1-1- مقدمه 2

1-2- بیان مساله 3

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق 3

1-4- اهداف تحقیق 4

1-5- سؤالات تحقیق 5

1-6- فرضیه­های تحقیق 5

1-7- روش تحقیق 6

1-8- جامعه آماری و دوره زمانی تحقیق 6

1-9- محدویت­های تحقیق 7

1-10- سازماندهی تحقیق 7

فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع

2-1- مقدمه 9

2-2- مبانی نظری 9

2-2- مروری بر مطالعات انجام شده 18

2 -6-1-  مطالعات خارجی 18

2-6-2- مطالعات داخلی 23

2-2- جمع­بندی فصل دوم 27

فصل سوم: بررسی روند متغیرهای تحقیق

3-1- مقدمه 29

3-2- نحوه شکل­گیری و اهداف کشورهای عضو کنفرانس اسلامی 29

3-3- بررسی روند زمانی متغیرهای تحقیق 30

3-4- تقسیم­بندی درآمدی کشورها 32

3-4-1- کشورهای با درآمد بالا 32

3-4-2-کشورهای با درآمد متوسط 32

3-4-3-کشورهای با درآمدپایین 32

3-5- بررسی روند متوسط تولید ناخالص داخلی سرانه در گروه­های مختلف درآمدی 33

3-6- بررسی روند متوسط نرخ خام تولد به ازای هر 1000 نفر در گروه­های مختلف درآمدی 34

3-7- بررسی روند متوسط امید به زندگی در بدو تولد در گروه­های مختلف درآمدی 36

3-8- ساختار اقتصادی کشور ایران 37

3-8-1- تحولات جمعیتی طی دوره 1405-1385 40

3-8-2- روند پیری جمعیت ایران 42

3-9- جمع­بندی فصل 44

فصل چهارم: روش­شناسی تحقیق

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

4-1- مقدمه 46

4-2- مدل تحقیق 46

4-3- تعریف عملیاتی متغیرها 47

4-4- معرفی داده­های پانل و کاربردهای آن 48

4-5- آزمون مانایی در داده­های پانل 50

4-5-1- آزمون مانایی لوین، لین و چو (LLC) 51

4-5-2- آزمون مانایی ایم، پسران و شین (IPS) 53

4-5-3- آزمون مانایی فیشر (ADF) 55

4-6- روش تخمین در داده­های پانلی 57

4-6-1- مدل اثرات ثابت 58

4-6-2- مدل اثرات تصادفی 60

4-7- جمع­بندی فصل 61

 

 

فصل پنجم: یافته­های تحقیق

5-1- مقدمه 63

5-2- آزمون مانایی داده­های پانلی 63

5-3- برآورد مدل تحقیق و انتخاب روش مناسب تخمین برای پانل دیتا 65

5-3-1- برآورد مدل برای کلیه کشورهای مورد بررسی 66

5-3-2- محاسبه آماره هاسمن برای انتخاب روش اثرات ثابت یا روش اثرات تصادفی 66

5-3-3- آزمون والد 68

5-4- برآورد مدل برای گروه مختلف کشورها 69

5-5- تفسیر نتایج و یافته­ها 72

5-5-1- تفسیر نتایج حاصل از برآورد مدل برای کلیه کشورهای مورد بررسی 72

5-5-2- تفسیر نتایج حاصل از برآورد مدل برای گروه مختلف کشورها 73

5-6- نتایج آزمون فرضیه 75

5-7- جمع­بندی فصل 76

فصل ششم: جمع­بندی، نتیجه­گیری و ارائه پیشنهادها

6-1- مقدمه 78

یک مطلب دیگر :

6-2- مروری بر خطوط کلی پژوهش 78

6-3- بحث و نتیجه­گیری 80

6-4- ارائه پیشنهادات سیاستی 82

6-5- پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی 83

منابع و مآخذ

الف) منابع فارسی 84

ب) منابع انگلیسی 86

مقدمه

امروزه جمعیت و ویژگی­های مرتبط با آن، پایه و زیربنای هرگونه برنامه­ریزی و سیاست­گذاری می­باشد. در واقع جمعیت از جمله مؤلفه­های مهم اقتصادی و اجتماعی در هر جامعه­ای می­باشد که بر عملکرد اقتصادی و اجتماعی جامعه اثر می­گذارد و در عین حال از سیاست­های اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر می­پذیرد (فتحی، 1388).

هر کشوری برای رسیدن به رفاه و توسعه همه جانبه ناچار به پیش بینی نیازها و امکانات خود در دوره­های کوتاه­مدت، میان­مدت و بلند­مدت و سپس طراحی و اجرای برنامه­های اقتصادی و اجتماعی در جهت تأمین آن نیازها می­باشد. در این راستا پدیده باروری یکی از ابعاد مهم جمعیتی و تأثیر­گذار بر رفاه اقتصادی می­باشد که در برخی کشورها برای بالا بردن میزان آن، سیاست­های تشویقی اعمال می­شود و در جامعه یا کشور دیگری به سبب بالا رفتن آن سیاست­های بازدارنده اعمال می­گردد. در این مورد می­توان از کشور چین که سیاست تک فرزندی و اروپای غربی که سیاست تشویقی را اعمال می­کنند، نام برد (ضیایی بیگدلی و همکاران1385). طبق آمار منتشر شده توسط سازمان ملل متحد نرخ باروری کل[1] از حدود 7 فرزند در سال 1960 به 3 فرزند در سال 2006 کاهش یافته است و این زنگ خطر برای کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­باشد که در آینده نزدیک با جمعیت پیر مواجه خواهند شد. از جنبه دیگر دست­یابی به نرخ رشد بالا و مستمر اقتصادی که با نرخ رشد تولید ناخالص داخلی اندازه گیری می­شود، هدف کمی بسیاری از کشورها می­باشد. یکی از مهم­ترین عوامل تأثیر­گذار روی رشد اقتصادی نیروی انسانی متخصص و فعال می­باشد که این مهم نیازمند سیاست­­های باروری مناسب می­باشد. در این سیاست­ها ایجاد رفاه برای جامعه در درجه اول اهمیت  قرار دارد. در این مطالعه سعی بر این هست که تأثیر نرخ خام تولد به ازای هر 1000 نفر بر تولید ناخالص داخلی سرانه کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی مورد بررسی قرار بگیرد.

1-2- بیان مسأله

رشد اقتصادی یا افزایش متغیرهای کمی اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی سرانه از نشانه­های مهم رفاه هر جامعه­ای می­باشند. یکی از مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر رفاه اقتصادی باروی می باشد و از عوامل تأثیرگذار بر باروری، نرخ خام تولد در هر 1000[2]  نفر می­باشد. برخی اوقات افزایش جمعیت و نبود تقاضای مناسب نیروی کار باعث معضل بیکاری می­شود و گاهی وجود نیروی فعال باعث رشد اقتصادی و رفاه جامعه می­شود. به عبارتی هیچ اتفاق نظری در مورد این­که رشد جمعیت برای رشد اقتصادی کشورها مفید یا مضر است وجود ندارد. در مطالعات انجام گرفته همیشه تناقض میان افزایش جمعیت یا کاهش جمعیت بوده است. برخی همچون مالتوسین­ها معتقدند جمعیت مانع رشد و توسعه اقتصادی است. آن­ها بر این باورند که سرانجام، رشد اقتصادی به واسطه رشد جمعیت محدود شده و بالاخره متوقف خواهد شد. در مقابل کسانی هم بودند که از رشد جمعیت طرفداری کرده و آن را شرط اول توسعه و رفاه دانسته­اند. گروهی استدلال می­کنند که کاهش باروری باعث کاهش سرعت رشد اقتصادی در کشورهای صنعتی از طریق اثر منفی آن بر عرضه نیروی کار است. با این حال بحث­های نظری نشان می­دهد که اثر کاهش باروری بر عرضه نیروی کار مؤثر می­تواند توسط تغییرات رفتاری مرتبط با آن جبران شود. در واقع یکی از مسائل مهمی که در سال­های اخیر نظر اقتصاددانان غربی را به خود مشغول داشته است، بررسی تأثیر باروری بر رفاه اقتصادی بوده است.

1-3-  ضرورت و اهمیت تحقیق

    در بسیاری از کشورها جمعیت جوان و تحصیل­کرده یکی از مهم­ترین عوامل پیشرفت هر جامعه­ای می­باشد. کشور ایران از جمله کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی سومین کشور سریع جهان در رسیدن به مرز سالمندی است و طبق پیش­بینی­های سازمان جمعیت جهانی هرم سنی جمعیت ایران در حال معکوس شدن است و این وضعیت نشان می­دهد که جمعیت کشور که در حال حاضر جمعیت جوانی می­باشد، در سال­های آتی به سوی سالمندی متمایل خواهد شد. معمولاً  کشورهای توسعه­­نیافته یا درحال توسعه پر جمعیت و جوان هستند و بعد ازدست­یابی به مرز­های توسعه، به بحران کاهش جمعیت فعال و سالمندی گرفتار می­شوند، در واقع کارشناسان معتقدند که آنچه در کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی به لحاظ جمعیتی معضل محسوب می­شود، کاهش رشد جمعیت نیست. دغدغه و ضرورت مهم، تحول در باروری کل است که با کاهش باروری مواجه هستیم. و چنان­چه سرعت رشد جمعیت کم باشد، جامعه با تهدید روبه رو خواهد شد بدین معنا که اگر چه جامعه از سلامت، رفاه و آموزش خوبی برخوردار است اما از نیروی انسانی کافی بهره­مند نیست و قدرت ملی تضعیف می­شود. اهمیت و طرح این موضوع، علاوه بر ساختارهای سنی در حال تغییر، فرصت­ها و چالش­های پیش رو، برخاسته از این نکته می­باشد که اگر روندهای جدید گذارهای ساختار سنی[3] به درستی مدیریت شود و سیاست­های مناسب و مؤثر اتخاذ شود، می­تواند زمینه بهره­برداری از پنجره فرصت جمعیتی[4] را فراهم آورده و ابعاد مختلف رفاه اقتصادی را بهبود بخشد. اما در مقابل اگر ضعیف مدیریت شود نه تنها این فرصت از دست خواهد رفت، بلکه با روی دیگر سکه یعنی تهدیدها و چالش­ها روبرو خواهد شد. با در نظر گرفتن دیدگاه­های مختلف در مورد اثر باروری بر رفاه اقتصادی از یکسو و متفاوت بودن نتایج مطالعات اقتصادی در این زمینه اهمیت بررسی تأثیرات باروری بر رفاه اقتصادی به وضوح مشخص می­شود که بایستی بررسی شود.

1-4- اهداف تحقیق

اهداف این تحقیق را می­توان به دو دسته اهداف اصلی و فرعی طبقه­بندی کرد که عبارتند از:

هدف اصلی این تحقیق  عبارت است از:

بررسی تأثیر نرخ خام تولد بر رفاه کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­باشد.

 

هدف فرعی این تحقیق عبارت است از:

بررسی اثر امید به زندگی در بدو تولد بر رفاه کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­باشد.

1-5- سؤالات تحقیق

سؤال اصلی این تحقیق عبارت است از:

نرخ خام تولد چه تأثیری بر رفاه اقتصادی کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­گذارد؟

سؤال فرعی این تحقیق عبارت است از:

امید به زندگی در بدو تولد چه تأثیری بر رفاه کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­گذارد؟

1-6- فرضیه­های تحقیق

فرضیه اصلی این تحقیق عبارت است از:

نرخ خام تولد تأثیر مثبت بر رفاه اقتصادی کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی دارد.

فرضیه فرعی این تحقیق عبارت است از:

امید به زندگی در بدو تولد تأثیر مثبت بر رفاه اقتصادی کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی می­گذارد.