اعتدالگرایی. 12

گفتمان اعتدالگرایی. 13

1-8-روش تحقیق: 13

1-9- محدودیت تحقیق. 13

1-10- پیشینه تحقیق. 14

1-11- ساماندهی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..15

فصل دوم: چارچوب نظری: توازن واقعگرایی و آرمانگرایی

2-1-مقدمه 18

2-1-2-واقعگرایی. 17

2-1-2-آرمانگرایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-1-3- مکتب انگلیسی در روابط بین الملل بمثابه راهی میانه بین دو تئوری واقعگرایی و آرمانگرایی …………………………………………………………………………………………………………….36

اعتدال و تدوین استراتژی در عرصهی سیاست بین‌الملل. 53

گفتمان اعتدال گرایی در یک نگاه کلان. 54

مفهوم گفتمان. 54

اعتدالگرایی به مثابه یک گفتمان. 54

گونه‌شناسی استراتژی با هدف تدوین اصول بر پایهی اعتدال‌گرایی. 55

1)استراتژی متعارف و هسته‌ای. 55

2)استراتژی مستقیم و غیر مستقیم 56

3)استراتژی تهاجمی‌و تدافعی. 56

4)استراتژی گام به گام و متراکم 57

5)استراتژی ضد نیرو و ضد شهر. 57

گفتمان اعتدالی و مشی سیاست خارجی. 58

ارزیابی شاخص‏های خرده گفتمان اعتدال. 59

توازن واقعگرایی و آرمانگرایی. 60

جمعبندی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..66

فصل سوم: گفتمان، نقش و کارکرد آن درسیاست خارجی

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-1-نقش و جایگاه گفتمان در سیاست بین الملل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70

3-2- تحلیل انتقادی گفتمان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

3-3-کارکرد گفتمان در سیاست خارجی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76

کارکرد گفتمان در سیاست خارجی. 78

قالبهای گفتمانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران. 87

۱- گفتمان صدور انقلاب و مقابله با استکبار جهانی. 87

۲- گفتمان تغییر وضع موجود 88

۲- گفتمان اتحاد محور. 88

۴- گفتمان ائتلاف‌محور. 89

۵-گفتمان مصالحه‌گرایی. 90

۶-گفتمان اعتمادسازی. 90

۷- گفتمان امنیت دسته‌جمعی. 91

۸- گفتمان تعادل‌گرایی سازنده 92

جمعبندی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..90

فصل چهارم: گفتمان اعتدالگرایی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران

مقدمه 95

اصول و محورهای سیاست خارجی دولت اعتدالگرا 95

سیاست حسن روحانی در پرونده هسته‌ای و تحریم‌ها 117

روند مذاکرات هستهای در دولت یازدهم 131

ایران در جهان چند جانبه 137

تحقق ظرفیت بالقوه ایران. 141

اعتدال و امید 144

مسیر پیشرو. 146

روحانی و طرح مجدد گفتمان تنش زدایی در سیاست خارجی. 149

چالش‌های پیش روی دولت تدبیر و امید در سیاست خارجی. 158

جمعبندی و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 159

چالشها 162

منابع. 164

چکیده

در این پژوهش، گفتمان اعتدالگرایی در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. این گفتمان که بهمثابه یکی از خرده گفتمانهای گفتمان کلان اسلامگرایی در سالهای پس از انقلاب اسلامی‌ایران به عنوان بخشی از ویژگیهای گفتمان اسلامی‌وجود داشته، در دولت یازدهم نمود عینی یافته و استراتژی کارآمدی در راستای سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران جهت برآمدن از مشکلات پیشروی جمهوری اسلامی‌ایران محسوب گردیده است. یکی از شاخصترین سازوکارهای تعادل در سیاست خارجی در گفتمان اعتدال، توازن بین واقعگرایی و آرمانگرایی یا به بیان دیگر واقع بینی و آرمانخواهی بوده است. رویارویی مؤثر و کارآمدی آن با جهان کنونی، درک واقعیتها جهت حل مشکلات داخلی از جمله تحریمها، چالشهای بینالمللی موجود و سمتگیریهای جامعهی بینالمللی علیه جمهوری اسلامی‌ایران از ویژگیهای عمدهی آن به شمار رفته است یافتههای پژوهش بیانگر موفقیت نسبی دولت اعتدالگرایی در زمینه سیاست خارجی از جمله پیگیری جدی مذاکرات هستهای و تعامل بیشتر با نظام بینالملل بمنظور رفع برخی از مشکلات جمهوری اسلامی‌ایران بوده است.

کلید واژگان: گفتمان اعتدالگرایی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران، توازن واقعگرایی و آرمانگرایی

مقدمه

حسن روحانی ضمن تأکید و تمرکز بر سیاست خارجی، اصول و محورهای سیاست خارجی خود را در چارچوب «تعامل سازنده با جهان» معرفی مینمایند و از آن به عنوان کلیدی برای حل مشکلات سیاسی و اقتصادی کشور یاد مینمایند. اصول و محورهای ایدهی تعامل سازنده با جهان شامل محورهایی همچون دوری از تنش و تنشزدایی، عقلانیت و تدبیر در عرصهی سیاست خارجی، اعتمادسازی، بهبود چهره، تصویر و پرستیژ ایران در عرصهی جهانی، دیپلماسی فعال و پویا، تلاش برای متوازن نمودن و بهبود با کشورهای جهان بویژه با کشورهای همسایه و در صورت وجود شرایط منطقی مذاکرهی دوجانبه و از موضع احترام متقابل با آمریکا میباشد. درنهایت به باور روحانی هدف نهایی همهی این موارد، از بین بردن شرایط کنونی در عرصهی سیاسی-امنیتی و فراهم نمودن فضا برای رشد و توسعهی اقتصادی کشور در چارچوب اسناد بالادستی و بهویژه چشمانداز ایران 1404 است. بر این اساس روحانی وظیفهی اصلی دولت در عرصهی سیاست خارجی را فراهم نمودن شرایط برای رشد و توسعهی اقتصادی و در نتیجه افزایش قدرت سخت ونرم در حوزههای اقتصادی، سیاسی و نظامی‌میدانند. به باور ایشان در نهایت این امر میتواند باعث ایجاد الگوی سیاسی و اقتصادی مناسبی در کشور گردد که دیگر کشورها نیز متمایل به الگوبرداری از آن خواهن شد. با این چشمانداز، نگارنده تلاش مینماید با انجام این تحقیق بنیادی و نظری به روش کتابخانه ای و جمع آوری اسناد و بررسی آثار، شعار اعتدالگرایی را با توجه به گفتمان اسلام گرایی در عرصه سیاست خارجی مورد واکاوی قرار دهد. این پژوهش ابتدا به مقدمه پرداخته و سپس وارد کلیات پژوهش میگردد و سپس ضمن بررسی چارچوب مفهومی‌و مبانی نظری پژوهش، سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ را مورد واکاوی قرار میدهد و در مرحلهی بعدی سیاست خارجی اعتدالگرای حسن روحانی را مورد کنکاش قرار میدهد و سرانجام به نتیجهگیری میپردازد.

یک مطلب دیگر :

برنامه ریزی و طراحی کسب و کار اینترنتی

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1-بیان مسأله

گفتمان در عرصهی سیاست خارجی به مفهوم نظام و ساختار معنایی مسلط بر آن است که روش ویژهای از کنش و الگوی رفتاری را امکانپذیر مینماید. از اینرو، گفتمان سیاست خارجی برآیند ایستارهای عمومی‌نهادینه شدهی مورد پذیرش یا چارچوب معنایی منحصر بفردی است که در شرایط خاصی پدیدار میشود و جهتگیری نسبت به روابط بینالملل را هدایت مینماید. در این راستا، بعد ازپیروزی انقلاب اسلامی‌ایران درسال 1357 تا زمان فعلی گفتمان‌های گوناگونی برسیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران حاکم شده است که با تسلط هریک ازاین گفتمان‌هارفتاروراهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران دگرگون گردیده است. هرچند برمبنای برخی ازرویکردهای گفتمانی،عامل یاکارگزارانسانی خوددردرون گفتمان تعریف می‌شودودرچهارچوب آن رفتارمی‌کند. دولت یازدهم با عنوان نمودن شعار اعتدالگرایی زمینههای بروز گفتمان جدیدی با همین عنوان را بوجود آورده که در حوزه سیاست خارجی بمانند عرصه داخلی دنبال شده که با عنایت به مشکلات منطقهای وهمینطور عرصه بین الملل موقعیت خاص خود را خواهد یافت. از ویژگیهای این گفتمان رویارویی مؤثر و کارآمد با جهان کنونی و دنیای سیاست امروز و درک واقعیتها جهت حل مشکلات داخلی از جمله تحریمها و چالشهای بیالمللی موجود و جهتگیریهای جامعهی بینالمللی علیه جمهوری اسلامی‌ایران میباشد، که حاصل خرد جمعی، کارشناسانه، مبتنی بر تصمیم گروهی، درک مشکلات فعلی، براساس واقعیت و به دنبال بدست آوردن حداکثر منافع از فرصتهای پیشرو میباشد. لذا این پایان نامه بر آنست تا با بررسی الگوی رفتاری حاکم بر سیاست خارجی دولت حسن روحانی كه براساس اعتدالگرایی و رویارویی مؤثر و کارآمد با جهان کنونی می باشد نشان دهد چگونه اتخاذ رویه اعتدال گرایی می تواند كسب حداكثری منافع از فرصتهای موجود را به دنبال داشته باشد.

اما تحول گفتمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران بیانگر این واقعیت است که رؤسای جمهور نقش تعیین کننده‌ای در تدوین و تعریف گفتمان سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی‌ایران ایفا می‌کنند.

بر این اساس، با انتخاب آقای دکتر حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ملت ایران، می‌توان طبق رویه پیشین پیش‌بینی کرد که گفتمان و به تبع آن رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران در دولت یازدهم متحول و دگرگون خواهد شد. با توجه به اینکه رئیس جمهور منتخب خود را اعتدال‌گرا خوانده و پیشینه ایشان نیز این ادعا را به خوبی تأیید می‌کند، گفتمان سیاست خارجی دولت یازدهم نیز در چهارچوب گفتمان اعتدال تعریف می‌شود. از این‌رو، گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران در دولت تدبیر وامید، را به درستی می‌توان گفتمان اعتدال نامید؛ به گونه‌ای که رفتارها و راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران در دولت یازدهم نیز در قالب گفتمان اعتدال تعریف و تدوین می‌گردد.

1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

با انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهورملت ایران،می‌توان طبق رویه پیشین پیش ‌بینی کردکه گفتمان وبه تبع آن رفتارسیاست داخلی وخارجی جمهوری اسلامی‌ایران در دولت یازدهم متحول ودگرگون خواهدشد. باتوجه به اینکه رئیس جمهورمنتخب خودرااعتدال‌گراخوانده است،گفتمان سیاست دولت یازدهم نیزدرچهارچوب گفتمان اعتدال تعریف میشودبه گونه‌ای که رفتارهاوراهبردهای سیاست جمهوری اسلامی‌ایران دردولت یازدهم نیزدرقالب گفتمان اعتدال تعریف وتدوین می‌گردد.بنابراین لازم است به بررسی این گفتمان و ابعاد و ویژگی‌های آن پرداخت تا از این منظر با آن به خوبی آشنا شد.از آنجا که این گفتمان پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در عرصه سیاست جمهوری اسلامی‌ایران جایگاهی خاص یافته است هنوز تحقیقات و پژوهش‌های مدونی درباره آن نشده است.لذا ضروری به نظر می‌رسد برای آگاهی از سیر تطور گفتمان انقلاب اسلامی، گفتمان اعتدال گرایی نیز به عنوان گونه ای دیگر از گفتمان یا خرده گفتمان در دل گفتمان انقلاب اسلامی‌و فراتر از آن، درون گفتمان اسلامگرایی بررسی شود.همچنین این گفتمان بر سیاست‌های داخلی و حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی و نیز عرصه خارجی در سطح منطقه ای و بین المللی تاثیراتی را با خود به همراه دارد که لازم است همه این موارد بررسی شود.

1-3-جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:

با عنایت به وجود گفتمانهای مختلف در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران، بروز گفتمان اعتدالگرایی در زمان کنونی که حاصل و راه علاج مشکلات کنونی جمهوری اسلامی‌ایران میباشد و میتوان گفت تنها استراتزی و راه برون رفت از مشکلات سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران میباشد که مثابه وزنه و تعادل کنندهی سیاستهای نسنجیده دورههای پیشین و بنبستهای کنونی میباشد و میتواند گره مشکلات پیشرو را بگشاید، بنابراین پژوهش در این راستا، در حد خود، اثری جدید محسوب میشود. همچنین با توجه به پیشینههای بسیار اندک پژوهش در زمینه اعتدالگرایی، نیز دلیلی دیگر جهت نوآوری پایان نامه کنونی قلمداد میشود.

1-4-اهداف تحقیق

– بررسی کارآمدی گفتمان اعتدالگرایی در عرصهی سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ایران.

-شناخت مبانی نظری گفتمان اعتدالگرایی دولت یازدهم.

– شناخت ابعادخارجی گفتمان اعتدالگرایی.

1-5-سؤالات تحقیق:

-سؤال اصلی:

الگوی رفتاری حاکم بر سیاست خارجی حسن روحانی بر چه اساسی میباشد و این رویکرد حاصل چه عواملی است؟

– سؤالات فرعی

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب