………………………….. 65

4-3-6.  آزمون فرضیه ششم………………………………… 66

4-3-7.  آزمون فرضیه هفتم……………………………….. 67

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

4-3-8.  آزمون فرضیه هشتم……………………………….. 69

4-3-9.  آزمون فرضیه نهم………………………………… 71

4-3-10.  آزمون فرضیه دهم……………………………….. 73

4-3-11.  آزمون فرضیه یازدهم…………………………….. 74

4-3-12.  آزمون فرضیه دوازدهم……………………………. 74

4-3-13.  آزمون فرضیه سیزدهم…………………………….. 75

فصل پنجم- بحث و نتیجه­گیری                                                                                                                       77

5-1. مقدمه……………………………………………. 78

5-2. خلاصه تحقیق……………………………………….. 78

5-3. یافته های پژوهش بطور کلی…………………………… 80

5-4. بحث و نتیجه گیری………………………………….. 82

5-4-1. تغییرات BDNF در گروه­های تحقیق…………………….. 83

5-4-1-1.  سطوح BDNF گروه­های تمرین……………………….. 83

5-4-1-2.  سطوح BDNF گروه­های مکمل………………………… 85

5-4-2.  سطوح IL-6 گروه­های تحقیق………………………….. 86

5-4-2-1. سطوح IL-6 گروه­­ه تمرین…………………………… 86

5-4-2-2. سطوح IL-6 گروه­ه­ مکمل……………………………. 88

5-4-2-3. سطوح IL-6 گروه­ه­ ترکیبی………………………….. 88

5-4-3. اوج، میانگین و شاخص خستگی گروه­های تحقیق……………. 89

5-4-3-1.  اوج، میانگین و شاخص خستگی گروه­ تمرین……………. 90

5-4-3-2. اوج، میانگین و شاخص خستگی گروه­ مکمل و ترکیب………. 91

5-5.  ارتباط بین سطوح BDNF و IL-6  گروه­های مختلف تحقیق……… 91

5-6.  نتیجه گیری………………………………………. 92

5-6. پیشنهادات تحقیق…………………………………… 93

پیوست ……………………………………………….. 94

فهرسته منابع    102

. مقدمه

فعالیت ورزشی موجب ایجاد تغیرات متعددی در سراسر بدن انسان می شود. یکی از انواع فعالیت ورزشی تمرینات پلیومتریک است که به طور گسترده­ای در افزایش قدرت و حداکثر قدرت در مدت زمان کوتاهی استفاده می­شود. تمرینات پلیومتریک در درجه اول به منظور افزایش حداکثر قدرت و توانایی پرش استفاده می­شود که با یک توالی و ترتیب ماهیچه و عمل خاصی مشخص می­شود. [1]. داده­های موجود نشان می­دهند که عضله اسکلتی در حال انقباض میوکاین­ها (سایتوکاین­های[1] تولید شده از عضلات) را برای ایجاد یک محیط ضدالتهابی سیستمیک علیه واکنش التهابی رها می­کند. این واکنش ضدالتهابی اخیراً به وسیله محققین به عنوان مفهوم میوکاین[2] معرفی شده است که عضله اسکلتی را به عنوان یک اندام اندوکرین مطرح می کند. میوکاین­های تولید شده به وسیله عضله شامل IL6 ، IL8، IL15، و BDNF می­باشند. در رابطه با IL6 تحقیقات مختلفی انجام شده است. در ورزشکاران استقامتی مقدار آن در پاسخ به 4 هفته تمرین شدید افزایش پیدا کرد. همچنین در مطالعه روی آزمودنی­های کم تحرک و تمرین کرده سطوح این میوکاین به دنبال انقباضات ایزومتریک و خستگی مکانیکی افزایش پیدا کرد. هنگامی که IL-6 نوترکیب تزریق شد اجرای دوندگان استقامت مختل شد و احساس خستگی در دوندگان تمرین کرده افزایش یافت. این نتایج از نقش احتمالی IL6 در خستگی حکایت می کند [2]. ­انقباضات برون­گرا که در حرکات پلیومتریک مشاهده می شوند باعث آسیب عضلانی در انسان و مدل­های حیوانی می شود. این آسیب عضلانی منجر به کاهش برون داد توان و دامنه حرکتی عضله آسیب دیده می شود و ادم برای چند روز در طول بازیافت بعد از تمرین باقی می­ماند [3]. برای کاهش سطح التهاب و خستگی به دنبال اجرای فعالیت ورزشی و انقباضات عضلانی از روش­های گوناگونی استفاده شده است. یکی از این روش­ها مصرف مکمل­های غذایی مجاز می باشد. کوآنزیم Q10 (CoQ10) که به اسامی دیگر مثل یوبیکوئینون، کوآنزیم Q و یوبی دکارنون نیز نامیده می­شود، یک ماده محلول در چربی و ویتامین مانند و آبگریز است در واقع در غشای فسفولیپیدی قرار دارد و بیشتر در سلولهای یوکاریوت (عمدتاً در میتوکندری سلول) تولید می­شود و برای عملکرد سلول ضروری است. CoQ10 از اجزاء زنجیره انتقال الکترون بوده و در تنفس هوازی سلولی و تولید انرژی به صورت ATP  نقش دارد و همچنین فعالیت میتوکندری مربوط به سنتز ATP را افزایش می­دهد [4]. خستگی یکی از نشانه رایج در بیماری است اما در افراد سالم نیز مشاهده می­شود، اخیراً استفاده از مکمل­های مقابله کننده برای کاهش خستگی افزایش یافته است. خستگی را می توان به عنوان اختلال در شروع یا استمرار فعالیت اختیاری تعریف کرد. خستگی به دو نوع خستگی ذهنی و بدنی تقسیم می­شود. از این رو محققین آثار CoQ10 را به عنوان یک ماده ضد خستگی در خلال فشار بدنی در افراد سالم مورد بررسی قرار داده اند. با توجه به اینکه نتایج متناقض از این تحقیقات گزارش شده است احتمال می­رود که مقدار مصرفی CoQ10 کافی نبوده باشد. بنابراین یکی از اهداف مطالعه حاضر بررسی آثار ضد خستگی مکمل خوراکی CoQ10 می­باشد.

1-2. بیان مسئله

 

یک مطلب دیگر :

نروتروفین­ها از طریق تنظیم شکل­گیری عصبی و نروژنز (تولید نرون) نقش مهمی را در بدن ایفا می­کنند [5]. BDNF فاکتور نروتروفیک مشتق شده از مغز، پروتئین محافظ مغز و یکی از فاکتورهای خانواده نروتروفین می­باشد که به طور وسیعی در مغز پستانداران در قسمت­های هیپوکمپ، آمیگدال، هیپوتالاموس، مغز میانی و کورتکس مغز ترشح می­شود [6]. BDNF و سایر عوامل تغذیه­ای عصبی در پیشگیری از مرگ سلول عصبی و فرآیندهای تحلیل عصبی نقش ایفا می­کنند. این عامل موجب رشد نرون های نابالغ و افزایش حیات نرون­های بالغ می­شود و در تشکیل حافظه، شکل­گیری سیناپسی، کارایی سیناپسی و ارتباط عصبی نقش دارد. BDNF در پلاسما، سرم و پلاکت­ها وجود دارد. پلاکت­ها می توانند آن را ذخیره کرده و سپس به درون پلاسما رها کنند. از این رو همبستگی مثبتی بین مقدار BDNF پلاکت ها و سرم وجود دارد [7]. سلولهای اندوتلیال عروق و سلول­های تک هسته ای گردش خون آن را تولید می­کنند. BDNF می تواند از سد خون-مغز BBB (Brain blood barrier) عبور کرده و در هر دو جهت (از مغز به خون و از خون به مغز) حرکت نماید. بنابراین سطوح خونی آن می­تواند بازتاب سطوح مغزی و بر عکس باشد [8]. تاکنون برای این پروتئین نقش­های گوناگونی بیان کرده اند. از جمله این نقش­ها می توان به مشارکت آن در متابولیسم، استرس، فعالیت دستگاه اندوکرین، التهاب، استرس اکسایشی و آسیب عضلانی اشاره کرد. یکی از نقش­های احتمالی که برای BDNF می­تواند مورد بحث قرار گیرد ارتباط آن  با خستگی می­باشد. نشان داده شده است که نروتروفین­ها و از جمله BDNF انتقال عصبی عضلانی را بهبود می­بخشند، بنابراین می­توانند خستگی از این نوع را به تاخیر بیندازند. شواهد جدید نشان می­دهند که نروتروفین­ها در تغییر انتقال سیناپسی ناشی از فعالیت مشارکت می­کنند. سنتز و رهایی نوروتروفین به وسیله فعالیت نرونی تنظیم می­شود و نوروتروفین­ها به طور مستقیم کارایی سیناپس را بهبود می­بخشند. به طور اختصاصی BDNF و NT4 توسط نرون­های حرکتی و تارهای عضلانی تولید می­شوند و می توانند بر انتقال عصبی عضلانی تأثیر بگذارند. فعال شدن گیرنده­های پیش­سیناپسی BDNF یا NT4 می­تواند رهایی استیل کولین را در خلال یک فعالیت تکراری افزایش دهد و تأثیر نارسایی انتقال عصبی عضلانی در خستگی عضلانی را کاهش دهد [9]. در رابطه با آثار تمرینات ورزشی روی BDNF خون آزمودنی­های انسانی در زمان استراحت شواهد متناقضی وجود دارد، به طوری که برخی از مطالعات گزارش کرده­اند که تمرینات استقامتی سطوح پایه BDNF پلاسما را افزایش داد، در حالی که سایرین گزارش کردند که هیچیک از تمرینات مقاومتی و استقامتی سطح پایه BDNF گردش خون را تغییر ندادند [10]. در رابطه با آثار تمرینات مقاومتی نیز مطالعات صورت گرفته نتایج گوناگونی را گزارش کرده­اند. ده هفته تمرین مقاومتی تأثیر معنی داری بر سطوح BDNF سرم آزمودنی­های کم تحرک در مقایسه با گروه کنترل نداشت. همچنین یک جلسه تمرین نیز غلظت BDNF را تحت تأثیر قرار نداد [5]. در مقابل مطالعه دیگر نشان داد تمرینات مقاومتی موجب افزایش معنی دار اما موقتی BDNF خون شد و تمرینات مقاومتی پیشرونده این پاسخ را تقویت کرد [11]. ورزش پلیومتریک که یکی از انواع تمرینات مقاومتی به شمار می رود به طور گسترده­ای در افزایش قدرت و حداکثر قدرت در مدت زمان کوتاه (توان) استفاده می­شود. یکی از مشخصه های تمرینات پلیومتریک وجود انقباضات برون­گرا در آن می­باشد که با آسیب عضلانی و التهاب ناشی از آن همراه می­باشد. شرایطی وجود دارد که در آن شاخص­های زیستی خستگی عضلانی همراه با شاخص­های زیستی آسیب عضلانی (شاخص­های زیستی التهابی) مشاهده می شوند. به ویژه انقباضات بسیار شدید برون­گرا می توانند موجب آسیب عضلانی شده و تشخیص شاخص­های زیستی خستگی یا آسیب عضلانی را به طور جداگانه مشکل می سازد [12]. عضله اسکلتی در حال انقباض میوکاین­ها را برای ایجاد یک محیط ضدالتهابی سیستمیک علیه واکنش التهابی رها می­کند. میوکاین­های تولید شده به وسیله عضله شامل IL6 ، IL8، IL15، و BDNF می_­باشند. IL-6 نقش متابولیکی و ضد التهابی دارد، در فعالیت­های ورزشی بیش از سایتوکاین­های دیگر افزایش می­یابد [13]. در رابطه با IL-6 تحقیقات مختلفی انجام شده است. در ورزشکاران استقامتی مقدار آن در پاسخ به 4 هفته تمرین شدید افزایش پیدا کرد. همچنین در مطالعه روی آزمودنی های کم تحرک و تمرین کرده سطوح این میوکاین به دنبال انقباضات ایزومتریک و خستگی مکانیکی افزایش پیدا کرد. هنگامی که IL-6 نوترکیب تزریق شد اجرای دوندگان استقامت مختل شد و احساس خستگی در دوندگان تمرین کرده افزایش یافت. این نتایج از نقش احتمالی IL6 در خستگی حکایت می­کند [2].

برای کاهش خستگی ناشی از ورزش و فعالیت بدنی از روش­های مختلفی استفاده شده است، یکی از این روش­ها استفاده از مکمل­های غذایی مجاز می­باشد. کوآنزیم Q10 (CoQ10) که به اسامی دیگر مثل یوبیکوئینون، کوآنزیم Q و یوبی دکارنون نیز نامیده می­شود، یک ماده محلول در چربی و ویتامین مانند و آبگریز است در واقع در غشای فسفولیپیدی قرار دارد و بیشتر در سلولهای یوکاریوت (عمدتاً در میتوکندری سلول) تولید می­شود و برای عملکرد سلول ضروری است. CoQ10  از اجزاء زنجیره انتقال الکترون بوده و در تنفس هوازی سلولی و تولید انرژی به صورت ATP  نقش دارد و همچنین فعالیت میتوکندری مربوط به سنتز ATP را افزایش می­دهد [4]. خستگی یکی از نشانه رایج در بیماری است اما در افراد سالم نیز مشاهده می­شود، اخیراً استفاده از مکمل­های مقابله کننده برای کاهش خستگی افزایش یافته است. خستگی را می­توان به عنوان اختلال در شروع یا استمرار فعالیت اختیاری تعریف کرد. خستگی به دو نوع خستگی ذهنی و بدنی تقسیم می­شود. از این رو محققین آثار CoQ10 را به عنوان یک ماده ضد خستگی در خلال فشار بدنی در افراد سالم مورد بررسی قرار داده­اند. با توجه به اینکه نتایج متناقض از این تحقیقات گزارش شده است احتمال می­رود که مقدار مصرفی CoQ10 کافی نبوده باشد. بنابراین یکی از اهداف مطالعه حاضر بررسی آثار ضد خستگی مکمل خوراکی CoQ10 می باشد.

با بررسی پژوهش­های انجام شده مشخص می­شود مطالعات انجام شده روی BDNF آثار تمرینات مقاومتی و استقامتی را مورد بررسی قرار داده­اند و تاکنون مطالعه ای در زمینه نقش تمرین پلیومتریک برBDNF به عنوان نوروتروفیک عصبی و سایتوکاین IL-6  به عنوان یک شاخص خستگی و بررسی رابطه بین آنها تاکنون مطالعه ای یافت نشده است. از آنجایی که تا به حال هیچ تحقیقی تأثیر همزمان ورزش پلیومتریک و مصرف مکمل Q10 را بر سطوح سرمی BDNF و IL6 و عملکرد ورزشی (هوازی و بی­هوازی) دختران فعال بررسی نکرده است ما در این تحقیق برآنیم تأثیر همزمان این دو را بررسی کنیم. در نتیجه، این سوالات مطرح می­شود: آیا تمرینات پلیومتریک سطوح BDNF و IL6 سرم و عملکرد بی­هوازی را تغییر می­دهد؟ آیا مصرف مکمل Q10 سطوح BDNF و IL6 سرم و عملکرد بی­هوازی و را تغییر می­دهد؟ آیا ترکیب تمرینات پلیومتریک و مکمل یاری Q10 سطوح BDNF و IL6 گردش خون و عملکرد بی­هوازی را تحت تأثیر قرار می­دهد؟

ا-3. اهمیت و ضرورت پژوهش

موفقیت در بسیاری از ورزش­ها تا حد زیادی به توان انفجاری پای ورزشکاران و قدرت عضلانی آنان بستگی دارد؛ یعنی ورزشکار باید قادر باشد تا آنجا که می­تواند سریع و با نیروی زیادی از قدرت خود استفاده کند [14]. با توجه به نقش توان بی هوازی در اکثر فعالیت­های ورزشی، ارزیابی عملکرد ورزشی توجه ویژه­ای به خود معطوف داشته است. مطالعات اخیر شروع به بررسی این مورد کرده­اند که چگونه تمرین می­تواند عملکرد شناختی را در انسان­ها تحت تاثیر قرار دهد. توانایی تمرین برای گسترش عملکرد طی فرایند یادگیری و حافظه و همچنین تحریک نوروژنز هیپوکامپ در حیوانات، تلاش­هایی را در جهت درک مکانیسم های مولکولی آن ها برانگیخته است، زیرا چنین دانشی می تواند در فرمول بندی استراتژی­های موثر برای جلوگیری از زوال شناختی، بویژه طی پیری مفید باشند [15]. هر چند در ارتباط با تأثیر تمرینات مختلف ورزشی بر غلظت­های BDNF اطلاعات ضد و نقیضی وجود دارد اما به نظر می­رسد که ورزش همراه با مصرف مکمل­های غذایی مجاز با تأثیر بر سیستم عصبی، در بهبود عملکرد مغزی و عملکرد ورزشی دارد به طوری که مقاومت علیه عوامل التهابی که منجر به افسردگی و پیری زودرس می شود را افزایش می دهد. شواهد جدید نشان می دهند که نروتروفین­ها در تغییر انتقال سیناپسی ناشی از فعالیت مشارکت می کنند. سنتز و رهایی نوروتروفین به وسیله فعالیت نرونی تنظیم می­شود و نوروتروفین­ها به طور مستقیم کارایی سیناپس را بهبود می­بخشند. میوکاین­های تولید شده به وسیله عضله شامل [3]IL-6، IL-8، IL-15، و BDNF می­باشند. در رابطه با IL-6 تحقیقات مختلفی انجام شده است.  به طور اختصاصی BDNF توسط نرون­های حرکتی و تارهای عضلانی تولید می­شوند و می­توانند بر انتقال عصبی عضلانی تأثیر بگذارند. فعال شدن گیرنده­های پیش سیناپسی BDNF یا NT4 می­تواند رهایی استیل کولین را در خلال یک فعالیت تکراری افزایش دهد و تأثیر نارسایی انتقال عصبی عضلانی در خستگی عضلانی را کاهش دهد [16]. برای کاهش خستگی ناشی از ورزش و فعالیت بدنی از روش­های مختلفی استفاده شده است، یکی از این روش­ها استفاده از مکمل­های غذایی مجاز می­باشد. کوآنزیم Q10 (CoQ10)[4] که به اسامی دیگر مثل یوبیکوئینون، کوآنزیم Q و یوبی دکارنون نیز نامیده می­شود، برای عملکرد سلول ضروری است. از این رو محققین آثار CoQ10 را به عنوان یک ماده ضد خستگی در خلال فشار بدنی در افراد سالم مورد بررسی قرار داده­اند. با توجه به اینکه نتایج متناقض از این تحقیقات گزارش شده است احتمال می­رود که مقدار مصرفی CoQ10 کافی نبوده باشد. بنابراین یکی از اهداف مطالعه حاضر بررسی آثار ضد خستگی مکمل خوراکی CoQ10 می­باشد. در این میان مطالعه­ای که به بررسی همزمان اثرات تمرین پلیومتریک همراه با مصرف مکمل Q10 بر غلظت سرمی BDNF و IL-6 پرداخته باشد، یافت نشده است. تمرینات پلیومتریک در حال حاضر به طور گسترده ای توسط مربیان و ورزشکاران رشته های گوناگون ورزشی پذیرفته شده و مورد استفاده قرار می­گیرد. لذا پژوهش حاضر به بررسی همزمان اثرات تمرین پلیومتریک همراه با مصرف مکمل Q10 بر غلظت سرمی BDNF ، IL-6 و عملکرد ورزشی دختران فعال می­پردازد.

 

1-4. اهداف پژوهش

1-4-1. هدف کلی: تاثیر چهار هفته تمرین پلیومتریک با و بدون مصرف مکمل Q10 بر عملکرد ورزشی و BDNF و IL6 سرم دختران فعال.

1-4-2. اهداف ویژه

1. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر سطوح سرمی BDNF
2. تعیین اثر 4 هفته مصرف مکمل Q10 بر سطوح سرمی BDNF
3. تعیین 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف مکمل Q10 بر سطوح سرمی BDNF
4. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر سطوح سرمی IL-6
5. تعیین اثر 4 هفته مصرف مکمل Q10 بر سطوح سرمی IL-6
6. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف مکمل Q10 بر سطوح سرمی IL-6
7. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک بر عملکرد ورزشی
8. تعیین اثر 4 هفته مصرف مکمل Q10 بر عملکرد ورزشی
9. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک همراه با مصرف مکمل Q10 بر عملکرد ورزشی
10. تعیین ارتباط بین مقادیر BDNF و IL-6 گروه تمرین به دنبال 4 هفته تمرین پلیومتریک
11. تعیین ارتباط بین مقادیر BDNF و IL-6 گروه مکمل به دنبال 4 هفته مصرف مکمل Q10
12. تعیین ارتباط بین مقادیر BDNF و IL-6 گروه ترکیب به دنبال 4 هفته تمرین و مصرف مکمل
13. تعیین اثر 4 هفته تمرین پلیومتریک و ترکیب تمرین پلیومتریک و مصرف مکمل Q10 بر اجرای پرش عمودی آزمودنی­ها