عزت نفس: 8

پیشرفت تحصیلی: 8

طلبه(شاغل به تحصیل): 8

تعاریف عملیاتی 8

عزت نفس: 8

 

پیشرفت تحصیلی: 9

طلبه: 9

فصل دوم 10

ادبیات تحقیق 10

عزت نفس و تعاریف آن 11

اهمیت عزت نفس 16

نحوه شکل گیری عزت نفس 19

ویژگی ها و نشانه های عزت نفس بالا 22

ویژگی ها و نشانه های عزت نفس پایین 24

ابعاد عزت نفس 26

روشهای ایجاد و تقویت عزت نفس 30

محبت کردن 30

احترام گذاشتن 31

استقلال دادن 32

همبستگی 33

بی همتایی 35

ایجاد حس قدرت 37

الگوها 39

پیشرفت تحصیلی و تعاریف آن 45

 

اهمیت پیشرفت تحصیلی 47

عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی 49

روشهای اندازه گیری پیشرفت تحصیلی 51

ارزشیابی وابسته به ملاک 51

ارزشیابی و ابسته به هنجار 52

ارزشیابی از طریق مشاهده 53

ارزشیابی از طریق انجام کار 56

ارزشیابی آغازین، تکوینی و تراکمی 57

ارزشیابی از طریق آزمون شفاهی 60

ارزشیابی از طریق آزمون کتبی 62

مدل‌های پیشرفت تحصیلی 63

مدل تامسون 63

مدل رینالدس و والبرگ 64

مدل مینیر 64

مدل استیپک 65

مدل روبن، مک کوچ و ریس 68

مدل ری و الیوت 70

مدل نلسن، بنر، نیل و استاج 71

مدل فنورال، رومن و کوستاس 71

 

مدل هالیکاری، نوجی و کومیولینین 72

مدل استوپنسکی، رینالد،‌دانیلس، هانیس و پری 73

مدل ساولینن، آهونن،‌ آرو، توالوانن و هلوپنن 74

مدل رابیلر، دیویس، میلز، مارشال و پیپ 75

مدل پامیکلسکی، دیون و بروک 75

استفاده از نتایج ارزشیابی برای بهبود طرح آموزشی 77

نتایج پژوهش های انجام شده 78

فصل سوم 89

روش تحقیق 89

جامعه آماری 90

روش نمونه گیری 91

حجم نمونه 92

ابزار پژوهش 93

اعتبار و روایی 95

شیوه نمره گذاری 96

میزان عزت نفس 97

بررسی ابعاد عزت نفس 97

روش انجام تحقیق 99

روش آماری و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها 100

 

فصل چهارم 101

تجزیه و تحلیل داده 101

یافته ها 102

یافته های توصیفی 103

پاسخهای نمونه آماری به آزمون عزت نفس به تفکیک درصد 103

پیشرفت تحصیلی 106

میانگین، انحراف معیار و وایریانس پاسخهای گزینه ها 107

نمرات عزت نفس افراد حجم نمونه، فراوانی ها و درصدهای آنها 111

نمرات عزت نفس عمومی افراد حجم نمونه، فراوانی ها و درصدهای آنها 113

نمرات عزت نفس خانوادگی افراد حجم نمونه، فراوانی ها و درصدهای آنها 115

نمرات عزت نفس اجتماعی افراد حجم نمونه، فراوانی ها و درصدهای آنها 117

نمرات عزت نفس تحصیلی افراد حجم نمونه، فراوانی ها و درصدهای آنها 119

دامنه تغییرات، میانگین و انحراف معیار معدل، عزت نفس، عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی و عزت نفس تحصیلی 121

واریانس معدل، عزت نفس، عزت نفس عمومی، عزت نفس خانوادگی، عزت نفس اجتماعی، تحصیلی 123

داده های استنباطی 126

فرضیه اصلی: میزان ضریب همبستگی میان  پیشرفت تحصیلی و عزت نفس 126

فرضیه فرعی 1: میزان ضریب همبستگی میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس عمومی 

128

 

فرضیه فرعی 2: میزان ضریب همبستگی میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس خانوادگی 130

فرضیه فرعی 3: میزان ضریب همبستگی میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس اجتماعی 132

فرضیه فرعی 4: میزان ضریب همبستگی میان پیشرفت تحصیلی و عزت نفس تحصیلی 134

میزان ضریب همبستگی عزت نفس و عزت نفس عمومی و عزت نفس خانوادگی و عزت نفس اجتماعی و عزت نفس تحصیلی 136

فصل پنجم 140

نتیجه گیری 140

بحث  و جمع بندی 141

فرضیه اصلی: همبستگی بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی 141

فرضیه فرعی 1-  همبستگی بین عزت نفس عمومی و پیشرفت تحصیلی 142

فرضیه فرعی 2- همبستگی بین عزت نفس خانوادگی و پیشرفت تحصیلی 142

فرضیه فرعی 3- همبستگی بین عزت  نفس اجتماعی و پیشرفت تحصیلی 142

فرضیه فرعی 4- همبستگی بین عزت  نفس تحصیلی و پیشرفت تحصیلی 143

فرضیه فرعی 5- پایین بودن میانگین مربوط  میل به تغییر در خود 143

فرضیه فرعی 6- پایین بودن میانگین مربوط به احساس غرور از نتایج تحصیلی 144

محدودیت ها 145

1– محدودیت در منابع و پایان نامه ها 145

2– مشکل اولیه در برآورد میزان جمعیت جامعه آماری 145

3– مشکلات هماهنگی در برگزاری نظر سنجی 146

 

پیشنهادها 147

1– برگزاری تست عزت نفس کوپر اسمیت در گزینش حوزه علمیه 147

2– اجرای پژوهش های دوره ای بر روی سطوح عزت نفس و پیشرفت تحصیلی در پایه های مختلف 147

فهرست منابع 149

 

فصل اول

 

 کلیات

 

بیان مسأله

همواره و در تمامی نظام های آموزشی، یکی از اهداف مهم و قابل توجه در عرصه تربیت و تحصیل، پیشرفت تحصیلی است؛ یعنی رشد و تناسب آموخته های فرد با توان و استعدادهای بالقوه او.

پیشرفت تحصیلی در ابعاد مختلف از عوامل و فاکتورهای متعددی تأثیر می پذیرد؛ از جنبه های وراثتی، فردی، خانوادگی، اجتماعی و مانند آن که هر کدام به فراخور جایگاه خود، تأثیر متفاوتی دارند و بالطبع قابل بررسی و مطالعه هستند.

حوزه علمیه نیز به عنوان یک نظام آموزشی ممتاز و بسیار متفاوت با الگوهای کلاسیک و رسمی آموزشی در سطح جهان و با قدمتی بیش از هزار سال، از این قاعده مستثنی نیست؛ یعنی با وجود اختلافات عدیده ای که در میان ارکان، روشها و همچنین الگوهای آموزشی و تربیتی نظام حوزه علمیه و سایر نظام های آموزشی و تربیتی موجود است، با این حال از یک سری اصول کلی و یکسان با آنها تبعیت می کند.

 در میان عوامل مختلف مؤثر بر پیشرفت تحصیلی، جایگاه عزت نفس در ابعاد مختلف عمومی، اجتماعی، تحصیلی و خانوادگی قابل توجه و بررسی و از این رو به دغدغه اصلی این پژوهش بدل گشته است و عمده بحث و پرسش در اینجا مطرح می گردد که چه رابطه ای میان عزت نفس طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها وجود دارد؟ بالطبع پاسخ های بدست آمده از رهگذر این پژوهش، مدیران و صاحب نظران تربیتی حوزه را تا حدودی به نقاط قوت و ضعف ساختار آموزشی حوزه های علمیه رهنمون خواهد ساخت. در این میان استفاده از الگوهای تعیین کننده میزان عزت نفس همچون پرسشنامه های معتبر، در این عرصه نقش ویژه ای خواهند داشت. پرسشنامه کوپر اسمیت، یکی از این الگوهای معتبر و آزموده شده در این عرصه است که قابلیت های خود را در عرصه ها و سطوح مختلف به خوبی نشان داده است و قابل اعتماد و اتکا می باشد.

پژوهش ذیل در پی بررسی این سؤال اصلی است که آیا میان عزت نفس طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معنا داری وجود دارد؟

 

یک مطلب دیگر :

در کنار این سؤال اصلی، سؤالات فرعی نیز خود را می نمایانند؛ همچون اینکه آیا میان ابعاد عزت نفس (همچون عزت نفس عمومی، خانوادگی، اجتماعی و تحصیلی) طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنان نیز رابطه معناداری وجود دارد؟

 

 

پیشینه تحقیق

با توجه به اختصاصی بودن بحث و پژوهش به حوزه های علمیه و همچنین عملکرد تحصیلی طلاب حوزه های علمیه، پس از پیگیری های صورت گرفته نتایج حاصل شده حاکی از عدم وجود پژوهشی مستقل در این حوزه می باشد شاید از همین منظر پژوهش حاضر نو و دارای اهمیت باشد که تا پیش از این مورد توجه و آزمون قرار نگرفته است. با این حال به نظر می رسید مناسب باشد تجربیات و پیشینه های مشابه در سایر نظام های آموزش مد نظر قرار گیرد تا نتایج آنها به طور اجمالی مد نظر باشد و طبیعتاً نظام آموزشی حوزه های علمیه جزئی از چارچوب نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران و همسو با سیاست های کلان آن خواهد بود. از این رو مروری بر سایر پژوهشهای صورت گرفت در این عرصه خواهیم داشت:

1. کوپر اسمیت در یک پژوهش مربوط به تاثیر عزت نفس بر موفقیت تحصیلی 102 دانش آموز کلاس پنجم دبستان به این نتیجه رسیده است که میان عزت نفس و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد. [ کوپر اسمیت 1967]
2. موریس نشان می دهد که عزت نفس با اعتبار دریافت شده از نمره های یک آزمون خودتأییدی و همچنین میانگین کل نمرات نیمسال به طور مثبت ارتباط دارد[موریس 1993]
3. لئون داری و همکارانش طی یک پژوهش، ارتباط بین تصویر از خود، عملکرد تحصیلی، انگیزش، عزت نفس و اصرار در کار را بررسی نمودند. آنان مشاهده کردند که عملکرد تحصیلی برای آزمودنی هایی که تصاویر روشن و واقع بینانه از آینده خودشان دارند، بهتر بوده است. همچنین آزمودنی هایی که عزت نفس بیشتری داشته اند، در کارها بیشتر اصرار می ورزیدند و انگیزه بیشتری داشتند.[لئون داری و همکاران 1998]
4. پورشافعی نیز پس از اجرای پژوهش در بررسی رابطه عزت نفس با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال سوم دوره متوسطه شهرستان قائن به این نتیجه رسید که بین میزان عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همبستگی معنی داری وجود دارد.[پورشافعی 1370]
5. همچنین ترخان این نتیجه را تبیین نمود که عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیزهوش، از عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان عادی بالاتر است.[ترخان 1372]
6. علاوه، حسینی نسب پس از بررسی رابط عزت نفس با پیشرفت تحصیلی دانشجویان علوم پایه و علوم انسانی مراکز تربیت معلم تبریز به این نتیجه رسیده است که بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان مراکز تربیت معلم رابطه معنی داری وجود دارد[حسینی نسب و همکاران 1381]
7. مهدی میرزایی علویچه و همکارانش نیز در مقایسه عزت نفس، منبع کنترل و رابطه آنها با وضعیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی شهید صدوقی یزد دریافتند که اکثریت دانشجویان دارای عزت نفس بالا، دارای معدل بالایی هستند[میرزایی علویچه و همکاران 1391]

اهمیت و ضرورت تحقیق

“عزت نفس برای بقا و سلامت روانی انسان حیاتی است. عزت نفس یکی از ملزومات عاطفی زندگی است و بدون آن بسیاری از نیازهای اساسی برآورده نمی شود” [مک کی و فتینگ 1387: 1] از اینرو داشتن عزت نفس برای یک زندگی موفقیت آمیز لازم است.

بی گمان نقش عزت نفس در نظام آموزشی حوزه علمیه و موفقیت تحصیلی، نقشی خاص و بی‌بدیل است. یک طلبه در روند تحصیلی خود همواره شرایط مختلف و متفاوتی را تجربه می کند. شرایطی که به انحای مختلف در تعلیم و تربیت وی نقش دارند. سیر این مراحل تکاملی تربیتی بدون برخورداری از عزت نفس متناسب، امکان پذیر نیست چه بسا افرادی که با انگیزه و توانمندی های بالا وارد عرصه تعلیم و تربیت حوزه های علمیه می شوند و در اثر نقصان عزت نفس، تحصیل را در نیمه راه رها می کنند و امور غیر مرتبط دیگر می پردازند که به تأیید صاحب نظران این امر بسیار مضر و خطرناک است.

از آنجایی که صنف روحانیت، صنفی ممتاز و تأثیرگذار در جامعه و تربیت نسلهای آینده آن است، بررسی جایگاه عزت نفس در نظام آموزشی حوزه های علمیه و طلاب شاغل به تحصیل در آنها امری حائز اهمیت و قابل توجه است.

با توجه به نقش مهم عزت نفس در پیشرفت تحصیلی در تمام گرایش ها و مقاطع تحصیلی و آموزشی، خصوصاً دروس حوزه های علمیه، انجام پژوهش در موضوع فوق ضروری و مفید فائده است. خصوصاً که با پیگیرهای صورت گرفته در اثنای پژوهش از مراکز ذی ربط همچون معاونت آموزش حوزه علمیه، معاونت تهذیب حوزه علمیه و مرکز مطالعات راهبردی روحانیت که متکفل پژوهش در عرصه آسیب شناسی حوزه های علمیه است، خلأ این پژوهشی مورد تأیید مراکز فوق نیز قرار گرفته است.

 

فرضیه های پژوهش

 

فرضیه اصلی:

بین عزت نفس طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد.

 

فرضیه های فرعی:

 

• بین عزت نفس عمومی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد.
• بین عزت نفس خانوادگی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد.
• بین عزت نفس اجتماعی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد.
• بین عزت نفس تحصیلی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها رابطه معناداری وجود دارد.
• تمایل به تغییر در خود در میان طلاب حوزه علمیه قم، پایین است.
• احساس غرور از نتایج تحصیلی در میان طلاب حوزه علمیه قم، پایین است.

 

 

اهداف تحقیق

 

هدف کلی:

 

• مقایسه رابطه عزت نفس طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها

 

اهداف فرعی:

 

• مقایسه رابطه عزت نفس عمومی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها
• مقایسه رابطه عزت نفس خانوادگی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها
• مقایسه رابطه عزت نفس اجتماعی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها
• مقایسه رابطه عزت نفس تحصیلی طلاب حوزه علمیه قم و پیشرفت تحصیلی آنها
• استخراج و بررسی میانگین میزان تمایل به تغییر در خود در میان طلاب حوزه علمیه قم.
• استخراج و بررسی میانگین میزان احساس غرور از نتایج تحصیلی در میان طلاب حوزه علمیه قم

 

واژه های کلیدی

طلبه، عزت نفس، پیشرفت تحصیلی، ابعاد عزت نفس،

 

تدریس چیست                                                                                                       19

انواع روش تدریس­ها و معرفی آن­ها                                                                              20

بررسی و مقایسه روش­های تدریس فعال با روش­های تدریس سنتی                                        21

خلاصه­ای از نظریات چند تن از صاحب­نظران تعلیم وتربیت در باره­ی روش­های تدریس               24

روش­های تاریخی                                                                                                    25

روش­های جدید                                                                                                      26

روش­های تدریس غیر فعال و یکسویه                                                                            26

روش­های تدریس فعال و دوسویه                                                                                 29

روش تدریس مبتنی بر دریافت مفهوم                                                                            33

روش تدریس ساختن­گرایی                                                                                         36

ب)پیشینه پژوهش                                                                                                    40

ج) جمع­بندی                                                                                                         51

 

فصل سوم:روش پژوهش

 

 

روش­پژوهش                                                                                                          53

جامعه آماری،­نمونه و روش                                                                                        53

ابزار پژوهش                                                                                                          54

متغیرهای پژوهش                                                                                                    57

روش اجرای پژوهش                                                                                                58

روش تحلیل داده­ها                                                                                                  59

ملاحظات اخلاقی                                                                                                    59

 

فصل چهارم: یافته­های پژوهش

 

الف) یافته­های توصیفی                                                                                             61

 

ب)یافته­های استنباطی                                                                                               63

 

فصل پنچم: بحث ونتیجه گیری

خلاصه پژوهش                                                                                                       76

بحث و نتیجه­گیری                                                                                                   77

محدودیت­های پژوهش                                                                                              79

پیشنهادهای پژوهش                                                                                                 80

فهرست منابع فارسی                                                                                                 81

منابع انگلیسی                                                                                                         86

پیوست ها                                                                                                             88

چکیده­انگلیسی                                                                                                        98

عنوان لاتین                                                                                                            99

 

 

فهرست جداول

 

جدول 2-1:روش تدریس دریافت مفهوم در نگاه جدول                                                                           35

جدول 3-1: توزیع حجم نمونه آماری بر اساس گروه                                                                               54

جدول 3-2: محتوای آموزشی                                                                                                           59

جدول 4-1:یافته های توصیفی گروه آزمایشی اول: روش تدریس مبتنی بر روش ساختگرایی                                61

جدول 4-2:یافته های توصیفی گروه آزمایشی دوم: روش تدریس مبتنی بر روش دریافت مفهوم                            62

جدول 4-3: یافته های توصیفی گروه کنترل: تدریس به روش سنتی                                                             62

جدول 4-4: نتایج آزمون کلموگروف-اسمیرنوف برای آزمون نرمال بودن توزیع داده ها                                      63

جدول 4-5 : نتایج آزمون برابری واریانس گروه ها                                                                                 64

جدول 4-6: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد خودکارآمدی                                                  64

جدول 4-7: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد تاثیرات هیجا                                                  65

جدول 4-8: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد برنامه ریزی                                                   65

جدول 4-9: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد فقدان کنترل پیامد                                            65

جدول 4-10: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر فقدان کنترل پیامد                                                     66

یک مطلب دیگر :

جدول 4-11: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد انگیزش                                                      66

جدول 4-12: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر عملکرد تحصیلی (کل)                                         66

جدول 4-13: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر عملکرد تحصیلی کل                                                 67

جدول 4-14: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر میزان پیشرفت تحصیلی                                        67

جدول 4-15: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر پیشرفت تحصیلی                                                     67

جدول 4-16: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر میزان انگیزش پیشرفت                                         68

جدول 4-17: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد خودکارآمدی                                                68

جدول 4-18: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد تاثیرات هیجانی                                             69

جدول 4-19: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد برنامه ریزی                                                 69

جدول 4-20: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد فقدان کنترل پیامد                                          69

جدول 4-21: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر بعد انگیزش                                                      70

جدول 4-22: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر عملکرد تحصیلی (کل)                                         70

جدول 4-23: تحلیل کواریانس اثرات روش های تدریس آموزشی بر بعد خودکارآمدی                                      70

جدول 4-24: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر بعد تاثیرات هیجانی                                         71

جدول 4-25: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر بعد برنامه ریزی                                              71

جدول 4-26: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر بعد فقدان کنترل پیامد                                       71

جدول 4-27: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر فقدان کنترل پیامد                                                     71

جدول 4-28: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر بعد انگیزش                                                   72

جدول 4-29: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر انگیزش                                                                 72

جدول 4-30: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر عملکرد تحصیلی (کل)                                     72  جدول 4-31: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر عملکرد تحصیلی                                                      72

جدول 4-32: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر پیشرفت تحصیلی                                            73

جدول 4-33: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر پیشرفت تحصیلی                                                      73

جدول 4-34: تحلیل کواریانس اثرات روش تدریس آموزشی بر پیشرفت تحصیلی                                            73

جدول 4-35: مقایسه زوجی اثرات روشهای آموزشی بر پیشرفت تحصیلی                                                      74

جدول 4-36: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر انگیزش پیشرفت                                                 74

جدول 4-37: تحلیل کواریانس اثرات روش های آموزشی بر انگیزش پیشرفت                                                 74

 

 

 

فهرست پیوست­ها

الف)پرسشنامه عملکرد تحصیلی                                                                                   88

ب)پرسشنامه انگیزش پیشرفت                                                                                     90 ج)آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته                                                                          93

د)نمونه طرح درس                                                                                                  95

 

 

 

چکیده

پژوهش حاضر به دنبال مقایسه اثربخشی روش تدریس ساختگرایی وروش تدریس مبتنی بردریافت مفهوم برمیزان عملکرد و پیشرفت تحصیلی وانگیزش پیشرفت دانش­آموزان بوده است.جامعه آماری­ این پژوهش شامل دانش­آموزان دخترپایه هفتم دوره متوسطه اول مدارس عادی ناحیه سه شیراز در سال تحصیلی 94-93 که در 28 مدرسه مشغول به تحصیل می­باشند،بوده است.نمونه ی آماری شامل 90 نفر،از سه مدرسه و سه کلاس 30 نفره بوده است.نمونه گیری با روش تصادفی خوشه ای چند مرحله­ای، انجام شده است. طرح تحقیق، نیمه آزمایشی بادوگروه آزمایشی ازنوع پیش آزمون وپس آزمون با گروه کنترل بوده است. ابزار اندازه گیری،پرسشنامه عملکردتحصیلیEPT ،­انگیزش پیشرفت هرمنس وآزمون پیشرفت­تحصیلی معلم­ساخته می­باشد.برای تجزیه وتحلیل داده­ها ازشاخص­های آمارتوصیفی وآماراستنباطی باتحلیل کوواریانس استفاده شده است.یافته های­آماری نشان می­دهد که:1)بین میزان عملکرد تحصیلی و ابعاد آن در گروهی که با روش دریافت مفهوم درس علوم تجربی را دریافت نموده­اند نسبت به گروه با روش ساختگرایی وکنترل با روش سنتی تفاوت معنا دار نیست.اما میزان عملکرد تحصیلی در گروه با روش ساختگرایی نسبت به گروه کنترل با روش سنتی تفاوت معنادار است و گروه با روش ساخت­گرایی از بین ابعاد عملکرد تحصیلی از فقدان کنترل پیامد بیشتر اما به طور کلی از عملکرد تحصیلی پایین­تری برخوردارهستند.2)بین میزان پیشرفت تحصیلی درهرسه گروه تفاوت معنا­دار می­باشد.هردوگروه آزمایش نسبت به گروه کنترل، ازپیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردارند و گروه ساخت­گرایی  نیز نسبت به گروه دریافت مفهوم از پیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردار می­باشند..3)بین میزان انگیزش پیشرفت هر سه گروه نسبت به یکدیگر تفاوت معنا­داری وجود ندارد.

واژه­های­کلیدی :روش­تدریس ­مبتنی ­بردریافت مفهوم، ­ساخت­گرایی،سنتی،عملکرد تحصیلی، پیشرفت تحصیلی،انگیزش­پیشرفت.

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 13

2-2- ناباروری………………………………………………………………………………………………. 13

2-3- ناباروری به عنوان بحران زندگی…………………………………………………………………. 14

2-4- ناباروری و زیان های مرتبط………………………………………………………………………. 16

2-5- دلزدگی زناشویی…………………………………………………………………………………….. 18

2-6- نشانه­های دلزدگی زناشویی………………………………………………………………………………….. 18

2-7- روند شکل­گیری دلزدگی زناشویی………………………………………………………………. 19

2-8- روابط با همسر………………………………………………………………………………………. 20

2-9- نظریه­های روابط بین افراد…………………………………………………………………………. 22

2-10- صمیمیت…………………………………………………………………………………………….. 25

2-11- روابط صمیمی……………………………………………………………………………………… 26

2-12- باورهای غیر منطقی……………………………………………………………………………….. 27

2-13- پیشینه پژوهشی…………………………………………………………………………………….. 39

2-14- جمع بندی…………………………………………………………………………………………… 43

فصل سوم: روش بررسی…………………………………………………………………………………. 45

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 46

عنوان……………………………………………………………………………………………………………. صفحه

3-2- روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 46

3-3- جامعه………………………………………………………………………………………………….. 46

3-4- نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………. 46

3-5- ابزار جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………… 47

3-6- روش جمع آوری اطلاعات……………………………………………………………………….. 48

3-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………….. 49

فصل چهارم: یافته های تحقیق………………………………………………………………………….. 50

4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 51

4-2- یافته های جمعیت شناسی…………………………………………………………………………. 51

4-3- یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………… 55

4-4- یافته های استنباطی………………………………………………………………………………….. 58

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………… 63

 

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 64

5-2- تحلیل یافته های استنباطی…………………………………………………………………………. 64

5-3- محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………… 69

5-4- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………… 69

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………. 71

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………… 79

 

فهرست جدول ها

عنوان……………………………………………………………………………………………………………. صفحه

جدول 4-1- توزیع فراوانی وضعیت باروری زنان بارور و نابارور………………………………. 51

جدول 4-2- توزیع فراوانی وضعیت سنی در زنان بارور و نابارور……………………………… 52

جدول 4-3- توزیع فراوانی وضعیت تحصیلی در زنان بارور و نابارور………………………… 53

جدول 4-4- توزیع فراوانی وضعیت شغلی در زنان بارور و نابارور……………………………. 54

جدول 4-5- میانگین و انحراف معیار دلزدگی زناشویی در زنان بارور و نابارور…………….. 55

جدول 4-6- میانگین و انحراف معیار روابط صمیمی با همسر در زنان بارور و نابارور…….. 56

جدول 4-7- میانگین و انحراف معیار باورهای غیرمنطقی در زنان بارور و نابارور…………… 57

جدول 4-8- نتایج آزمون باکس در مورد پیش­فرض­ تساوی واریانس­های دو گروه در نمرات

دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی…………………………………. 58

جدول 4-9- نتایج آزمون لوین در مورد پیش­فرض­ تساوی واریانس­های دو گروه در نمرات

دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی……………………………….. 58

یک مطلب دیگر :

جدول 4-10- نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیری بر روی نمرات دلزدگی

زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی در دو گروه زنان بارور و نابارور…. 59

جدول 4-11- نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیری(مانوا) برای مقایسه تفاضل نمرات

دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی در دو گروه زنان بارور و

نابارور………………………………………………………………………………………………………….. 59

جدول 4-12- نتایج آزمون لوین در مورد پیش­فرض­ تساوی واریانس­های دو گروه در نمره

دلزدگی زناشویی…………………………………………………………………………………………….. 60

جدول 4-13- نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیری(آنوا) برای مقایسه تفاضل نمره

دلزدگی زناشویی در دو گروه زنان بارور و نابارور………………………………………………….. 60

جدول 4-14- نتایج آزمون لوین در مورد پیش­فرض­ تساوی واریانس­های دو گروه در نمره

روابط صمیمی با همسر……………………………………………………………………………………. 61

جدول 4-15- نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیری(آنوا) برای مقایسه تفاضل نمره روابط

صمیمی با همسر در دو گروه زنان بارور و نابارور………………………………………………….. 61

جدول 4-16- نتایج آزمون لوین در مورد پیش­فرض­ تساوی واریانس­های دو گروه در نمره

باورهای غیرمنطقی………………………………………………………………………………………….. 62

جدول 4-17- نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیری(آنوا) برای مقایسه تفاضل نمره باورهای

غیرمنطقی در دو گروه زنان بارور و نابارور…………………………………………………………… 62

 

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان……………………………………………………………………………………………………………. صفحه

نمودار4-1: توزیع فراوانی وضعیت باروری در زنان بارور و نابارور…………………………….. 51

نمودار4-2: توزیع فراوانی وضعیت سنی در زنان بارور و نابارور………………………………… 52

نمودار4-3: توزیع فراوانی تحصیلات در زنان بارور و نابارور……………………………………. 53

نمودار4-4: توزیع فراوانی وضعیت شغلی در زنان بارور و نابارور………………………………. 54

نمودار 4-5: نمودار میانگین دلزدگی زناشویی در زنان بارور و نابارور………………………….. 55

نمودار 4-6: نمودار میانگین روابط صمیمی با همسر در زنان بارور و نابارور…………………. 56

نمودار 4-7: نمودار میانگین باورهای غیرمنطقی در زنان بارور و نابارور……………………….. 57

 

 

 

چکیده:

هدف این پژوهش مقایسه دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی در زنان نابارور و بارور بود. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان نابارور و بارور شهر رشت در سال 1393 بود. نمونه پژوهش شامل 50 زن نابارور بود که با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس و 50 نفر از زنان بارور بود که به شیوه همتاسازی بر اساس سن و تحصیلات انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده‌ها از پرسشنامه­های دلزدگی زناشویی، صمیمیت زناشویی و آزمون باورهای غیر منطقی استفاده شد. برای تحلیل داده­ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا) استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که بین دو گروه از زنان نابارور و بارور در دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر و باورهای غیرمنطقی تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین نمرات زنان نابارور در دلزدگی زناشویی و باورهای غیرمنطقی بیشتر از زنان بارور بود. همچنین میانگین نمرات زنان بارور در روابط صمیمی با همسر بیشتر از زنان نابارور بود. این نتیجه تلویحات مهمی در زمینه آموزش و ارتقای بهداشت روانی زنان نابارور در بر دارد.

کلیدواژه ها: دلزدگی زناشویی، روابط صمیمی با همسر، باورهای غیرمنطقی، ناباروری، زنان

 

 

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

 

1-6-2- تعریف عملیاتی. 18

2-1-مبنای نظری دلبستگی. 21

2-1-1- مقدمه: ………………………………………………………………………………….21

2-1-2- اساس زیستی نظریه دلبستگی: 22

2-5- ارزیابی دلبستگی و انواع آن: 30

2-7- ساختارهای مغزی و عملکردهای روانی: 35

2-8- اختلال های دلبستگی : 37

2-9- دلبستگی غیر ایمن و آسیب شناسی روانی : 38

2-10- پژوهش‌های هارلو: 39

2-11-دلبستگی در بزرگسالی: 40

2-12- دلبستگی، تنظیم هیجانات و سلامت روانی کودک: 41

2-13- هیجان: 42

2-13-1- تعریف هیجان: 42

2-13-2- اجزا و تاریخچه هیجان: 44

2-13-3- نظریه‌های هیجان: 45

2-13-4- وظایف هیجان‌ها: 47

2-15- خلاصه فصل: 57

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1- جامعه آماری : 65

3-1-1- روش برآورد حجم نمونه : 65

3-1-2- روش نمونه گیری : 65

3-2- ابزار پژوهش : 66

3-2-1-پرسشنامه سنجش دلبستگی کولینز و رید : 66

3-2-4- نمره گذاری : 67

3-3- پایایی:……………………………………………………………………………………..67

3-4- پرسشنامه کنترل هیجان گروس و جان. 70

3-4-1-روش نمره گذاری: 70

3-5- پایایی: …………………………………………………………………………………….71

 

فصل چهارم: توصیف تحلیل داده ها

4-1- مقدمه: 74

4-2- آمار توصیفی. 74

فرضیه اول پژوهش: 83

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………88

5-1 خلاصه یافته ها 88

فرضیه اول :…………………………………………………………………………………….88

2-5 – بحث وتفسیر یافته ها : 90

5-4- پیشنهادها.. 94

5-4-1- پیشنهادهای پژوهشی. 94

منابع و مأخذ:… 98

منابع فارسی­…..  98

منابع انگلیسی:.. 102

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                      صفحه

جدول (1-4) – توزیع فراوانی افراد نمونه بر اساس جنسیتومتغیرگروه……………….…………………………….74

جدول (2-4) – آماره های  توصیفی گروه نمونه به تفکیک گروه بهزیستی و عادل…………………………….75

جدول (3-4) – آماره های  توصیفی گروه نمونه به تفکیک………………………………………………………………76

جدول (4-4) – نتایج آزمون شاپیرو ویلکز برای بررسی نرمال بودن بر اساس گروه عادی وبهزیستی….77

جدول (5-4) – نتایج آزمون شاپیرو ویلکز برای بررسی نرمال بودن بر اساس جنسیت……………………..78

جدول (6-4) – نتایج آزمون لوین برای بررسی یکسان بودن واریانس متغیرها در بین گروهها…..

یک مطلب دیگر :

مجله اینترنتی علمی و آموزشی کامیاب

………79

جدول 7-4: نتایج آزمون باکس برای بررسی یکسانی ماتریس کواریانس متغیرهای وابسته در بین گروهها….79

جدول 8-4: نتایج آزمونهای چند متغیری در خصوص اثر عامل گروه، جنسیت و  تعامل آنها در ترکیب خطی متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………………………………………………..80

جدول 9-4: نتایج تحلیل واریانس در خصوص اثر عامل گروه در پنج متغیر وابسته…………………………81

جدول 10-4: میانگینهای ساده دو گروه در پنج متغیر وابسته………………………………………………………..82

جدول 11-4: فراوانی و درصد سبکهای دلبتسگی در دو گروه………………………………………………………..84

جدول نظریات دلبستگی……………………………………………………………………………………………………………87

جدول پیشینه دلبستگی……………………………………………………………………………………………………………58

جدول نظریه های کنترل هیجانی………………………………………………………………………………………………..61

جدول پیشینه پژوهش کنترل هیجان…………………………………………………………………………………………62

 

 

 

نمودارها

نمودار 1-4: مقایسه میانگین­های نوجوانان عادی و بهزیستی در سه خرده مقیاس دلبستگی………………83

نمودار 2-4: مقایسه میانگین­های نوجوانان عادی و بهزیستی در سه خرده مقیاس دلبستگی………………84

نمودار 3-4: درصد انواع سبکهای دلبستگی در هر یک از دو گروه…………………………………………………………85

نمودار 4-4: مقایسه میانگین­های نوجوانان عادی و بهزیستی در دو خرده مقیاس کنترل هیجان……….86

 

 

 

 

 

چکیده :

هدف پژوهش حاضر مقایسه سبک های دلبستگی و دشواری در کنترل هیجانی در دو گروه از نوجوانان ساکن مراکز بهزیستی و ساکن در خانواده بود. روش پژوهش حاضر عِلّی مقایسه ای – پس رویدادی بود. جامعه آماری دربرگیرنده نوجوانان ساکن مراکز بهزیستی شهر تهران و نوجوانان ساکن در خانواده منطقه 11 و12 شهر تهران در سال 1393  بود . نمونه آماری تحقیق دربرگیرنده 87 نوجوان ساکن مراکز بهزیستی ، و 101 نوجوان ساکن در خانواده بود. که به شیوه تصادفی  انتخاب شدند. گروه های نمونه با تکمیل  پرسشنامه سنجش دلبستگی کولینز و رید و پرسشنامه کنترل هیجانی گراس وجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد.  نتایج نشان داد که میان سبک های دلبستگی نوجوانان ساکن مراکز بهزیستی و نوجوانان ساکن در خانواده تفاوت معنی داری وجود دارد و بین میانگین دو گروه در تمام خرده مقیاسهای دلبستگی تفاوت معناداری وجود دارد (0.05>p). به بیان دقیقتر در متغیر نزدیک بودن و وابستگی میانگین نمره های نوجوانان ساکن در خانواد و در متغیر اضطراب میانگین نوجوانان ساکن در مراکز بهزیستی به طور معنادار بیشتر از گروه دیگر بود. همچنین نتایج که بین دشواری در کنترل هیجانات نیز در دو گروه تفاوت معناداری وجوددارد، در متغیر ارزیابی مجدد میانگین گروه نوجوانان ساکن در خانواده بیشتر از گروه بهزیستی و در متغیر سرکوبی میانگین گروه بهزیستی بزرگتر از گروه نوجوانان ساکن در خانواده است. (0.05>p)

 

کلید واژه ها: سبک های دلبستگی ، کنترل هیجانی، نوجوانان .

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1-       مقدمه :

در بین تمامی نهادها ، سازمان ها و موسسات اجتماعی ، خانواده مهم ترین ، ارزشمند ترن و اثربخش ترین،  تاثیرها را داراست . خانواده طبیعی ترین واحد تولید مثل و فراگیرترین واحد اجتماعی به شمار می آید .زیرا همه اعضای جامعه را در بر می گیرد . خانواده دارای اهمیت تربیتی و اجتماعی است . افراد از سوی خانواده گام به عرصه هستی می نهند.  جامعه از تشکل افراد  هستی، قوام می یابد و از آن رو که نهاد خانواده مولد نیروی انسانی و معبرِسایر نهادهای اجتماعی است از ارکان عمده و نهاد های اصلی هر جامعه به شمار می رود (نوابی نژاد، 1381).

خانوده کانون اصلی هنجار ها ، سنت ها و ارزش های اجتماعی و نیز شالوده استمرار پیوندهای اجتماعی و روابط خویشاوندی و کانونی در جهت بروز و ظهور عواطف انسانی و مکانی برای پروش اجتماعی کودک است.خانواده نظامی است که عملکرد آن از طریق الگوی مراوده ای صورت می گیرد . همین الگو های مراوده ای ، تارهای نامرئی توقعات مکملی را تشکیل می دهد که نظم دهنده بسیاری از اوضاع و شرایط خانواده است  (مینوچین[1] ، 1974).

1-6-2سبک های هویت: 13

1-6-3 سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری: 16

1-6-4 سبک های مقابله ای: 17

1-6-5 راهبردهای مقابله با استرس… 17

1-6-6سومصرف مواد. 18

1-7 تعاریف عملیاتی: 18

1-7-1سبک های هویت: 18

1-7-2سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری: 18

1-7-3سبک های مقابله ای.. 18

فصل دوم :ادبیات و پیشینه تحقیق.. 19

مقدمه. 20

2-1اعتیاد. 20

2-1-1تاریخچه مواد. 21

2-1-2طبقه بندی مواد. 22

2-1-3 وابستگی.. 25

2-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد. 26

2-1-4 سوء مصرف مواد. 27

2-1-4-1ملاک های تشخیصی برای سوء مصرف مواد به شرح زیر می باشد: 27

2-1-5 قطع مصرف یا ترک مواد. 28

2-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد: 28

2-1-6همه گیر شناسی.. 29

2-2مصرف مواد در ایران.. 30

2-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد. 30

2-3-1علل فردی.. 30

2-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی.. 32

2-3-3 مشکلات هیجانی.. 34

2-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی.. 36

2-3-5 سیستم پاداش مغزی.. 37

2-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد. 39

2-5مبنای نظری وابستگی به مواد. 40

2-5-1نظریات روان پویشی.. 40

2-5-2نظریات روان تحلیلی.. 40

2-5-3 روانشناختی خود. 41

2-5-4 نظریات رفتاری – شناختی.. 42

2-5-4-1نظریات شناختی.. 43

2-5-5 نظریه های یادگیری.. 43

2-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی.. 43

2-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی.. 44

2-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی.. 44

2 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی.. 44

2-5-6-2الگوی تحقیر خود. 45

2-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای.. 45

2-5-7نظریه تعامل خانواده. 46

2-5-8نظریه های یکپارچه نگر. 46

2-5-8-1نظریه رفتار مشکل.. 46

2-5-8-2نظریه گروه همسالان: 47

2-5-8-3 الگوی آسیب پذیری.. 47

2-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی.. 47

2-5-9نظریه های زیستی – روانی.. 48

2-5-9-1 نظریه  وابستگی جسمانی اعتیاد. 48

2-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد. 48

2-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی.. 49

2-5-10-1نظریه بی هنجاری.. 49

2-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون.. 49

2-5-10-3نظریه برچسب زنی.. 49

2-5-11نظریات فیزیولوژیک… 50

2-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی.. 50

2-6 اهداف درمان وابستگی به مواد. 51

2-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد. 52

2-6-2 درمان اعتیاد. 52

2-6-2-1درمان دارویی.. 53

2-6-2-2درمان های غیر دارویی.. 54

2-7 سبک های مقابله ای.. 58

 

2-7-1تعریف سبک های و مهارتهای مقابله ای.. 58

2-7-2 مهارتهای مقابله ای : 58

2-7-3 انواع سبک های مقابله. 60

2-7-4انواع مقابله‌ی کارآمد.. 61

2-7-4-1مقابله‌ی متمرکز بر مسأله. 61

2-7-4-2مقابله‌ی متمرکز بر هیجان.. 62

2-7-5مقابله‌ی ناکارآمد و غیر مفید.. 63

2-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهای مقابله‌ای.. 65

2-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله‌. 65

2-7-6-2عوامل مربوط به ارزیابی‌های موقعیتی.. 66

2-7-7 اهمیت آموزش مهارت‌های سبک های مقابله‌ای.. 67

2-7-8عملکرد اصلی مهارت های مقابله ای.. 68

2-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری.. 68

2-8-1 نظریه شخصیتی گری.. 69

2-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS) 70

2-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS) 71

2-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS) 73

2-8-5 توصیف سیستمهای مغزی – رفتاری: 74

2-8-5-1 بعد رفتاری: 74

2-8-5-2سطح شناختی.. 75

2-8-5-3بعد عصب شناختی.. 75

2-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 76

2-10سبکهای هویت… 76

2-10-1 نظریه های هویت… 78

2-10-2 انواع سبک های هویت… 80

2-10-3 تعهد :. 82

2-10-4 شکل گیری هویت در نوجوانی.. 82

2-10-4-1 مدل های شکل گیری هویت… 84

2-10-5 چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا 85

2-10-6 تغییر هویت در نوجوانی.. 91

2-10-6-1 مکانیسم های تغییر هویت… 92

2-10-7پیشینه پژوهش… 93

2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش… 93

2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش… 97

2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش… 100

فصل سوم: روش پژوهش… 102

3-1روش پژوهش… 103

3-2جامعه آماری.. 103

3-3روش نمونه‏گیری و حجم نمونه: 103

3-4روش گردآوری داده‏ها: 104

3-5 ابزارگردآوری اطلاعات: 104

3-5-1 مقیاس سیستمهای مغزی / رفتاری (BIS، BAS): 104

3-5-2 پرسشنامه ی سبک های مقابله با استرس: 105

3-5-3 پرسشنامه سبک های هویت:(ISI-6G) 106

3-6 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها: 106

فصل چهارم: یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل دادهها 107

4-1 ویژگی های جمعیت شناختی.. 108

یک مطلب دیگر :

4-2 یافته های توصیفی.. 109

4-3 یافته های استنباطی.. 112

فصل پنجم: تفسیرونتیجه‌گیری و جمع‌بندی.. 120

5-1مقدمه. 121

5-2 بحث و نتیجه‌گیری: 121

5-3نتیجه گیری کلی.. 125

5-4محدودیت‌های پژوهش… 126

5-5پیشنهادات… 126

5-6پیشنهاد کاربردی پژوهش… 127

منابع: 128

منابع فارسی.. 128

منابع انگلیسی.. 133

ضمائم. 129

 

 

 

 

فهرست جداول

شکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد. 39

نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ایجاد اختلال. 73

جدول 2-1 پایگاههای هویت مارسیا بر اساس دو معیار تعهد وکاوش (به نقل از رومانو،2004) 86

جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنی ها براساس متغیرشغل.. 108

جدول 4-2: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تاهل.. 108

جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تحصیلات.. 109

جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر سن.. 109

جدول 4-5: میانگین و انحراف معیار سیستم فعال سازی/ بازداری در گروه های مورد مطالعه  109

جدول 4-6: میانگین و انحراف معیار سبک های مقابله ای در گروه های مورد مطالعه. 110

جدول 4-7: میانگین و انحراف معیار سبک های هویت در گروه های مورد مطالعه. 111

جدول 4-8: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبک های هویت… 112

جدول 4-9: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبک های هویت و تعهد. 112

جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبک های هویت و تعهد  113

جدول 4-11: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-12: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-13: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (آنوا) بر روی سیستم فعال سازی/بازداری   115

جدول 4-14: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبک های مقابله ای.. 116

جدول 4-15: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبک های مقابله ای.. 116

جدول 4-16: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبک های مقابله ای.. 117

جدول 4-17: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبک های مقابله ای.. 118

جدول 4-18: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مولفه های سبک اجتنابی.. 118

جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی مولفه های سبک اجتنابی   119

جدول سوالات مقیاس های سبک هویت… 132

 

 

 

چکیده :

پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای هویت وسبکهای مقابله ای وسیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری در معتادان وافراد بهنجار انجام شد.روش مورد استفاده ،علی- مقایسه ای وابزار تحقیق، شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی ،راهبردهای مقابله ای با استرس(CISS) اندلروپارکر،مقیاس BAS/BIS بود.نمونه آماری تحقیق ،شامل 75 نفراز معتادان بستر ی در مراکز  اقامتی چهار گانه ترک اعتیاد شهر اردبیل(آزادی ،تولد دوباره سبلان ،همیاران سلامت پاک،آرمان سبز)  و تعداد 75 نفرافرادبهنجار که به روش تصادفی،انتخاب شد که بوسیله ابزار های پژوهش سنجش شدندو برای حلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای تحلیل فرضیات از تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد که تفاوت معناداری بین سبک های هویت، سبک های مقابله­ای و سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری در معتادان و افراد بهنجار می­باشد در نتیجه می توان چنین گفت که سبک­های ، هویت سردرگم و سبک مقابله ای هیجان مدار از جمله متغیرهای روانشناختی منفی هستند که می تواند تاثیر زیادی بر مصرف مواد داشته باشند، بنابراین نیازمند برنامه ریزی مناسب و جامع جهت تعدیل و اصلاح این متغیرها می باشد.

 

کلید واژه:سبک های هویت ،سبکهای مقابله ای ،سیستم های فعال سازی/ باز داری رفتاری،سومصرف مواد

 

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش1-1مقدمه :

اعتیاد[1] به مواد مخدر، بیماری روانی عودکننده و مزمنی است که توام با اختلالات انگیزشی شدید و از دست دادن تسلط رفتاری است و منجر به ویرانی شخصیت می­شود. میلیون­ها انسان از این اختلال رنج می­برند که اغلب با دیگر بیماری­های روانی بروز و ظهور یافته و هزینه­های اقتصادی و اجتماعی گوناگونی را بر جامعه تحمیل می­کند.درسراسر جهان تعدادمصرف کنندگان مواد 190میلیون نفر می رسند ،آمار رسمی ،تعداد معتادان کشور را 1-2میلیون نفر با میانگین سنی 18سال ذکر می کند این درحالی است که 11میلیون نفر از جمعیت کشوربا مشکل اعتیاد خود واطرافیان مواجه هستند(شفیعی،رهگذر،2004،ضیا الدین وزارع زاده وحشمتی ،1385 به نقل از حمیدکاظمی ،سپیده مرتضوی،1393 )

چندین دهه تحقیق و پژوهش به اثبات رسانیده است که مصرف مواد مخدر، کارکرد طبیعی قشر پاداش‌دهی مغز را مورد آسیب قرار داده و مصرف مداوم مواد مخدر باعث انحراف در عملکرد سیستم پاداش‌دهی مغز می‌شود.چنین انحرافاتی در بافت‌های مغزی، انتقال­دهنده­های عصبی و سطوح ناحیه‌ای پردازش اطلاعات مغز به دنبال مصرف مواد مخدر ظاهر می­شود که هم در نمونه­ی حیوانی و هم در انسان به اثبات رسیده است.

علاوه بر آن، این که چرا در برخی افراد معتاد اختلالات روانی گسترش می­یابند واضح نیست. روند رو به افزایش مصرف مواد در بین نوجوانان بسیار نگران کننده است، زیرا اکثر  نوجوانان که مصرف مواد را در سالهای اولیه نوجوانی آغاز می کنند به مصرف این مواد درسالهای آینده ادامه می دهند که میزان مصرف و مشکلات مرتبط با آن نیز افزایش  می یابد ( محمد خانی، 1385).

نوجوانی غالبا بعنوان یک دوره مهم روانشناختی توصیف شده است. در طول نوجوانی افراد، نوعا با دامنه گسترده ای از رفتارها و الگوهای سبک زندگی روبرو میشوند(پور چناری وگلزاری1387). این فرایند بعنوان بخشی از فرایند طبیعی جدایی از والدین، رشد حس خودمختاری و استقلال و ایجاد هویت [2]شخصی برای عملکرد سودمند در دوران بزرگسالی رخ میدهد. فشارها و استرس های دوران نوجوانی خطراتی مانند سیگارکشیدن ومصرف مشروبات را افزایش می دهند.(بوتوین[3] وبوتوین به نقل از  لوینسون[4]،رویز[5]،میلمن[6]،لانگرود[7]،1997).